Բիլլի Բրոնչո

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բիլլի Բրոնչո
անգլ.՝ Gilbert M. Anderson
Դիմանկար
Ծնվել էմարտի 21, 1880(1880-03-21)[1]
ԾննդավայրԼիթլ Ռոք, ԱՄՆ
Մահացել էհունվարի 20, 1971(1971-01-20)[2][3][1] (90 տարեկան)
Մահվան վայրՎուդլենդ Հիլզ, Լոս Անջելես, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ կամ South Pasadena, Լոս Անջելես շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ[4]
ԳերեզմանChapel of the Pines Crematory
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Մայրենի լեզուանգլերեն
Մասնագիտությունդերասան, կինոռեժիսոր, սցենարիստ, կինոպրոդյուսեր, թատրոնի դերասան, կինոդերասան, գրող և գյուտարար
Պարգևներ և
մրցանակներ
 Broncho Billy Anderson Վիքիպահեստում

Բիլլի Բրոնչո (անգլ.՝ Gilbert M. «Broncho Billy» Anderson, մարտի 21, 1880(1880-03-21)[1], Լիթլ Ռոք, ԱՄՆ - հունվարի 20, 1971(1971-01-20)[2][3][1], Վուդլենդ Հիլզ, Լոս Անջելես, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ և South Pasadena, Լոս Անջելես շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ[4]), ամերիկացի դերասան, սցենարիստ, կինոռեժիսոր և կինոպրոդյուսեր, վեստերների առաջին աստղ[7]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բիլլի Բրոնչոն (իրական անունը` Մաքս Արոնսոն) ծնվել է 1880 թվականի մարտի 21-ին, Արկանզաս նահանգի Լիթլ Ռոք քաղաքում, եղել է Հենրի և Էստրա Արոնսոնների վեցերորդ երեխան, որոնք Նյու Յորքից տեղափոխվել են այստեղ[8]։ Իր մանկությունն անց է կացրել Սենթ Լուիսում, իսկ մեծանալով` տեղափոխվել է Նյու Յորք, որտեղ աշխատել է որպես մոդել և լրագրող։

Նրա դերասանական կարիերան սկսվել է, երբ նա հանդես է եկել վոդևիլներում, իսկ 1903 թվականին նա իր դեբյուտն է նշել կինոյում։ Իր կարիերայի սկզբնական փուլում նա հաճախ համագործակցել է Էդվին Պորտերի հետ, որի հետ գրել է ֆիլմերի մի քանի սցենարներ[9]։ Անդերսոնի առաջին դերը նույնպես եղել է Պորտերի «Գնացքի մեծ կողոպուտը» ֆիլմում, որտեղ նա միանգամից խաղացել է երեք ոչ մեծ դերեր։ Ֆիլմի մեծ հաջողությունից հետո Անդերսոնը հասկացել է, որ կինոինդուստրիան դա հենց այն է, ինչով նա կցանկանար զբաղվել իր ողջ կյանքում։ Շուտով վերցրել է Հիլբերտ Մ. Անդերսոն կեղծանունը, սկսել է սեփական ֆիլմերի համար սցենարներ գրել, որտեղ հենց ինքն է խաղացել գլխավոր դերերը։

1907 թվականին Ջորջ Սպուրի հետ միասին հիմնադրել է «Essanay Studios» ստուդիան, որը կինոմատոգրաֆիայի հիմնման շրջանում դարձել է ամենախոշոր ընկերություններից մեկը։ Անդերսոնն իր ստուդիայում խաղացել է կարճամետրաժ ֆիլմերի ավելի քան 300 դեր։ Չնայած նա էկրանում մարմնավորում էր հիմնականում տարբեր կերպարների, նա, այնուամենայնիվ, հայտնի է դարձել կարճամետրաժ ֆիլմերում հարյուրավոր դերերով` դառնալով այդ ժանրի առաջին աստղը և ստանալով «Բիլլի Բրոնչո» մականունը[10]։ Այդ ժամանակ, երբ Սպուրն զբաղվել է Չիկագոյի ստուդիայի գործերով, Անդերսոնը նկարահանող խմբի հետ ճանապարհորդել է Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների արևմուքտով, որտեղ նոր ֆիլմեր է նկարահանել։

1916 թվականին Անդերսոնը վաճառել է «Essanay» ստուդիայի իր մասը և դադարել է նկարահանվել կինոյում։ Նա վերադարձել է Նյու Յորք, որտեղ գնել է ոչ մեծ թատրոններից մեկը, որում սկսել է բեմադրել սեփական ներկայացումները, բայց առանց հատուկ հաջողության։ 1919 թվականին նորից վերադարձել է կինո, որտեղ նկարահանել է մի քանի ֆիլմեր, նաև եղել է մի քանի կարճամետրաժ ֆիլմերի համապրոդյուսերը, որոնցից մեկը դարձել է «Շան-թալիսման» զավեշտախաղը, որն առաջին անգամ միասին նկարահանել են Սթեն Լորելը և Օլիվեր Հարդին` հետագայում դառնալով դարի ամենահայտնի կատակերգական դուետներից մեկը։ Մեկ տարի անց «Metro Pictures» ընկերության հետ կոնֆլիկտներ ունենալու պատճառով, որի հետ Անդերսոնը համագործակցել էր, նա նորից փակել է կինոյի ինդուստրիան։

1943 թվականին Անդերսոնը հայց է ներկայացրել «Paramount Pictures» ստուդիայի դեմ, որն իր «Աստղը, զարդարուն ռիթմի փայլերով» ֆիլմում օգտագործել է Բիլլի Բրոնչի անվան կերպար, որն, ինչպես թվացել էր Անդերսոնին, բացասական հղում էր եղել նրա վերաբերյալ։ Իր հայցում նա պահանջել է 900000 $, բայց հայցի արդյունքն անհայտ է մնացել[11]։

Անդերսոնը նորից վերադարձել է կինո` 1950-ական թվականներին դառնալով «Progressive Pictures» ստուդիայի սեփականատեր, 1965 թվականին նաև կատարել է «Առատաձեռն մարդասպանը» վեստերնի ոչ մեծ դերը։ 1958 թվականին Անդերսոնը արժանացել է «Օսկար» մրցանակին, «պիոներ կինեմատոգրաֆին, որը նպաստել և նշանակալի ներդրում է կատարել զվարճալի կինոարդյունաբերությունում» անվանակարգում։

Բիլլի Բրոնչոն մահացել է 1971 թվականի հունվարի 21-ին, 90 տարեկան հասակում, Կալիֆոռնիա նահանգի Վուդլենդ Հիլզի կինոյի դերասանների և հեռուստատեսության տանը[7]։ Նրա հետ մնացել էր իր կինը` Մոլլի Շաբլեման, որի հետ ապրում էր 1910 թվականից, և դուստրը` Մաքսինը։ Նա դիակիզվել է, իսկ նրա աճյունը տեղափոխվել է Լոս Անջելեսի գերեզմանատներից մեկի մատուռը։

Հետաքրքիր փաստեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 http://www.nndb.com/lists/481/000106163/
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 http://www.nndb.com/lists/903/000106585/
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 http://projects.latimes.com/hollywood/star-walk/broncho-anderson/
  5. ↑ https://aaspeechesdb.oscars.org/link/030-24/
  6. ↑ Broncho Billy Anderson - Hollywood Walk of Fame
  7. ↑ 7,0 7,1 «Bronco Billy Anderson Is Dead at 88». New York Times. 1971 թ․ հունվարի 21.
  8. ↑ The Internet Broadway Database uses the date Mart 10, 1883 and the place as Pine Bluff, Arkansas
  9. ↑ Katz, Ephraim. The Film Encyclopedia, 5th Ed. New York City: Harper Collins, 2005. p. 35-36.
  10. ↑ Kiehn, David. Broncho Billy and the Essanay Film Company. — Berkeley, Calif: Farwell Books, 2003. — ISBN 0-9729226-5-2, p.162
  11. ↑ Star Spangled Rhythm («Notes»)(չաշխատող հղում) at the TCM Movie Database
  12. ↑ Hollywood Chamber of Commerce
  13. ↑ Space Age Musicmaker

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բիլլի Բրոնչո» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Բիլլի_Բրոնչո&oldid=9656879» էջից