Աբոլղասեմ Ահմեդզադե Լահութի

Աբոլղասեմ Ահմեդզադե Լահութի; պարս.՝ ابوالقاسم لاهوتی
Ծնվել է	հոկտեմբերի 12, 1887
Ծննդավայր	Քերմանշահ, Իրան
Վախճանվել է	մարտի 16, 1957 (69 տարեկան)
Վախճանի վայր	Մոսկվա, ԽՍՀՄ
Գերեզման	Նովոդեվիչյան գերեզմանոց
Գրական անուն	Abolqasem Lahouti
Մասնագիտություն	բանաստեղծ, գրող և լրագրող
Լեզու	պարսկերեն
Քաղաքացիություն	Իրան և ԽՍՀՄ
Ժանրեր	բանաստեղծություն
Կուսակցություն	ԽՄԿԿ
Պարգևներ	; և
Ամուսին	Cecilia Banu?
	Abolqasem Lahouti Վիքիպահեստում

Պատկեր:Lahuti Abolqasem (1887-1957).jpg

Ն. Քրավչենկոյի կողմից Լահուտիի նկարը

Աբոլղասեմ Ահմեդզադե Լահութի (պարս.՝ ابوالقاسم لاهوتی, հոկտեմբերի 12, 1887(1887-10-12), Քերմանշահ, Իրան - մարտի 16, 1957(1957-03-16), Մոսկվա, ԽՍՀՄ), տաջիկ խորհրդային բանաստեղծ։ Համարվում է Տաջկական խորհրդային պոեզիայի հիմնադիրներից։

Մասնակցել է 1905-1911 թվականների իրանական հեղափոխությանը։ 1916 թվականին Քերմանշահում հրատարակել է հեղափոխական դեմոկրատական «Բիսոթուն» թերթը։ 1917 թվականին վտարանդվել է Ստամբուլ։ 1922 թվականին վերադառնալով հայրենիք՝ ղեկավարել է Թավրիզի հակաիմպերիալիստական ապստամբաթյունը («Լահութի խանի ապստամբությունը»), որի ճնշումից հետո անցել է Խորհրդային Ռուսաստան։ Եղել է Տաջիկական ԽՍՀ լուսժողկոմի տեղակալ (1925-1930), ՍՍՀՄ գրողների միության քարտուղար (1934 թվականից)։ Տպագրվել է 1907 թվականից։ Պարսկալեզու քաղաքական գազելի հիմնադիրներից է։ Հրատարակել է «Կրեմլ» (1923, հայերեն հրատարակություն 1931), «Լենինն ապրում է» (1924) պոեմները, կոլտնտեսային շինարարության մասին բանաստեղծություններ։ Գրել է այլաբանական պայմանական բնույթի՝ «Ստեղծարար դասակարգին» (1933), «Հրճվանքի հայրենիք» (1935), ինչպես նաև այլ պոեմներ («Մարդիսթան», 1941, «Տանյայի հաղթանակը», 1942, «Ուղեկիցներ», 1943)։ Ֆիրդուսու «Շահնամե»-ի սյուժեով նրա «Դարբին Քավան» պոեմը դարձել է Ա. Բալասանյանի համանուն օպերայի լիբրետոն։ Աբոլղասեմ Ահմեդզադե Լահութին Տաջիկական ԽՍՀ օրհներգի տեքստի հեղինակն է^[1]։

Պարգևատրվել է Լենինի շքանշանով։

Ծանոթագրություններ

↑ «Один герой на три страны: судьба "небожителя" Абулькасима Лахути – видео» (ռուսերեն). Sputnik Таджикистан. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 11-ին.

Արտաքին հղումներ

Abu’l-Qāsem Lāhuti, Encyclopædia Iranica
Kirasirova, Masha (2017). «My Enemy's Enemy: Consequences of the CIA Operation against Abulqasim Lahuti, 1953–54». Iranian Studies. 50 (3): 439–465. doi:10.1080/00210862.2017.1292817. S2CID 151876817.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աբոլղասեմ Ահմեդզադե Լահութի» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 477)։

[1] «Один герой на три страны: судьба "небожителя" Абулькасима Лахути – видео» (ռուսերեն). Sputnik Таджикистан. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 11-ին.

[1]