Աբրահամ Կոնստանտին Մուրադջանյան դ'Օհսոն

Աբրահամ Կոնստանտին Մուրադջանյան դ'Օհսոն;
Ծնվել է	նոյեմբերի 26, 1779
Ծննդավայր	Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն
Մահացել է	դեկտեմբերի 25, 1851 (72 տարեկան)
Մահվան վայր	Բեռլին, Պրուսիայի թագավորություն
Քաղաքացիություն	Շվեդիա
Կրոն	լյութերականություն և կաթոլիկություն
Կրթություն	Ուփսալայի համալսարան
Գիտական աստիճան	Q10543355? (1799)
Մասնագիտություն	դիվանագետ
Ծնողներ	հայր՝ Իգնատիուս Մուրադջանյան դ'Օհսոն
Զբաղեցրած պաշտոններ	դեսպան
Անդամություն	Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա և Շվեդիայի բանահյուսության, պատմության և հնավաճառության թագավորական ակադեմիա
	Abraham Constantin Mouradgea d’Ohsson Վիքիպահեստում

Աբրահամ Կոնստանտին Մուրադջանյան դ'Օհսոն (շվեդերեն՝ Abraham Constantine Mouradgea d'Ohsson, նոյեմբերի 26, 1779(1779-11-26)^[1]^[2]^[3], Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն - դեկտեմբերի 25, 1851(1851-12-25)^[1], Բեռլին, Պրուսիայի թագավորություն^[4]), հայկական ծագումով շվեդ պատմաբան և դիվանագետ։

Իգնատիուս Մուրադջանյան դ'Օհսոնի որդին։ Նրա առավել հայտնի աշխատանքը վերաբերում էր մոնղոլների պատմությանը սկսած Չինգիզ խանից մինչև Լենկթեմուր։

Կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոնստանտին դ’Օհսոնը Շվեդիա է եկել 1798 թվականին։ 1799 թվականին ավարտել է Ուփսալայի համալսարանը։ Նույն թվականին նա դարձել է արտասահմանյան գրասենյակի աշխատակից, 1801-1803 թվականներին Փարիզում եղել է կցորդ, զբաղվել արևելագիտությամբ։ 1805-1806 թվականներին Մադրիդում, 1807-1808 թվականներին՝ Պրուսիայի թագավորական պալատի դեսպանատանը, 1809 թվականի մի մասը Սևիլյայում (որտեղ Իսպանիայի ապստամբների կառավարությունն ուներ իր շտաբը) եղել է պատվիրակ-քարտուղար, 1811-1813 թվականներին Փարիզում՝ գործերի ժամանակավոր հավատարմատար։ Ավելի ուշ եղել է թագաժառանգ Կառլ Յոհանի կաբինետի քարտուղար, 1816 թվականին նշանակվել է Հաագայում Շվեդիայի նախարարի պաշտոնում, 1834 թվականին նույն պաշտոնը զբաղեցրել է Բեռլինում և 1850 թվականից հետ է կանչվել այնտեղից^[6]։

Կոչումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1815 թվականին Մուրադջանյանը կաթոլիկությունից դարձել է լյութերական։ 1828 թվականին ստացել է բարոնի կոչում։ 1817 թվականին դարձել է Շվեդիայի գիտությունների թագավորական ակադեմիայի անդամ, 1823 թվականին՝ Գրականության թագավորական ակադեմիայի պատվավոր անդամ և 1828 թվականին՝ Ուպսալայում գտնվող Գիտությունների թագավորական ընկերության անդամ^[7]։

Գիտական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մուրադջանյանը քիմիա և միներալոգիա է ուսումնասիրել Իյոնս Յակոբ Բերցելիուսի մոտ։ Հեղինակել է մի շարք ակնարկներ Գիտությունների ակադեմիայի համար գրել է մի շարք ակնարակներ, ինչպես նաև փաստաթղթեր դասական ձգողության տեսության վերաբերյալ (La pression de l'air et les theorem d'hydrodynamique, 1852): Այնուամենայնիվ, նա իր ժամանակի մեծ մասը նվիրել է պատմական հետազոտություններին։ 1820 թվականին հրատարակել է հոր աշխատանքի երրորդ մասը՝ «Tableau Général de l’Empire othoman» և գրել է «Des Peuple you Caucase ou Voyage d'Abou-l-Cassim» (1828) և «Histoire des Mongols depuis Tchinguis-Khan jusqu'à Timour» (1834-1835, նոր հրատարակություն՝ 1852), լայնորեն հղված աշխատություն^[6]։ Մահանալուց առաջ դ'Օհսոնը Լունդի համալսարանին է նվիրաբերել մոտ 300 կտոր գիրք և տասնյակից ավելի ձեռագրեր^[7]։

դ'Օհսոն բարոնական ընտանիքն անհետացել է նրա մահից հետո։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Abraham Constantin Mouradgea d'Ohsson (շվեդերեն) — 1917.
↑ ^2,0 ^2,1 2. D’Ohsson, Abraham Konstantin Mouradgea // http://runeberg.org/nfac/0671.html — 1880. — Vol. 3.
↑ ^3,0 ^3,1 Friherre Abraham Constantin d'Ohsson. Nekrolog. (շվեդերեն) // Aftonbladet — Schibsted, 1852. — ISSN 1103-9000; 1403-9656
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #104312130 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
↑ ^5,0 ^5,1 Nordisk familjebok (շվեդերեն): konversationslexikon och realencyklopedi / B. Meijer, T. Westrin, Ruben G:son Berg, V. Söderberg, E. Fahlstedt — 2 — Stockholm: 1900.
↑ ^6,0 ^6,1 D'Ohsson։ Nordisk familjebok։ էջ 1330
↑ ^7,0 ^7,1 Bakhchinyan Artsvi (2000)։ «Armenian-Scandinavian relations from the Early Middle Ages to the Eighteenth Century»։ Journal of the Society for Armenian Studies: JSAS 11: 65–81

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 12, էջ 566)։

[_404bf13d6523b1e2-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Abraham Constantin Mouradgea d'Ohsson (շվեդերեն) — 1917.

[_ed2bea6702c9fe85-2] 2,0 ^2,1 2. D’Ohsson, Abraham Konstantin Mouradgea // http://runeberg.org/nfac/0671.html — 1880. — Vol. 3.

[_6beedefe9da1f38f-3] 3,0 ^3,1 Friherre Abraham Constantin d'Ohsson. Nekrolog. (շվեդերեն) // Aftonbladet — Schibsted, 1852. — ISSN 1103-9000; 1403-9656

[_95f79d4f9ce278f8-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #104312130 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.

[_0ae8c56e68024271-5] 5,0 ^5,1 Nordisk familjebok (շվեդերեն): konversationslexikon och realencyklopedi / B. Meijer, T. Westrin, Ruben G:son Berg, V. Söderberg, E. Fahlstedt — 2 — Stockholm: 1900.

[nordisk-6] 6,0 ^6,1 D'Ohsson։ Nordisk familjebok։ էջ 1330

[artsvi-7] 7,0 ^7,1 Bakhchinyan Artsvi (2000)։ «Armenian-Scandinavian relations from the Early Middle Ages to the Eighteenth Century»։ Journal of the Society for Armenian Studies: JSAS 11: 65–81

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]