Ամերիկյան ձիթենի
| Ամերիկյան ձիթենի | |
 Ամերիկյան ձիթենի | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophytes) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Խուլեղինջածաղկավորներ (Lamiales) |
| Ընտանիք | Ձիթենազգիներ (Oleaceae) |
| Տրիբա | Oleeae |
| Ցեղ | Cartrema |
| Տեսակ | Ամերիկյան ձիթենի (C. americana) |
| Միջազգային անվանում | |
| Cartrema americana | |
| Կարգավիճակ | |
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝  Քիչ մտահոգող տեսակ | |
Օսմանթուս ամերիկյան, որը հաճախ անվանում են Ամերիկյան ձիթենի[1], կամ վայրի ձիթենի[1] ՝ մշտադալար թփենի է կամ ցածրահասակ ծառ է Հյուսիսային Ամերիկայի հարավ-արևելյան մասից։ Անգլերենում հայտնի է devilwood անվամբ[1]։
Հյուսիսային Ամերիկայում տարածված է Վիրջինիա նահանգից մինչև Տեխաս նահանգը, և Մեխիկոյում՝ Նուեվո Լեոնում, հարավում՝ Օախակա և Վերակրուս քաղաքներում[2][3]։
Օսմանթուս ամերիկյանը աճում է հասնելով 4-7 մ (13-23 ֆուտ) բարձրությամբ, հազվադեպ մինչև 11 մ (36 ֆուտ)։ Տերևների երկարությունը՝ 5-14 սմ և 2-4 սմ լայնություն է, եզրերը պահպանված են։ Ծաղիկները բացվում են վաղ գարնանը, փոքր են ( 1 սմ երկարությամբ), սպիտակ և ունեն վառ արտահայտված բույր։ Պտուղը գնդաձև է, մուգ կապույտ 6-15 մմ տրամագծով կորիզ, որը պարունակում է մի հատ սերմ[4][5][6]։
Բնական միջավայր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ամերիկյան ձիթենին ծաղկում է ԱՄՆ-ի հարավ արևելքում, Տեխասից մինչ Վիրջինիա նահանգները։ Աճում է նաև այլ նահանգներում. հարավային Ալաբամա, Ֆլորիդա, Ջորջիա, հարավ արևելյան Լուիզիանա, հարավային Միսիսիպի, հյուսիսային Կարոլինայի արևելքում, հարավային Կարոլինայում, հարավ արևելյան Վիրջինիայում։ Բացի այդ, այն տարածված է հարավում՝ Մեքսիկական նահանգներում. Նուեվո Լեոն, Տամաուլիպաս, Վերակրուս և Օախակայում ։
Ամերիկյան ձիթենին հաճախ աճում է չոր անտառներում գետերից ոչ հեռու։
Համակարգումը
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 1767 թ. Կառլ Լիննեյն Ամերիկյան ձիթենին անվանում էր ՝ Olea americana, Mantissa plantarum գրքում։
- Ջորջ Բենթը և Ջոզեֆ Դելթոն Հուքերը, Synoptical Flora of North America գրքում, որը հրատարակվել է 1878թ. անվանում էին Osmanthus americanus :
Այլ հոմանիշներ.
- Amarolea americana (L.) փոքր,
- Osmanthus americanus (L.) A. Gray,
- Osmanthus americanus,
- Osmanthus americanus var. P. S. microphyllus կանաչ,
- Osmanthus mexicanus Lundell,
- Osmanthus floridanus Չապման։
Օգտագործումը
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Մշակվում է իբրև դեկորատիվ բույս այգիներում անուշահոտ ծաղիկների պատճառով։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Bailey, L.H.; Bailey, E.Z.; the staff of the Liberty Hyde Bailey Hortorium (1976). Hortus third: A concise dictionary of plants cultivated in the United States and Canada. New York: Macmillan. ISBN 978-0-02-505470-7.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) - ↑ Germplasm Resources Information Network: Osmanthus americanus Արխիվացված 2015-09-24 Wayback Machine
- ↑ «Kew World Checklist of Selected Plant Families, Osmanthus americanus». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 19-ին. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 9-ին.
- ↑ Weaver, R. E. (2003). Botany Section. Tri-ology 42 (6): 1-16 pdf file Արխիվացված 2007-09-24 Wayback Machine
- ↑ Centenary College Virtual Arboretum, Louisiana: Osmanthus americanus Արխիվացված 2006-09-14 Wayback Machine
- ↑ Huxley, A., ed. (1992). New RHS Dictionary of Gardening. Macmillan 0-333-47494-5.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- http://www.nayiri.com/search?l=en&query=devilwood&dt=EN_HY
- Mesrob G. Kouyoumdjian, A Comprehensive Dictionary English-Armenian. Beirut: G. Doniguian & Fils (1981): p. 364
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ամերիկյան ձիթենի» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ամերիկյան ձիթենի» հոդվածին։ |
|
