Ինքնադիմանկար կմախքի հետ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ինքնադիմանկար կմախքի հետ
տեսակգեղանկար
նկարիչԼովիս Կորինտ
տարի1896
բարձրություն68 սանտիմետր[1][2]
լայնություն88 սանտիմետր[1][2]
ստեղծման վայրՄյունխեն
ստեղծման երկիր Գերմանիա
ժանրինքնապատկեր և սնափառություն
նյություղաներկ և կտավ
գտնվում էԼենբախհաուսի քաղաքային պատկերասրահ[2]
հավաքածուԼենբախհաուսի քաղաքային պատկերասրահ[2] և Մյունխենի արվեստի ստեղծագործությունների կենտրոնական հավաքակետ[1]
հիմնական թեմաԼովիս Կորինտ
մակագրությունLovis Corinth. / 38 J. a. 1896
կայք
Ծանոթագրություններ

Ինքնադիմանկար կմախքի հետ (գերմ.՝ Selbstporträt mit Skelett), գերմանացի նկարիչ Լովիս Կորինտի կտավը։ Նկարիչը ինքնապատկերը նկարել և ավարտել է 1896 թվականին Մյունխենում[3]։ Այժմ այն ցուցադրվում է Մյունխենի Լենբախհաուսի քաղաքային պատկերասրահում։

Նկարագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նկարում պատկերված են երկու գլխավոր հերոսները՝ Կորինտը և կմախքը կողք կողքի՝ ֆոնին ստուդիայի լայն պատուհանից Մյունխեն քաղաքի համայնապատկերն է երևում։ Պատկերը ներքևից կտրում է մարմինները կրծքավանդակի բարձրության վրա և ցույց է տալիս միայն մարմինների վերին հատվածը։ Ըստ Շարլոտտա Բերենդ-Կորինտի կազմած աշխատանքների կատալոգի, նկարում պատկերված է «Կորինտի ստուդիայի մեծ պատուհանի դիմաց՝ հագած գունատ կապույտ վանդակավոր վերնաշապիկ։ Մյունխենի տեսքը վարդագույն և մանուշակագույն գույներով»[4]։

Նկարիչը իրեն բոլորովին չի իդեալականացրել։ Նա ունի բեղեր և թափվող մազերի գծով ընդծված մուգ մազեր կարճ մազեր, ինչպես նաև բաց գույնի վանդակավոր վերնաշապիկ՝ մուգ փողկապով։ Կմախքը կախված է ձողից՝ գանգի մեջ ամրացված սեպով և մի փոքր ցածր է նկարչից։ Ֆոն ծառայող ստուդիայի պատուհանից ընկնող լուսավորությունը երկու ֆիգուրները ստվերում է պահում։ Այն անցնում է նկարի ողջ լայնությամբ և բաղկացած է փոքր դաշտերից, որոնցից չորսական դաշտից բաղկացած երկու շարքը մասամբ տեսանելի է։ Այս մետաղական շրջանակով պատուհաններից մեկը բաց է։ Այս ապակին, որը բացվում է դեպի սենյակ դեպի դիտողը, գտնվում է անմիջապես Կորնթոսի հետևում և այդպիսով տեսողականորեն առաջ է տանում նրան։ Պատուհանների ապակիների մետաղական շրջանակները կազմում են երկու խաչ, որոնք երևում են Կորնթոսից աջ և ձախ։ Երրորդ պատուհանի խաչը թաքնված է կմախքի մոտ։ Պատուհանից բացվում է տեսարան դեպի սպիտակ-մոխրագույն երկինք։ Պատուհանների ստորին շարքի ներքևի կեսում երևում են շենքեր, տանիքներ և եկեղեցական աշտարակներ՝ օխրայի տոնով։ Ծխող ծխնելույզները ցույց են տալիս արդյունաբերական շինություններ[3][4]։

Կորինտի ստորագրությունը կարելի է գտնել նկարի վերին աջ եզրին, գծված նուրբ տառերով, ինչը նկարչի համար շատ անսովոր է։ Մակագրությունում գրված է.

Լովիս Կորինթ.
38 տարեկան 1896 թ.[4]

«J»-ը նշանակում է տարի և ցույց է տալիս տարիքը, «a»-ն՝ anno-ն և ցույց է տալիս տարին։ Այս ստորագրությունը մեկնաբանվում է որպես հղում Ալբրեխտ Դյուրերի (մոտ 1500 թ.) ճակատային «ինքնադիմանկարին»՝ որպես մոդելի[4]։

Ներշնչանքի աղբյուրներ և նոր մեկնաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առնոլդ Բոկլին, «Ինքնադիմանկար կմախքի հետ»

Լովիս Կորինտը նկարել է «Կմախքով ինքնադիմանկարը»՝ ի պատասխան շվեյցարացի նկարիչ Առնոլդ Բյոկլինի «Ինքնադիմանկար կմախքի հետ» նկարի, ոչ այդ ժամանակ շատ հայտնի և գնահատված էր Մյունխենում և ողջ Գերմանիայում[5]։ Բոկլինի նկարի կմախքը ջութակ է նվագում, իսկ նկարիչը լսում է այն։ Այս կերպ նա ցանկանում է ուշադրություն հրավիրել այն փաստի վրա, որ կյանքը հավերժ չէ (Memento mori), և միևնույն ժամանակ մահը նկարչին ծառայում է որպես մուսա։ Այս համատեքստում կմախքը և ջութակ նվագելը հայտնի մոտիվ է, որը հաճախակի է օգտագործվել միջնադարից։ Հանս Թոման նույնպես կմախքի մոտիվը որպես մուսա օգտագործել է իր 1875 թվականի «Ինքնադիմանկարում»։ Այստեղ դափնեպսակով զարդարված գանգը նայում է նկարչի ուսին, իսկ գլխի վերևում՝ ծառի ճյուղերի մեջ, նստած է Կուպիդոն աստվածը[3]։

Լովիս Կորինտը վերցրել է մոտիվը և այն դրել բոլորովին նոր համատեքստում։ Նրա փողկապի վրա միահյուսված օղակները, որպես հավատարմության խորհրդանիշ են, ինչպես նաև կմախքը՝ որպես անցողիկության խորհրդանիշ[6]։ 1895 թվականին Վյուրցբուրգի համալսարանում Կոնրադ Ռենտգենը նոր էր հրապարակվել իր ռենտգենյան լուսանկարները, որը մարդու ներսում ոչինչ չէր բացահայտել նրա «ներքին արժեքների» մասին, այլ միայն կմախք[7]։ Կորինտը ներկայացնում է կմախք, որը սովորաբար բժշկության մեջ անատոմիական ցուցադրությունների ուսուցման մոդել է ծառայում՝ անշունչ և առարկայի տեսքով, որը զրկված է բոլոր սպառնալիքներից և խորհրդանշական ուժից։ Կմախքը որպես առարկա կարելի է ուղղահայաց պահել միայն երկաթե կախիչի օգնությամբ։ Իրականության հետ կապն ամրապնդվում է մեծ քաղաքի իրական պատկերմամբ՝ ծխացող ծխնելույզներով, որոնք պատուհանից թափանցում են վառ լուսավորված սենյակ։ Կմախքով իրեն պատկերելով՝ նկարիչը ցույց է տալիս կյանքի հստակ ու բնական սահմանափակումը մահվան միջոցով, որում բացակայում է միստիցիզմը[3]։

Մահը Կորինտի ստեղծագործություններում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լովիս Կորինտ, Մահն ու նկարիչը, 1921 («Մահվան պարը» օֆորտային շարքից)

Կմախքով ինքնադիմանկարը դեռևս ամենահայտնիներից մեկն է այն բազմաթիվ դիմանկարներից, որտեղ նկարիչը նկարել է իրեն։ Սա նկար էր, որը ստեղծվել էր այն ժամանակ, երբ նա դեռ իր ժողովրդականության գագաթնակետին չէր՝ Մյունխենից Բեռլին կարևոր տեղափոխությունից մի քանի տարի առաջ։ Նույն թվականին ստեղծվել են «Տեսարան Մյունխենի Շվաբինգի ատելյեից», «Վաքխանալիա» և «Երկար զգեստով աղջիկը»։ Հատկապես առաջինը թեմատիկ կապ ունի ստուդիայի պատուհանից տեսարանը պատկերելու միջոցով, մինչդեռ մյուս երկու պատկերները զուգահեռներ չունեն[3]։

Կորինտը 1886 թվականից սկասած կանոնավոր ընդմիջումներով ինքնադիմանկարներ է նկարել, սակայն կմախքը չի եղել մյուս դիմանկարներում։ Նա կրկին անդրադարձել է կախովի կմախքի մոտիվին 1916 թվականին «Արվեստագետը և մահը» նկարում, այս անգամ առանց ստուդիայի պատուհանի և փոխարենը այծի գանգով, որը կախված էր պատին որսորդական հաղթանշանի տեսքով։ . Այնուամենայնիվ, նրա ավելի ուշ գրաֆիկաներում և գծանկարներում, որոնք ստեղծվել են 1911 թվականի նրա կաթվածից և 1918 թվականի պատերազմի կորուստներից հետո, շատ հաճախ կարելի է հանդիպել մահվանը գանգի տեսքով։ Սակայն, նա մահվանը կրկին տալիս է իր սպառնալից սիմվոլիկան, որը նրան բացակայում է այս նկարում։ Անձնական անհաջողություններով սաստկացված մահը նորից դառնում է այլաբանություն նրա հետագա ստեղծագործություններում, «որը պետք է մարտահրավեր նետեր նրան մինչև իր կյանքի վերջը»[7]։ Սա հատկապես տպավորիչ կերպով երևում է չոր ասեղով վեց փորագրություններյում, որոնք ստեղծվել են են 1921 թվականին «Մահվան պար» անունով։ Բոլոր վեց նկարներում պատկերված մարդիկ գանգի տեսքով բախվում են մահվան հետ[3]։

Հավաքածո[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Ինքնադիմանկար կմախքով» կտավը 1899 թվականից դոկտորի Ա. Ուլրիխի սեփականությունն է։ 1897 թվականին կտավը վաճառել է Լենբախհաուսի քաղաքային պատկերասրահին[6]։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 https://www.dhm.de/datenbank/ccp/mu.php?no=21236
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 https://www.lenbachhaus.de/entdecken/sammlung-online/detail/selbstbildnis-mit-skelett-30000218
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Margarete Lausberg. «Kunst im 19. Jahrhundert in Deutschland (Teil 2) Von Margarete Lausberg». Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ հունիսի 8-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 6-ին.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Charlotte Berend-Corinth: '[Lovis Corinth: Die Gemälde. Neu bearbeitet von Béatrice Hernad. Bruckmann Verlag, München 1958, 1992; BC 135, S. 74. ISBN 3-7654-2566-4.
  5. The Metropolitan Museum of Art: German Masters of the Nineteenth Century: Paintings and Drawings from the Federal Republik of Germany, Harry N. Abrams, New York 1981, ISBN 0-87099-263-5, S. 60.
  6. 6,0 6,1 «Lovis Corinth, Selbstbildnis mit Skelett, 1896». www.lenbachhaus.de (գերմաներեն). Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 6-ին.
  7. 7,0 7,1 Peter-Klaus Schuster, Christoph Vitali, Barbara Butts 1996, Seite 117.