Jump to content

Էյմոս Բրոնսոն Օլքոթ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Էյմոս Բրոնսոն Օլքոթ
Դիմանկար
Ծնվել էնոյեմբերի 29, 1799(1799-11-29)[1][2][3]
ԾննդավայրWolcott[2][4]
Մահացել էմարտի 4, 1888(1888-03-04)[1][2][3] (88 տարեկան)
Մահվան վայրԿոնկորդ, Միդլսեքս շրջան, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ[2][4]
ԳերեզմանՄասաչուսեթս և Sleepy Hollow Cemetery[5]
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Մասնագիտությունբանաստեղծ, փիլիսոփա, ուսուցիչ և գրող
ԱմուսինAbby May?[2]
Ծնողներմայր՝ Anna Alcott?[6]
Զբաղեցրած պաշտոններպրոֆեսոր
ԿուսակցությունԱՄՆ Հանրապետական կուսակցություն
ԵրեխաներAnna Alcott Pratt?, Լուիսա Մեյ Էլքոթ[4], Elizabeth Sewall Alcott? և Abigail May Alcott Nieriker?
 Bronson Alcott Վիքիպահեստում

Էյմոս Բրոնսոն Օլքոթ[7] (Amos Bronson Alcott), հաճախ նրա անունը տառադարձվում է որպես Ամոս (նոյեմբերի 29, 1799(1799-11-29)[1][2][3], Wolcott[2][4] - մարտի 4, 1888(1888-03-04)[1][2][3], Կոնկորդ, Միդլսեքս շրջան, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ[2][4]), մանկավարժ, փիլիսոփա, բանաստեղծ, էսսեագիր։

Ծնվել է աղքատ գյուղացու ընտանիքում։ Զբաղվել է ինքնակրթությամբ։ Ապրուստ հայթայթելու համար սկսել է աշխատել վաղ տարիքից՝ աշխատելով որպես շրջիկ վաճառական հարավային նահանգներում։

Մանկավարժական գործունեություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իր ազգականի ազդեցությամբ, որը Չեշիրի դպրոցի տնօրենն էր, ընտրեց մանկավարժական գործունեության ուղին և 1823 թվականից սկսած՝ զբաղվում էր ուսուցչությամբ։ 1834 թվականին բացում է իր դպրոցը Բոստոնում (Temple School)։ Դասավանդման իր փորձը նա ամփոփեց գրքերում․

  • «Դիտարկումներ երեխաների դաստիարակության սկզբունքների և մեթոդների մասին» (Observations on Principles and Methods of Infant Instruction, 1830)
  • «Զրույցներ երեխաների հետ Ավետարանների մասին» (Conversations with Children on the Gospels, 1836—1837).

Այս գրքերից երկրորդը ենթարկվեց քննադատության․ նրան մեղադրեցին «աստվածաբանության նկատմամբ ոտնձգության» և երիտասարդ մտքերն այլասերելու մեջ։ Նրա դպրոցը փակվեց 1838 թվականին։

«Փիլիսոփայական դպրոց»

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1840 թվականին Օլքոթն ընտանիքի հետ տեղափոխվել է Կոնկորդ՝ Մասաչուսեթս, որտեղ իր ընկերոջ՝ Ռ.Ու. Էմերսոնի հետ միասին դարձել է տրանսցենդենտալ ակումբի հիմնադիրներից մեկը։ Իր տան մոտ Էյմոսը կառուցել է մեծ փայտե խորդանոց, այնտեղ տեղադրել է կոպիտ աթոռներ ու նստարաններ ու այն անվանել «փիլիսոփայական դպրոց»։ Այնտեղ հաճախ էին հավաքվում խմբակի անդամները, այդ թվում նաև Գ. Դ. Թորոն, Մ. Ֆուլերը, Թ. Պարկերը, Ս. Հ. Ուիթմանը, Ն. Գոթորը և ուրիշներ։

Այդ ժամանակաշրջանը նա նկարագրել է իր գրքերում․

  • «Օրֆիկ ասույթներ» (Orphic Sayings), տպագրված «Դայել» ամսագրում՝ 1840 թվականին
  • «Կոնկորդյան օրեր․ Հիշողություններ Կոնկորդի մասին» (Concord Days, Recollections of That Place).
  • «Զրույցներ սեղանի շուրջ» (Table Talk, 1877)

Ուշ հրապարակումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օլքոթը նաև բանաստեղծական ժողովածուների հեղինակ էր․

1938 թվականին հրապարակվել են հատվածներ Օլքոթի օրագրերից, որոնցում մոտ 30 հազար էջ կա։

Ամուսնացած է եղել Էբիգեյլ Օլքոթի՝ ամերիկացի ակտիվիստուհու հետ։

Ընտանիքում ծնվել են չորս դուստրեր, այդ թվում՝ մանկագիր Լուիզա Մեյ Էլքոթը և նկարչուհի Էբիգեյլ Նեյրիգերը։ Նրանց՝ հորն ու դուստրերին, նվիրված է Չարլզ Այվզի «Սոնատներ-Կոնկորդ» երրորդ մասը։

Ծանոթագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 Alcott L. M. The Annotated Little Women / J. MattesonW. W. Norton & Company, 2016. — P. 631. — ISBN 978-0-393-07219-8
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (хорв.) — 2009.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 Alcott, Amos Bronson // The Biographical Dictionary of America / R. JohnsonBoston: 1906. — Vol. 1. — P. 67—68.
  5. Find A Grave — 1996.
  6. 6,0 6,1 Geni(բազմ․) — 2006.
  7. Դ․ Ի․ Երմոլովիչ , Ռուս-անգլերեն բառարան. — М.: ռուսերեն, 1993., էջ 336, էջ 28

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • ԱՄՆ գրողներ։ Համառոտ կենսագրություններ։ Կազմումը և խմբագրումը ըստ Յա․ Զասուրսկու,Գ․ Զլոբինայի, Յու․ Մ․ Կովալևայի, «Ծիածան» 1990
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էյմոս Բրոնսոն Օլքոթ» հոդվածին։