Թ․ Ս․ Էլիոթի մրցանակ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Թ․ Ս․ Էլիոթի մրցանակ
Տեսակpoetry award?
ԵրկիրFlag of the United Kingdom (1-2).svg Միացյալ Թագավորություն
Հիմնադրվել է1993
ՊարգևադրողPoetry Book Society?
Անվանված էԹոմաս Սթեռնս Էլիոթ
Կայքtseliot.com/prize/about-the-t-s-eliot-prize/

Թ․ Ս․ Էլիոթի մրցանակ (անգլ.՝ TS Eliot Prize), պոեզիայի գրական մրցանակ, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորության ամենամյա ամենահեղինակավոր մրցանակ՝ ի պատիվ բանաստեղծ Թ․ Ս․ Էլիոթի։ Մրցանակը շնորհվում է «նոր բանաստեղծությունների լավագույն ժողովածուի համար» սկսած 1993 թվականից, «Բանաստեղծական գիրք ընկերության» (Poetry Book Society) կողմից։ 2016 թվականին Մրցանակի ղեկավարումը փոխանցվել է Թ․ Ս․ Էլիոթի մրցանակի հիմնադրամին (անգլ.՝ TS Eliot Foundation)՝ Նյուքասլում գտնվող «Inpress Books» գրքերի վաճառքի գործակալությանը[1][2][3]։

Թ․ Ս․ Էլիոթի անգլիական մրցանակից բացի կա համանուն ամերիկյան մրցանակ։ Երկուսն էլ պոեզիայի մրցանակներ են։ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում Թ․ Ս․ Էլիոթի մրցանակը շնորհվում է սկսած 1997 թվականից, Թրումանի պետական համալսարանի կոմից, ընդ որում՝ համալսարանը գտնվում է բանաստեղծի ծննդավայրում՝ Սենթ Լուիսում (Միսսուրի)[4][5]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թ․ Ս․ Էլիոթի պոեզիայի համար մրցանակը Մեծ Բրիտանիայում երկար տարիներ շնորհվում է «Բանաստեղծական գիրք ընկերության» (Poetry Book Society) կողմից և սահմանված է «Մեծ Բրիտանիայում կամ Իռլանդիայի Հանրապետությունում առաջին անգամ հրատարակված անգլերեն նոր բանաստեղծությունների լավագույն ժողովածուի» համար[6]։ Մրցանակը ստեղծվել է 1993 թվականին՝ 1953 թվականին Թ․ Ս․ Էլիոթի հիմնած Poetry Book Society ընկերության 40-ամյակի տոնակատարության առթիվ, ի պատիվ ընկերության հիմնադիր անդամներից բանաստեղծ Թ. Ս. Էլիոթի։ Ընկերությունը ստեղծվել է «պոեզիայի արվեստը քարոզելու նպատակով»[7]։

Ֆինանսավորում և իրավահաջորդություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնադրման օրվանից մրցանակի գումարը նվիրաբերել է Էլիոթի այրին՝ տիկին Վալերի Էլիոթը, իսկ հետագայում այն տրամադրել է T S Eliot Estate կալվածքը, որը 2015 թվականին գնել է Թ․ Ս․ Էլիոթ հիմնադրամը (TS Eliot Foundation)[8]։

2016 թվականին Poetry Book Society նախկին բարեգործական կազմակերպությունը, որը 1953 թվականից ղեկավարում էր գրքերի ակումբը, հայտարարել է ֆինանսական դժվարությունների պատճառով լուծարման մասին[2]։ 2016 թվականին Poetry Book Society ընկերությունը, նրա անդամությունը և գրքի ակումբը փոխանցվել է Նյուքասլում գտնվող «Inpress Books» գրքերի վաճառքի գործակալությանը[1]։ Նրա նախկին տնօրենը՝ Քրիս Հոլֆիլդը նշանակվել է Թ․ Ս․ Էլիոթի մրցանակի նոր տնօրեն[3]։

Տ․ Ս․ Էլիոթ մրցանակը ստանձնել է Տ․ Ս․ Էլիոթ հիմնադրամը, որն այժմ վարում և աջակցում է այն[1]։

Բրիտանական գրադարանը 1988 և 1996 թվականներին ձեռք է բերել Poetry Book Society ընկերության արխիվը՝ իր կազմակերպչական փաստաթղթերով, նամակագրություններով, ֆինանսական փաստաթղթերով, գովազդային նյութերով և լուսանկարներով հանդերձ[9]։

Մրցանակային ֆոնդ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մրցանակային ֆոնդը տարեց տարի ավելանալանում է[10][11]․ 2017 թվականին հաղթողը ստացել է 25,000 ֆունտ ստեռլինգ (նախկինում՝ 20000 ֆունտ ստեռլինգ էր), եզրափակիչ փուլ անցած տասը հաղթողներից յուրաքանչյուրը ստացել է 1500 ֆունտ ստեռլինգ[1]։ Այդպիսով դառնալով Միացյալ Թագավորությունում անցկացվող պոեզիայի ամենամեծ ամենամյա մրցույթը։ «Ինդեփենդենտ» բրիտանական օրաթերթը մրցանակն անվանել է «պոեզիայի առավել բաղձալի մրցանակ»[12]։

Ժամանակացույց[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մրցանակին առաջադրվածների ցուցակը հայտարարվում է յուրաքանչյուր տարվա հոկտեմբերին[13]։ Մրցանակի հայտարարումից առաջ ցանկում ընդգրկված տասը բանաստեղծները մասնակցում են Լոնդոնի Սոութբանկի Թագավորական փառատոնի սրահում երեկոյան անցկացվող ընթերցումներին[14]։ 2011 թվականի Ընթերցմանը ներկա են եղել 2000 մարդ[15]։

Մրցանակակիրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թ Ս․ Էլիոթի մրցանակի ժյուրին կազմված է երեք անդամից, որոնցից մեկը նախագահն է։ Հաղթողն ընտրվում է եզրափակիչ փուլ անցած տասը մասնակիցների թվից։ Ցանկը նախապես հրապարակվում է։ Որից հետո տեղի են ունենում ընթերցումներ։ Ժյուրին ընտրում է «Մեծ Բրիտանիայում կամ Իռլանդիայի Հանրապետությունում առաջին անգամ հրատարակված անգլերեն նոր բանաստեղծությունների լավագույն ժողովածուն»[6]։

Թվական Հաղթող Բանաստեղծությունների ժողովածու
(հայ.)		 Բանաստեղծությունների ժողովածու
(անգլ.)
2020 Բհանու Կապիլ Ինչպես մաքրել սիրտը How to Wash a Heart[16]
2019 Ռոջեր Ռոբինսոն Շարժական դրախտ A Portable Paradise
2018 Հաննա Սալիվան Երեք բանաստեղծություն Three Poems[17]
2017 Օուշեն Վոնգ Գիշերային երկինք՝ վերքերով ելքով Night Sky with Exit Wounds[18]
2016 Յակոբ Փոլլի Ջեկսելֆ Jackself[19]
2015 Սառա Հոու Ջեյդի օղակ Loop of Jade[20]
2014 Դեյվիդ Հարսենթ Կրակի երգեր Fire Songs[21]
2013 Շինեյդ Մորիսի Պարալաքս Parallax[22][10]
2012 Շերոն Օլդս Եղջերվի ցատկ Stag's Leap[23]
2011 Ջոն Բուրնսայդ Սև կատվի ոսկոր Black Cat Bone
2010 Դերեկ Ուոլկոտ Սպիտակ ձկնկուլներ White Egrets
2009 Ֆիլիպ Գրոս Գրունտային ջրերը The Water Table[24]
2008 Ջեն Հադֆիլդ Գիշերակաց բաց երկնքի տակ Nigh-No-Place[25]
2007 Շոն Օ'Բրայեն Խեղդված գիրքը The Drowned Book[26]
2006 Շեյմաս Հինի Մարզ և շրջան District and Circle
2005 Քերոլ Էնն Դաֆֆի Բերկրանք Rapture
2004 Ջորջ Սզիրտես Թելակոճ Reel
2003 Դոն Պետերսոն Վայրէջքի լույս Landing Light
2002 Ալիս Օսվալդ Նիզակ Dart
2001 Էնն Քարսոն Ամուսնու գեղեցկուհին The Beauty of the Husband
2000 Մայքլ Լոնգլի Եղանակը Ճապոնիայում The Weather in Japan
1999 Հուգո Վիլիամս Բիլլիի անձրևը Billy's Rain
1998 Թեդ Հյուզ Ծննդայն օրերի նամակներ Birthday Letters
1997 Դոն Պատերսոն Աստծո պարգևը կանանց God's Gift to Women
1996 Լես Մյուրեյ Կիսամարդ կարմրավզի բանաստեղծություններ Subhuman Redneck Poems
1995 Մարկ Դոթի Իմ Ալեքսանդրիա My Alexandria
1994 Պոլ Մուլդուն Չիլիի տարեգրուոթյունները The Annals of Chile
1993 Սիարան Կարսոն Մայրենի լեզու․ բանաստեղծություններ First Language: Poems

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 «About the T. S. Eliot Prize – The T. S. Eliot Prize»։ tseliot.com։ Վերցված է 2021-05-26 
  2. ↑ 2,0 2,1 «Cuts-hit Poetry Book Society to close»։ the Guardian (անգլերեն)։ 2016-06-03։ Վերցված է 2021-05-26 
  3. ↑ 3,0 3,1 «Books for Independent Thinkers»։ Inpress Books (անգլերեն)։ Վերցված է 2021-05-26 
  4. ↑ «Truman State University Press»։ web.archive.org։ 2011-07-20։ Արխիվացված է օրիգինալից 2011-07-20-ին։ Վերցված է 2021-05-29 
  5. ↑ «Truman State University Press»։ web.archive.org։ 2010-09-02։ Արխիվացված է օրիգինալից 2010-09-02-ին։ Վերցված է 2021-05-29 
  6. ↑ 6,0 6,1 «Rules and Conditions of Entry for the T.S. Eliot Prize»։ Արխիվացված է օրիգինալից 21 September 2007-ին։ Վերցված է 27 September 2007 
  7. ↑ «ABOUT US»։ The Poetry Book Society (անգլերեն)։ Վերցված է 2021-05-26 
  8. ↑ «T. S. Eliot House | T. S. Eliot Foundation»։ T. S. Eliot (en-US)։ Վերցված է 2021-05-26 
  9. ↑ «Poetry Book Society archive․ Add MS 88984 : 1952-1996»։ pdsloginblue.bl.uk։ London։ Վերցված է 2021-05-26 
  10. ↑ 10,0 10,1 Doyle Martin։ «Sinéad Morrissey wins £10,000 Forward poetry prize»։ The Irish Times (անգլերեն)։ Վերցված է 2021-05-27 
  11. ↑ «More about the Prize - Poetry Book Society»։ web.archive.org։ 2013-04-04։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-04-04-ին։ Վերցված է 2021-05-27 
  12. ↑ Jury Louise (16 January 2007)։ «Heaney wins £10,000 TS Eliot prize»։ The Independent (London)։ Արխիվացված է օրիգինալից 24 September 2015-ին։ Վերցված է 26 May 2021 
  13. ↑ «The T S Eliot Prize»։ Chris Holifield։ Վերցված է 27 October 2016 
  14. ↑ «The T S Eliot Prize»։ Chris Holifield։ Վերցված է 26 October 2016 
  15. ↑ Cran Rona (27 January 2011)։ «Report: 2011 T.S.Eliot Prize»։ The Literateur։ Արխիվացված է օրիգինալից 25 September 2011-ին։ Վերցված է 12 March 2011 
  16. ↑ «Bhanu Kapil wins TS Eliot poetry prize for 'radical' How to Wash a Heart»։ the Guardian (անգլերեն)։ 2021-01-24։ Վերցված է 2021-01-26 
  17. ↑ Thompson Jessie (2019-01-14)։ «The winner of this year's TS Eliot Prize for poetry has been announced»։ Evening Standard։ Վերցված է 2019-01-14 
  18. ↑ «TS Eliot prize goes to Ocean Vuong's 'compellingly assured' debut collection»։ The Guardian։ Վերցված է 16 January 2018 
  19. ↑ «TS Eliot Prize: Jacob Polley is awarded world's most prestigious poetry prize for his collection Jackself»։ Evening Standard։ Վերցված է 17 January 2017 
  20. ↑ «Debut collection scoops T S Eliot Prize»։ Poetry Book Society։ Արխիվացված է օրիգինալից 31 January 2016-ին։ Վերցված է 13 January 2016 
  21. ↑ Kennedy Maev (2015-01-12)։ «David Harsent wins TS Eliot prize for poetry for Fire Songs»։ The Guardian։ Վերցված է 2019-06-20 
  22. ↑ «Parallax by Sinéad Morrissey – review»։ the Guardian (անգլերեն)։ 2013-09-06։ Վերցված է 2021-05-27 
  23. ↑ «Poet Sharon Olds scoops TS Eliot Prize for 'confessional' work about»։ The Independent (անգլերեն)։ 2013-01-14։ Վերցված է 2021-05-27 
  24. ↑ Rahim Sameer (21 January 2010)։ «The Water Table by Philip Gross: review»։ The Telegraph։ Վերցված է 17 July 2019 
  25. ↑ «Nigh-No-Place, By Jen Hadfield»։ The Independent (անգլերեն)։ 2011-10-23։ Վերցված է 2021-05-27 
  26. ↑ «Sean O'Brien wins unprecedented poetry double»։ the Guardian (անգլերեն)։ 2008-01-14։ Վերցված է 2021-05-27 

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիիքպահեստ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Թ․_Ս․_Էլիոթի_մրցանակ&oldid=8483873» էջից