Կասպար Ուայնբերգեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կասպար Ուայնբերգեր
 
Կուսակցություն՝ ԱՄՆ Հանրապետական կուսակցություն
Կրթություն՝ Հարվարդի քոլեջ, Հարվարդի իրավունքի դպրոց և San Francisco Polytechnic High School?
Մասնագիտություն՝ փաստաբան և քաղաքական գործիչ
Դավանանք Եպիսկոպոսյան եկեղեցի
Ծննդյան օր օգոստոսի 18, 1917(1917-08-18)[1][2][3]
Ծննդավայր Սան Ֆրանցիսկո, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ
Վախճանի օր մարտի 28, 2006(2006-03-28)[4][5] (88 տարեկան)
Վախճանի վայր Bangor, Մեն, ԱՄՆ
Թաղված Արլինգտոնի ազգային գերեզմանատուն[6]
Քաղաքացիություն  ԱՄՆ
Ամուսին Jane Weinberger?
 
Պարգևներ
Բրիտանական կայսրության Մեծ խաչի շքանշանի ասպետ և Ազատության նախագահական շքանշան

Կասպար Ուիլարդ (Քեպ) Ուայնբերգեր (անգլ.՝ Caspar Willard "Cap" Weinberger, օգոստոսի 18, 1917(1917-08-18)[1][2][3], Սան Ֆրանցիսկո, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ - մարտի 28, 2006(2006-03-28)[4][5], Bangor, Մեն, ԱՄՆ), ամերիկացի քաղաքական գործիչ, հանրապետական, ԱՄՆ-ի պաշտպանության նախարար 1981-1987 թվականներին (Ռոնալդ Ռեյգանի վարչակազմ)։ Ռոնալդ Ռեյգանի վարչակազմի անդամներից մեկը, որը ներգրավված է Իրան-կոնտրաս սկանդալում։ Bechtel կորպորացիայի փոխնախագահ և գլխավոր խորհրդական։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է իրավաբանի ընտանիքում, մկրտված հրեաների հետնորդ, Բոհեմիայի ջութակահարներից, որոնց նախնիները ԱՄՆ են տեղափոխվել Անգլիայից։ Ողջ կյանքում եղել է եպիսկոպոսաց եկեղեցու անդամ։ Ավարտել է Հարվարդի համալսարանը։

1941-1945 թվականներին ծառայել է բանակում։

Ուայնբերգերը իր քաղաքական կարիերան սկսել է իր հայրենի Կալիֆոռնիա նահանգում, որտեղ 1953-1959 թվականներին եղել է նահանգի օրենսդիր մարմնի անդամ։

1966 թվականին ընտրված Կալիֆոռնիայի նահանգապետ Ռոնալդ Ռեյգանը Ուայնբերգերին նշանակել է նահանգապետի աշխատակազմ, որտեղ նա համառորեն կյանքի է կոչել Ռեյգանի բյուջետային ծախսերի կրճատման ծրագրերը։

1969 թվականին նշանակվել է նախագահ Ռիչարդ Նիքսոնի առևտրի հարցերով դաշնային հանձնաժողովի նախագահ, ապա վարչաբյուջետային վարչության տնօրեն (1970-1973 թվականներին)։ Հենց այդ ժամանակահատվածում Ուայնբերգերին անվանել են Քեփ-դանակ՝ բյուջետային ծախսերի կրճատման վերաբերյալ որոշումների կոշտության համար[7]։

1973-1975 թվականներին Նիքսոնի կողմից նշանակվել է ԱՄՆ-ի կրթության և առողջապահության նախարար, որը մնացել է պաշտոնում Ջերալդ Ֆորդի օրոք։

Լինելով ԱՄՆ պաշտպանության նախարար՝ կողմ է եղել երկրի ռազմական բյուջեի ավելացմանը և ռազմավարական պաշտպանական նախաձեռնության ծրագրի նախաձեռնողներից մեկը։

Սկանդալի սկսվելուց հետո «Իրան-կոնտրասը» ստիպված էր հրաժարական տալ։ Նրան մեղադրանք է առաջադրվել սուտ վկայություն տալու և արդարադատությանը խոչընդոտելու համար, սակայն նա ներում է ստացել նախագահ Ջորջ Բուշի կողմից 1992 թվականին[8]։

Պաշտոնանկությունից հետո Ուայնբերգերը քաղաքական պաշտոններ չի զբաղեցրել։ Մահացել է թոքաբորբից 88 տարեկան հասակում։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կասպար Ուայնբերգեր» հոդվածին։