Դյորդ Ֆալուդի

Դյորդ Ֆալուդի; հունգ.՝ Faludy György
Ծնվել է	սեպտեմբերի 22, 1910
Ծննդավայր	Բուդապեշտ, Ավստրո-Հունգարիա
Վախճանվել է	սեպտեմբերի 1, 2006 (95 տարեկան)
Վախճանի վայր	Բուդապեշտ, Հունգարիա
Գերեզման	Ֆիումեի փողոցի գերեզմանոց
Մասնագիտություն	բանաստեղծ, թարգմանիչ և գրող
Լեզու	հունգարերեն
Քաղաքացիություն	Հունգարիա և Կանադա
Կրթություն	Վիեննայի համալսարան (1930), HU Berlin (1931) և Ֆաշորիի գիմնազիա
Պարգևներ	Կոշութի մրցանակ Բուդապեշտի պատվավոր քաղաքացի Joseph Pulitzer Memorial Prize? և Golden Pen?
	György Faludy Վիքիպահեստում

Դյորդ Ֆալուդի (հունգ.՝ Faludy György, 22 սեպտեմբերի, 1910, Բուդապեշտ, Հունգարիա – 1 սեպտեմբերի, 2006, Բուդապեշտ), հունգարացի բանաստեղծ, արձակագիր, թարգմանիչ։ Տորոնտոյի համալսարանի պատվավոր դոկտոր (1978)^[4], Կոշութի մրցանակի դափնեկիր (1994)։

Կենսագրություն

Դյորդ Ֆալուդին ծնվել է 1910 թվականի սեպտեմբերի 22-ին Բուդապեշտում, հրեայի ընտանիքում։ Հայրը եղել է պրոֆեսոր համալսարանում։ 1928-1933 թվականներին սովորել է Վիեննայի, Բեռլինի ու Գրացի համալսարաններում^[5]։ 1938 թվականին մեկնել է Ֆրանսիա, այնտեղից տեղափոխվել է Մարոկկո, ապա՝ ԱՄՆ։ Հրատարակել է ամսագիր, 1943-1945 թվականներին ծառայել է ամերիկյան բանակում^[4]։

1946 թվականին վերադարձել է Հունգարիա։ Մոտ է եղել սոցիալ-դեմոկրատների հետ, ղեկավարել է երիտասարդ բանվորների խումբը, որ քանդել է հրեատյաց եպիսկոպոս Օտոկար Պրոխազկայի հուշարձանը։ 1949 թվականին ձերբակալվել է Մատյաշ Ռակոշիի վարչակարգի կողմից և երեք տարի անցկացրել Ռեչկ հարկադիր աշխատանքի ճամբարում։ Վերադարձից հետո զբաղվել է թարգմանությամբ։ 1956 թվականին կրկին արտագաղթել է. ապրել է Մեծ Բրիտանիայում, Կանադայում, Իտալիայում, Մալթայում, 1967 թվականին հաստատվել է Կանադայում։ Որպես հրավիրված պրոֆեսոր աշխատել է Կոլումբիայի, Ֆիլադելֆիայի և այլ համալսարաններում։ 1976 թվականին ստացել է Կանադայի քաղաքացիություն, 1978 թվականին ընտրվել է Տորոնտոյի համալսարանի պատվավոր դոկտոր։ 1989 թվականին վերադարձել է Հունգարիա^[4]։

Դյորդ Ֆալուդին մահացել է 2006 թվականի սեպտեմբերի 1-ին Բուդապեշտում^[4]։

Ստեղծագործություն

Բանաստեղծություններից բացի Դյորդ Ֆալուդին հրատարակել է Հայնրիխ Հայնեի, Ֆրանսուա Վիյոնի, Ֆրանսուա Ռաբլեի ստեղծագործությունների թարգմանությունները։ Առավել հայտնի է ճամբարային կյանքին նվիրված նրա ինքնակենսագրությունը՝ «Իմ երջանիկ օրերը դժոխքում» (անգլ.՝ My Happy Days in Hell), որ հրատարակվել է անգլերենով 1962 թվականին (Իվան Դենիսովիչի մեկ օրը ստեղծագործությունից առաջ), թարգմանվել է ֆրանսերեն և գերմաներեն։ Հունգարերենով լույս է տեսել 1987 թվականին (ինքնահրատարակություն)։

Ճանաչում

1994 թվականին Հունգարիայում Դյորդ Ֆալուդին արժանացել է Կոշութի մրցանակի։ Տորոնտոյում նրա անունով է կոչվում այն տան դիմացի այգին, որտեղ նա ապրել է ավելի քան 20 տարի։

Ստեղծագործություններ

1938 – A pompeji strázsa, բանաստեղծություններ
1947 – Őszi harmat után, բանաստեղծություններ
1957 – Tragödie eines Volkes; Ungarns Freiheitskampf durch die Jahrhunderte, էսսե
1961 – Emlékkönyv a rőt Bizáncról, ընտրյալ բանաստեղծություններ
1962 – My Happy Days in Hell, ինքնակենսագրություն
1966 – Karoton, վեպ
1970 – Erasmus of Rotterdam, կենսագրություն
1975 – Levelek az utókorhoz, բանաստեղծություններ
1978 – East and West, բանաստեղծություններ
1980 – Faludy György összegyűjtött versei, բանաստեղծությունների ժողովածու
1983 – Learn this poem of mine by heart, վաթսուն բանաստեղծություն
1983 – Twelve sonnets, բանաստեղծություններ
1983 – Börtönversek 1949-1952, բանաստեղծություններ, որ գրվել են ազատազրկության տարիներին
1985 – Ballad for Isabelle, բանաստեղծություններ
1985 – Selected poems, 1933-1980
1987 – Hullák, kamaszok, tücsökzene, բանաստեղծություններ
1987 – Pokolbéli víg napjaim, ինքնակենսագրություն (ինքնահրատարակություն)
1988 – Notes from the Rainforest, էսսե (Էրիկ Ջոնսոնի հետ համահեղինակությամբ)
1990 – 200 szonett, 200 սոնետ
1990 – Erotikus versek, սիրային քնարերգություն
1992 – Dobos az éjszakában, ընտրյալ բանաստեղծություններ
1994 – Jegyzetek a kor margójára, թերթերում տպագրված հոդվածներ
1995 – 100 könnyű szonett, 100 սոնետ
1995 – Összegyűjtött versek, բանաստեղծությունների ժողովածու
1998 – Vitorlán Kekovába, բանաստեղծություններ
2003 – A század vallomása, 1933-2003 թվականներին գրված ընտրյալ երկեր

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 Internet Movie Database — 1990.
↑ http://travel2.nytimes.com/2006/09/04/world/europe/04faludy.html?scp=1&sq=faludy&st=cse
↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 Դյորդ Ֆալուդիի կյանքի ժամանակագրությունը և ստեղծագործությունները Արխիվացված 2017-01-13 Wayback Machine (անգլ.)
↑ Դյորդ Ֆալուդիի համառոտ կենսագրությունը

Գրականություն

Pomogáts B. Faludy György. Budapest: Glória, 2000.

Արտաքին հղումներ

Դյորդ Ֆալուդիի էջը hunlit.hu կայքում Արխիվացված 2017-01-13 Wayback Machine
Rory Winston, "At Home with homelessness", October 2, 2006 Արխիվացված Մարտ 7, 2014 Wayback Machine, The New York Resident, 2 October 2006
Albert Tezla, "Faludy György", Hungarian Authors: A bibliographical Handbook, Belknap Press: Cambridge, Massachusetts, 1970. SBN 674 42650 9
George Jonas, "The poet and the ballet dancer" Արխիվացված 2007-02-05 Wayback Machine, The National Post, 8 March 2004
"Interview with the poet Gyorgy Faludy: Literature will not survive the 21st century", hvg.hu, 6 June 2006
Sandor Peto, Hungarian poet Gyorgy Faludy dies aged 96 Արխիվացված 2006-09-08 Wayback Machine, Reuters, 2 September 2006
Gyorgy Faludy, The Economist, 14 September 2006
"Hungarian poet and translator Gyorgy Faludy dies at 95," International Herald Tribune, September 2, 2006.
City of Toronto names public space in honour of Hungarian-Canadian poet George Faludy, October 3, 2006

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դյորդ Ֆալուդի» հոդվածին։

[_3c224ad11580db39-1] 1,0 ^1,1 Internet Movie Database — 1990.

[_7c92f29fe95bcc8b-2] ttp://travel2.nytimes.com/2006/09/04/world/europe/04faludy.html?scp=1&sq=faludy&st=cse

[_ed546734e00bb93b-3] Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[ժամանակագրություն-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 Դյորդ Ֆալուդիի կյանքի ժամանակագրությունը և ստեղծագործությունները Արխիվացված 2017-01-13 Wayback Machine (անգլ.)

[5] Դյորդ Ֆալուդիի համառոտ կենսագրությունը

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]