Jump to content

Դավիդ Լիվինգսթոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է Դավիթ Լիվինգստոնից)
Դավիդ Լիվինգսթոն
David Livingstone
Դիմանկար
Ծնվել էմարտի 19, 1813(1813-03-19)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԲլենտայր[4][5]
Մահացել էմայիսի 1, 1873(1873-05-01)[1][2][3][…] (60 տարեկան)
Մահվան վայրIlala Hill, Northern Province, Զամբիա[5]
ԳերեզմանՎեստմինստերյան աբբայություն[4]
Քաղաքացիություն Միացյալ Թագավորություն և  Շոտլանդիա
Կրոնկոնգրեգացիոն եկեղեցի
ԿրթությունԳլազգոյի համալսարան, Charing Cross Hospital Medical School?, Imperial College School of Medicine? և Gilbertfield House School?
Մասնագիտությունճանապարհորդ հետազոտող, բժիշկ-գրող, աշխարհագրագետ, գրող և միսիոներ
ԱմուսինՄերի Լիվինգստոն[4]
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԹագավորական աշխարհագրական ընկերություն և London Missionary Society?[7]
ԵրեխաներAgnes Livingstone Bruce?
Ստորագրություն
Изображение автографа
 David Livingstone Վիքիպահեստում

Դավիդ Լիվիգսթոն (անգլ.՝ David Livingstone, մարտի 19, 1813(1813-03-19)[1][2][3][…], Բլենտայր[4][5] - մայիսի 1, 1873(1873-05-01)[1][2][3][…], Ilala Hill, Northern Province, Զամբիա[5]), շոտլանդացի բժիշկ, ճանապարհորդ, Աֆրիկայի ամենանշանավոր հետազոտողներից մեկը։

Նա է հայտնաբերել Վիկտորիա ջրվեժը և անվանել ի պատիվ Անգլիայի թագուհի Վիկտորյայի։ Լիվինգստոնը իր կյանքի մեծ մասն անց է կացրել Աֆրիկան հետազոտելով, նա ոտքով քայլել է մոտ 50 000 կմ ճանապարհ։ Լիվինգստոնն առաջիններից էր, ով բարձր մակարդակով հանդես էր գալիս Աֆրիկայի սևամորթ բնակչության իրավունքների պայքարում։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երիտասարդություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դավիդ Լիվինգսթոնը ծնվել է Բլանթայր քաղաքում (անգլ.՝ Blantyre), աղքատ շոտլանդական ընտանիքում և 10 տարեկանից սկսել է աշխատել գորգագործության գործարանում։ Նա ինքնուրույն սովորել է լատիներեն և հունարեն լեզուները, ինչպես նաև մաթեմատիկա։ Դա թույլ տվեց ընդունվել համալսարան, և 2 երկու տարվա ընթացքում նա այնտեղ սովորեց աստվածաբանություն ու բժշկություն, շարունակելով իր աշխատանքը գործարանում, որից հետո նա ստացավ բժշկի աստիճան։

Ընտանեկան կյանք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այն ժամանակ Լիվինգստոնը ունեցել է լուրջ ազդեցություն բրիտանական իմպերիալիզմի վրա և դա արել է իր ընտանիքին մենակ թողնելով։ Լիվինգստոնի բացակայության ընթացքում, նրա զավակները մեծացել են առանց հոր, և նրա կինը `Մերին (Մերի և Ռոբերտ Մոֆատի դուստրը), ում հետ նա ամուսնացել էր 1845 թվականին, ընկնում է ծանր առողջական վիճակի մեջ, և մահանում մալարիա հիվանդությունից, 1862 թվականի ապրիլի 27-ին[8]։ Նա ուներ վեց երեխա։ Միայն Ագնեսն ու Աննան ամուսացան և ունեցան երեխաներ[9]։

Տղաներից մեկը՝ Ռոբերտը, մահացել է ամերիկյան քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ[10]։ Only Agnes, William Oswell and Anna Mary married and had children. Ագնեսը մահացել է 1847 թվականին, Վիլյամ Օուսֆելը (մականունը Զոուգա էր, քանի որ նա ծնվել էր գետեզերքին 1851 թվականին), իսկ Աննան մահացել է 1858 թվականին։ Միայն Ագնեսը, Ուիլյամը և Աննան ամուսնացած էին և ունեին երեխաներ։ Լիվինգստոնի միակ զղջումը հետագա կյանքում եղել է այն, որ նա չի ծախսել բավականաչափ ժամանակ իր երեխաների հետ։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Babelio (ֆր.) — 2007.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Oxford Dictionary of National Biography / C. MatthewOxford: OUP, 2004.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 http://www.livingstonechurch.co.uk/david-livingstone
  6. Journal of the Royal Geographical Society of London, The journal of the Royal Geographical SocietyRoyal Geographical Society, 1855. — Vol. 25. — P. lxviii. — ISSN 0266-6235
  7. https://www.fergusonvalues.com/2012/06/a-genuine-missionary-team/
  8. Appletons' annual cyclopaedia and register of important events of the year: 1862. New York: D. Appleton & Company. 1863. էջ 687.
  9. Steven Wilson. «Livingstone Descendants». Freepages.genealogy.rootsweb.ancestry.com. Վերցված է 2012 թ․ հունվարի 23-ին.
  10. Chirgwin, A. M. (1934). «New Light on Robert Livingstone». Journal of the Royal African Society. 33 (132): 250–252. JSTOR 716469.
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դավիդ Լիվինգսթոն» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դավիդ Լիվինգսթոն» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 626