Էյմոս Բրոնսոն Օլքոթ

Էյմոս Բրոնսոն Օլքոթ;
Ծնվել է	նոյեմբերի 29, 1799
Ծննդավայր	Wolcott
Մահացել է	մարտի 4, 1888 (88 տարեկան)
Մահվան վայր	Կոնկորդ, Միդլսեքս շրջան, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ
Գերեզման	Մասաչուսեթս և Sleepy Hollow Cemetery
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Մասնագիտություն	բանաստեղծ, փիլիսոփա, ուսուցիչ և գրող
Ամուսին	Abby May?
Ծնողներ	մայր՝ Anna Alcott?
Զբաղեցրած պաշտոններ	պրոֆեսոր
Կուսակցություն	ԱՄՆ Հանրապետական կուսակցություն
Երեխաներ	Anna Alcott Pratt?, Լուիսա Մեյ Էլքոթ, Elizabeth Sewall Alcott? և Abigail May Alcott Nieriker?
	Bronson Alcott Վիքիպահեստում

Էյմոս Բրոնսոն Օլքոթ^[7] (Amos Bronson Alcott), հաճախ նրա անունը տառադարձվում է որպես Ամոս (նոյեմբերի 29, 1799(1799-11-29)^[1]^[2]^[3], Wolcott^[2]^[4] - մարտի 4, 1888(1888-03-04)^[1]^[2]^[3], Կոնկորդ, Միդլսեքս շրջան, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ^[2]^[4]), մանկավարժ, փիլիսոփա, բանաստեղծ, էսսեագիր։

Ծնվել է աղքատ գյուղացու ընտանիքում։ Զբաղվել է ինքնակրթությամբ։ Ապրուստ հայթայթելու համար սկսել է աշխատել վաղ տարիքից՝ աշխատելով որպես շրջիկ վաճառական հարավային նահանգներում։

Մանկավարժական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իր ազգականի ազդեցությամբ, որը Չեշիրի դպրոցի տնօրենն էր, ընտրեց մանկավարժական գործունեության ուղին և 1823 թվականից սկսած՝ զբաղվում էր ուսուցչությամբ։ 1834 թվականին բացում է իր դպրոցը Բոստոնում (Temple School)։ Դասավանդման իր փորձը նա ամփոփեց գրքերում․

«Դիտարկումներ երեխաների դաստիարակության սկզբունքների և մեթոդների մասին» (Observations on Principles and Methods of Infant Instruction, 1830)
«Զրույցներ երեխաների հետ Ավետարանների մասին» (Conversations with Children on the Gospels, 1836—1837).

Այս գրքերից երկրորդը ենթարկվեց քննադատության․ նրան մեղադրեցին «աստվածաբանության նկատմամբ ոտնձգության» և երիտասարդ մտքերն այլասերելու մեջ։ Նրա դպրոցը փակվեց 1838 թվականին։

«Փիլիսոփայական դպրոց»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1840 թվականին Օլքոթն ընտանիքի հետ տեղափոխվել է Կոնկորդ՝ Մասաչուսեթս, որտեղ իր ընկերոջ՝ Ռ.Ու. Էմերսոնի հետ միասին դարձել է տրանսցենդենտալ ակումբի հիմնադիրներից մեկը։ Իր տան մոտ Էյմոսը կառուցել է մեծ փայտե խորդանոց, այնտեղ տեղադրել է կոպիտ աթոռներ ու նստարաններ ու այն անվանել «փիլիսոփայական դպրոց»։ Այնտեղ հաճախ էին հավաքվում խմբակի անդամները, այդ թվում նաև Գ. Դ. Թորոն, Մ. Ֆուլերը, Թ. Պարկերը, Ս. Հ. Ուիթմանը, Ն. Գոթորը և ուրիշներ։

Այդ ժամանակաշրջանը նա նկարագրել է իր գրքերում․

«Օրֆիկ ասույթներ» (Orphic Sayings), տպագրված «Դայել» ամսագրում՝ 1840 թվականին
«Կոնկորդյան օրեր․ Հիշողություններ Կոնկորդի մասին» (Concord Days, Recollections of That Place).
«Զրույցներ սեղանի շուրջ» (Table Talk, 1877)

Ուշ հրապարակումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օլքոթը նաև բանաստեղծական ժողովածուների հեղինակ էր․

«Սոնետներ և կանցոններ» (Sonnets and Canzonets, 1882)
«Նոր Կոնեկտիկուտ» (New Connecticut, 1887)

1938 թվականին հրապարակվել են հատվածներ Օլքոթի օրագրերից, որոնցում մոտ 30 հազար էջ կա։

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամուսնացած է եղել Էբիգեյլ Օլքոթի՝ ամերիկացի ակտիվիստուհու հետ։

Ընտանիքում ծնվել են չորս դուստրեր, այդ թվում՝ մանկագիր Լուիզա Մեյ Էլքոթը և նկարչուհի Էբիգեյլ Նեյրիգերը։ Նրանց՝ հորն ու դուստրերին, նվիրված է Չարլզ Այվզի «Սոնատներ-Կոնկորդ» երրորդ մասը։

Ծանոթագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Encyclopædia Britannica
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 Alcott L. M. The Annotated Little Women / J. Matteson — W. W. Norton & Company, 2016. — P. 631. — ISBN 978-0-393-07219-8
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (хорв.) — 2009.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 Alcott, Amos Bronson // The Biographical Dictionary of America / R. Johnson — Boston: 1906. — Vol. 1. — P. 67—68.
↑ Find A Grave — 1996.
↑ ^6,0 ^6,1 Geni(բազմ․) — 2006.
↑ Դ․ Ի․ Երմոլովիչ , Ռուս-անգլերեն բառարան. — М.: ռուսերեն, 1993., էջ 336, էջ 28

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ԱՄՆ գրողներ։ Համառոտ կենսագրություններ։ Կազմումը և խմբագրումը ըստ Յա․ Զասուրսկու,Գ․ Զլոբինայի, Յու․ Մ․ Կովալևայի, «Ծիածան» 1990

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էյմոս Բրոնսոն Օլքոթ» հոդվածին։

[_f25b3b879b6416f5-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Encyclopædia Britannica

[_83828ada1b704cfd-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 Alcott L. M. The Annotated Little Women / J. Matteson — W. W. Norton & Company, 2016. — P. 631. — ISBN 978-0-393-07219-8

[_9fb0a3dc46eb2355-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (хорв.) — 2009.

[_1844b448226dcd6b-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 Alcott, Amos Bronson // The Biographical Dictionary of America / R. Johnson — Boston: 1906. — Vol. 1. — P. 67—68.

[_708a5f9946ff7f9f-5] Find A Grave — 1996.

[_f923b9f3b2aae57a-6] 6,0 ^6,1 Geni(բազմ․) — 2006.

[7] Դ․ Ի․ Երմոլովիչ , Ռուս-անգլերեն բառարան. — М.: ռուսերեն, 1993., էջ 336, էջ 28

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]