Դավիդ Լիվինգսթոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դավիդ Լիվինգսթոն
David Livingstone
Դիմանկար
Ծնվել էմարտի 19, 1813(1813-03-19)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԲլենտայր[4][5]
Մահացել էմայիսի 1, 1873(1873-05-01)[1][2][3][…] (60 տարեկան)
Մահվան վայրIlala Hill, Northern Province, Զամբիա[5]
ԳերեզմանՎեստմինստերյան աբբայություն[4]
Քաղաքացիություն Միացյալ Թագավորություն և  Շոտլանդիա
ԿրոնԿոնգրեգացիոն Եկեղեցի
ԿրթությունԳլազգոյի համալսարան, Charing Cross Hospital Medical School?, Imperial College School of Medicine? և Gilbertfield House School?
Մասնագիտությունճանապարհորդ հետազոտող, բժիշկ-գրող, աշխարհագրագետ, գրող և միսիոներ
ԱմուսինՄերի Լիվինգստոն[4]
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԹագավորական աշխարհագրական ընկերություն և London Missionary Society?[7]
ԵրեխաներAgnes Livingstone Bruce?
Ստորագրություն
Изображение автографа
 David Livingstone Վիքիպահեստում

Դավիդ Լիվիգսթոն (անգլ.՝ David Livingstone, մարտի 19, 1813(1813-03-19)[1][2][3][…], Բլենտայր[4][5] - մայիսի 1, 1873(1873-05-01)[1][2][3][…], Ilala Hill, Northern Province, Զամբիա[5]), շոտլանդացի բժիշկ, ճանապարհորդ, Աֆրիկայի ամենանշանավոր հետազոտողներից մեկը։

Նա է հայտնաբերել Վիկտորիա ջրվեժը և անվանել ի պատիվ Անգլիայի թագուհի Վիկտորյայի։ Լիվինգստոնը իր կյանքի մեծ մասն անց է կացրել Աֆրիկան հետազոտելով, նա ոտքով քայլել է մոտ 50 000 կմ ճանապարհ։ Լիվինգստոնն առաջիններից էր, ով բարձր մակարդակով հանդես էր գալիս Աֆրիկայի սևամորթ բնակչության իրավունքների պայքարում։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երիտասարդություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դավիդ Լիվինգսթոնը ծնվել է Բլանթայր քաղաքում (անգլ.՝ Blantyre), աղքատ շոտլանդական ընտանիքում և 10 տարեկանից սկսել է աշխատել գորգագործության գործարանում։ Նա ինքնուրույն սովորել է լատիներեն և հունարեն լեզուները, ինչպես նաև մաթեմատիկա։ Դա թույլ տվեց ընդունվել համալսարան, և 2 երկու տարվա ընթացքում նա այնտեղ սովորեց աստվածաբանություն ու բժշկություն, շարունակելով իր աշխատանքը գործարանում, որից հետո նա ստացավ բժշկի աստիճան։

Ընտանեկան կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այն ժամանակ Լիվինգստոնը ունեցել է լուրջ ազդեցություն բրիտանական իմպերիալիզմի վրա և դա արել է իր ընտանիքին մենակ թողնելով։ Լիվինգստոնի բացակայության ընթացքում, նրա զավակները մեծացել են առանց հոր, և նրա կինը `Մերին (Մերի և Ռոբերտ Մոֆատի դուստրը), ում հետ նա ամուսնացել էր 1845 թվականին, ընկնում է ծանր առողջական վիճակի մեջ, և մահանում մալարիա հիվանդությունից, 1862 թվականի ապրիլի 27-ին[8]։ Նա ուներ վեց երեխա։ Միայն Ագնեսն ու Աննան ամուսացան և ունեցան երեխաներ[9]։

Տղաներից մեկը՝ Ռոբերտը, մահացել է ամերիկյան քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ[10]։ Only Agnes, William Oswell and Anna Mary married and had children. Ագնեսը մահացել է 1847 թվականին, Վիլյամ Օուսֆելը (մականունը Զոուգա էր, քանի որ նա ծնվել էր գետեզերքին 1851 թվականին), իսկ Աննան մահացել է 1858 թվականին։ Միայն Ագնեսը, Ուիլյամը և Աննան ամուսնացած էին և ունեին երեխաներ։ Լիվինգստոնի միակ զղջումը հետագա կյանքում եղել է այն, որ նա չի ծախսել բավականաչափ ժամանակ իր երեխաների հետ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Babelio (ֆր.) — 2007.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Oxford Dictionary of National Biography / C. MatthewOxford: OUP, 2004.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 http://www.livingstonechurch.co.uk/david-livingstone
  6. Journal of the Royal Geographical Society of London, The journal of the Royal Geographical SocietyRoyal Geographical Society, 1855. — Vol. 25. — P. lxviii. — ISSN 0266-6235
  7. https://www.fergusonvalues.com/2012/06/a-genuine-missionary-team/
  8. Appletons' annual cyclopaedia and register of important events of the year: 1862։ New York: D. Appleton & Company։ 1863։ էջ 687 
  9. Steven Wilson։ «Livingstone Descendants»։ Freepages.genealogy.rootsweb.ancestry.com։ Վերցված է 2012 թ․ հունվարի 23 
  10. Chirgwin A. M. (1934)։ «New Light on Robert Livingstone»։ Journal of the Royal African Society 33 (132): 250–252։ JSTOR 716469 
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 626