Ջոզեֆ Շիլդքրաուտ
 գերմ.՝ Joseph Schildkraut | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մարտի 22, 1896[1][2] |
| Ծննդավայր | Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա[3] |
| Մահացել է | հունվարի 21, 1964[1][2] (67 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[3] |
| Գերեզման | Hollywood Forever Cemetery |
| Կրթություն | Թատերական արվեստների ամերիկյան ակադեմիա (1913)[4] |
| Քաղաքացիություն |  ԱՄՆ,  Ավստրիա և  Ավստրո-Հունգարիա |
| Մասնագիտություն | սցենարիստ, թատրոնի դերասան, կինոդերասան, հեռուստատեսային դերասան և դերասան |
| Ծնողներ | հայր՝ Rudolph Schildkraut? |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
Ջոզեֆ Շիլդքրաուտ (մարտի 22, 1896[1][2], Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա[3] - հունվարի 21, 1964[1][2], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[3]) ավստրիացի-ամերիկացի դերասան[5]։ Արժանացել է Օսկարի կապիտան՝ Ալֆրեդ Դրեյֆուսի դերի համար «Էմիլ Զոլայի կյանքը» (1937) ֆիլմում։ Ավելի ուշ առաջադրվել է «Ոսկե գլոբուսի» «Աննա Ֆրանկի օրագիրը» (1959) ֆիլմում Օտտո Ֆրանկի դերակատարման համար և «Փրայմթայմ Էմմի»՝ Ռաբբի Գոթլիբի դերակատարման համար 1962 թվականին Սեմ Բենեդիկտ հեռուստասերիալի դրվագում։
Վաղ կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Շիլդքրաուտը ծնվել է Վիեննայում, Էռնայի (ծնունդը՝ Վայնշտեյն) և բեմի (իսկ ավելի ուշ՝ կինոյի) դերասան Ռուդոլֆ Շիլդքրաուտի որդին[6]։ Նրա ընտանիքը հրեա էր[7]։
1910 թվականին նա ուղեկցեց իր հորը ԱՄՆ շրջագայության ժամանակ և վերադարձավ Եվրոպա 1913 թվականին։ Կարճ ժամանակ անց Բեռլինում սկսեց բեմական պարապմունքներ Մաքս Ռայնհարդի հետ, սկսեց իր կարիերան Գերմանիայի և Ավստրիայի բեմերում, այնուհետև անցում կատարեց կինոյի։ Շիլդքրաուտը տեղափոխվեց ԱՄՆ 1920 թվականին և հայտնվեց Բրոդվեյի բազմաթիվ բեմադրություններում։ Այն պիեսների թվում, որոնցում նա խաղացել է, եղել է Պեր Գյունտի նշանավոր բեմադրությունը[8]։
Կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1921 թվականին Շիլդքրաուտը խաղաց առաջին ամերիկյան բեմական բեմադրության մեջ՝ Ֆերենց Մոլնարի «Լիլիոմը», պիեսը, որն ի վերջո հիմք դարձավ Ռոջերսի և Համերսթայնի «Կարուսելի» համար[9]։ Այնուհետև նա սկսեց աշխատել համր ֆիլմերում, բայց երբեմն վերադառնում էր բեմ[10][11]։ Նա վաղ հաջողություններ ունեցավ կինոյում՝ որպես Վոդրիի ասպետ՝ Դ.Վ. Գրիֆիթի «Փոթորկի որբերը» Լիլիան Գիշի հետ[12][13]։ Ավելի ուշ նա նկարահանվեց Սեսիլ Բ. դե Միլլի 1927 թվականի «Թագավորների թագավորը» էպիկական ֆիլմում որպես Հուդա Իսկարիովտացի։ Շիլդքրաուտի հայրը՝ Ռուդոլֆը, նույնպես նկարահանվեց ֆիլմում[14]։ Ջոզեֆ Շիլդքրաուտը նաև խաղաց վիեննական առոգանությամբ, չերգող Գեյլորդ Ռավենալի դերը՝ 1919 թվականին Էդնա Ֆերբերի «Լողացող Թատրոն»-ի կինոտարբերակում[14]։ 1929 թվականի ֆիլմում գրված կերպարը շատ ավելի մոտ էր Ֆերբերի բնօրինակին, քան նրա կերպարին Քերնի և Համերսթայնի դասական երաժշտական պիեսում, որը հիմնված է վեպի վրա, ինչպես նաև 1936 և 1951 թվականների ֆիլմերի մյուզիքլի տարբերակները, բայց 1929 թվականի ֆիլմը քննադատական կամ կինովարձույթում հաջողություն չունեցավ։
Շիլդքրաուտն ստացել է Օսկար մրցանակ՝ երկրորդ պլանի լավագույն դերասանի համար՝ «Էմիլ Զոլայի կյանքը» (1937) ֆիլմում Ալֆրեդ Դրեյֆուսի դերի համար[8]։ Լրացուցիչ պարգևներ ստացավ Օռլեանի հավակնոտ դոկտորին մարմնավորելու համար Մարի Անտուանետա պատմական էպոսում (1938), և նա նշանավոր կատարում էր չարագործ Նիկոլա Ֆուկեի դերը «Մարդը երկաթե դիմակով» (1939) ֆիլմում[15][16]։
Շիլդքրաուտը, հավանաբար, այսօր ամենալավն է հիշվում Օտտո Ֆրանկի դերը խաղալու և՛ «Աննա Ֆրանկի օրագիրը» (1959) ֆիլմի բնօրինակ բեմական արտադրության մեջ և՛ կինոտարբերակում[8]։ Նա նաև ակտիվ բնավորության դերասան էր և հանդես եկավ հյուրի դերերում մի քանի վաղ հեռուստատեսային շոուներում, այդ թվում՝ «Հոլմարք փառքի սրահ»-ում, որտեղ նա մարմնավորում էր Կլաուդիուսին 1953 թվականի Համլետի հեռուստատեսային արտադրության մեջ, իսկ գլխավոր դերում Մորիս Էվանսն էր[17]։ Շիլդքրաուտը նաև վարել և նկարահանվել է Ջոզեֆ Շիլդքրաուտը ներկայում, կարճատև սերիալը Դումոն հեռուստատեսային ցանցում 1953 թվականի հոկտեմբերից մինչև 1954 թվականի հունվարը[18]։
1961 թվականին «Մթնշաղի գոտի» սերիալի երրորդ սեզոնի ընթացքում նա իր առաջին ելույթն ունեցավ «Մահվան գլուխը վերանայվեց» ֆիլմում[19]։ Հետագայում նա տարեց տղամարդու դեր է խաղացել «Առևտրի ծակուծուկը» նույն շոուի 31-րդ եթերաշրջանի 3-րդ տեսարանում[20]։ 1963 թվականին նա առաջադրվել է Էմմի մրցանակ՝ որպես լավագույն դերասան՝ Սեմ Բենեդիկտում հրավիրված դերի համար[21]։
Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Շիլդքրաուտն ամուսնացել է երեք անգամ։ Նրա առաջին ամուսնությունը դերասանուհի Էլիզ Բարթլեթի հետ էր 1923 թվականին։ Նրանք ամուսնալուծվեցին 1931 թվականին։ Նա ամուսնացավ Մերի Մաքքեյի հետ 1932 թվականին, մինչև նրա մահը՝ 1962 թվականի փետրվարի 17-ին:1963 թվականին Շիլդքրաուտն ամուսնացավ Լեոնորա Ռոջերսի հետ,ով փրկեց նրան[22]։ Շիլդքրաուտը մահացել է Նյու Յորքի իր տանը՝ սրտի կաթվածից։ Նրա հայրը մահացել էր նույն տարիքում՝ նույնպես սրտի կաթվածից[22]։
Կինոյի արդյունաբերության մեջ իր ներդրման համար Շիլդքրաուտը աստղ ունի Հոլիվուդյան փառքի ծառուղիում, 6780 Հոլիվուդ զբոսայգում[23]։ Նա թաղված է Հոլիվուդի Ֆորեվեր գերեզմանատանը[24]։
Ֆիլմագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Սատանա և մարդ (1915)
- Օրորոցային (1916)
- Սիրելիի փառքի համար (1916) որպես երաժիշտ Ռոլֆ
- Նորին Հանդարտ Մեծություն Թափառաշրջիկը (1919)
- Սև դրոշը (1919)
- Կոմսուհի Ռութի վեպը (1920)
- Թեոդոր Հերցլը (1921) որպես «Տառապող Իսրայել»։
- Փոթորկի որբերը (1921) որպես Շեվալիե դը Վոդրի
- Սիրո երգը (1923) Ռայմոն Վալվերդեի դերում
- Ճանապարհ դեպի երեկ (1925) Քենեթ Փոլթոնի դերում
- Խորտակված նավը (1926) Լարի Օ'Նիլի դերում
- Հանդիպեք արքայազնին (1926) որպես արքայազն Նիկոլաս
- Երիտասարդ Ապրիլ (1926) արքայազն Քերիլի դերում
- Թագավորների թագավորը (1927) որպես Հուդա Իսկարիովտացի
- Սրտի գողը (1927) Փոլ Կուրտի դերում
- Նրա շունը (1927) Պիտեր Օլսենի դերում
- Արգելված կինը (1927) Ժան Լա Կոստեի դերում
- Կապույտ Դանուբը (1928) Լյուդվիգի դերում
- Տասներորդ պողոտա (1928) Ջո Ռոսի դերում
- Լողացող թատրոն (1929) Գեյլորդ Ռավենալի դերում
- Միսիսիպիի խաղամոլը (1929) Ջեք Մորգանի դերում
- Գիշերային զբոսանք (1930) Ջո Ռուքերի դերում
- Աքաղաղի պես քայլելիս (1930) Կառլոս Լոպեսի դերում
- Կառնավալ (1931) որպես կոմս Անդրեաս Սկիպիոն
- Կապույտ Դանուբը (1932) որպես Սանդոր
- Կեցցե Վիլլան! (1934) որպես գեներալ Պասկալ
- Քույրերը մորթու տակ (1934) որպես Զուկովսկի
- Կլեոպատրա (1934) որպես Հերովդես
- Խաչակրաց արշավանքները (1935) որպես Կոնրադ Մոնֆերացի Մարկիզ
- Ալլահի այգին (1936) որպես Բաթուշ
- Ստրկական նավ (1937) որպես Դանելո
- Հոգիները ծովում (1937) Գաստոն դե Բաստոնետի դերում
- Էմիլ Զոլայի կյանքը (1937) որպես կապիտան Ալֆրեդ Դրեյֆուս
- Լենսեր լրտես (1937) որպես արքայազն Ֆերդի Ցու Շվարցվալդ
- Տիկին գործիր (1937) Մայքլ Էնդրյուսի դերում
- Բարոնուհին և սպասավորը (1938) որպես բարոն Գեորգ Մարիսի
- Մարի Անտուանետ (1938) որպես Օռլեանի դուստր
- Սուեզ (1938) որպես Վիկոմտե Ռենե Դե Լատուր
- Հիմարի հիացմունքը (1939) որպես կապիտան Կիրվլայն
- Երեք հրացանակիրները (1939) որպես Լյուդովիկոս XIII թագավոր
- Մարդը երկաթե դիմակով (1939) որպես Ֆուկե
- Պարոն Մոտոն արձակուրդ է վերցնում (1939) Հենդրիկ Մանդերսոնի դերում
- Արեւադարձների տիկինը (1939) Պիեռ Դելարոխի դերում
- Անձրևները եկան (1939) որպես պարոն Բաններջի
- Փաթեթավորեք ձեր խնդիրները (1939) որպես Հյուգո Լյուդվիգ
- Ուրվական Ռեյդերներ (1940) որպես Ալ Տաուրես
- Ռեյնջերսի հարստությունը (1940) գնդապետ Լյուիս Ռեբստոքի դերում
- Անկյունի մոտ գտնվող խանութը (1940) որպես Ֆերենց Վադաս
- Հանդիպեք վայրի կատվին (1940) Լեոն Դյումերի դերում
- Պանամինտի քահանան (1941) Բոբ Դեմինգի դերում
- Հեքիաթ պատմող սիրտը (1941, կարճ) որպես Երիտասարդ
- Բարբարա Զոաստի կրակը (1945) Տիտո Մորելի դերում
- Խաբեբաները (1945) որպես Էնթոնի 'պրն. Մ.' Մարշանդ
- Պարոն Բոկեր (1946) որպես Դոն Ֆրանցիսկո
- Պլիսմենը և տիկինը (1946) Պիտեր Մարկետի դերում
- Հյուսիսարևմտյան ֆորպոստ (1947) որպես կոմս Իգոր Սավին
- Հին Լոս Անջելես (1948) Լուիս Սավարինի դերում
- Գալանտ լեգեոն (1948) որպես սենատոր Քլարկ Ֆոլքներ
- Համլետ (1953, հեռուստացույց) Կլավդիուս թագավորի դերում
- Աննա Ֆրանկի օրագիրը (1959) Օտտո Ֆրանկի դերում
- Մեծ ֆինանս (1961) Աբրահամ Ռոթշտայնի դերում
- Մթնշաղի գոտի, դրվագ. Մահվան գլուխը վերանայվեց (1961, TV) Ալֆրեդ Բեքերի դերում
- Մթնշաղի գոտի, դրվագ. Առևտրի ծակուծուկը (1962, TV) Ջոն Հոլթի դերում
- Երբևէ պատմված ամենամեծ պատմությունը (1965) Նիկոդեմոսի դերում
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Internet Broadway Database — 2000.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Discogs — 2000.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #139569928 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ Notable Past Students — American Academy of Dramatic Arts.
- ↑ «Joseph Schildkraut».
- ↑ Parker, John (1916). Who's Who in the Theatre. Vol. 3. Pittman. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
- ↑ «Joseph Schildkraut, Noted American Jewish Actor, Dead; Was 68». Jewish Telegraphic Agency. 1964 թ․ հունվարի 23. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 «Joseph Schildkraut - Hollywood Star Walk». Los Angeles Times.
- ↑ League, The Broadway. «Liliom – Broadway Play – Original - IBDB».
- ↑ «Carousel (1956) - Screenplay Info - TCM.com».
- ↑ «Joseph Schildkraut - Biography, Movie Highlights and Photos - AllMovie».
- ↑ «New-York Times, 4 January 1922» (PDF). Վերցված է 2015 թ․ մարտի 4-ին.
- ↑ «The King of Kings (1927) - Cecil B. DeMille - Synopsis, Characteristics, Moods, Themes and Related - AllMovie».
- ↑ 14,0 14,1 «Rudolph Schildkraut».
- ↑ «Marie Antoinette (1938) - W.S. Van Dyke - Synopsis, Characteristics, Moods, Themes and Related - AllMovie».
- ↑ «The Man in the Iron Mask - Joan Bennett».
- ↑ «Hamlet (1953)».
- ↑ «Joseph Schildkraut Presents».
- ↑ «The Twilight Zone».
- ↑ «The Trade-ins (1962)».
- ↑ «Nominees/Winners».
- ↑ 22,0 22,1 «Joseph Schildkraut, Actor, Dies». The New York Times. 1964 թ․ հունվարի 22. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 13-ին.
- ↑ «Walk of Fame Stars-Joseph Schildkraut». Hollywood Chamber of Commerce. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.
- ↑ Spencer, Thomas E. (1998). Where They're Buried: A Directory Containing More Than Twenty Thousand Names of Notable Persons Buried in American Cemeteries, With Listings of Many Prominent People Who Were Cremated. Baltimore, Md.: Clearfield Co. էջ 515. ISBN 9780806348230.
Հետագա ընթերցում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ջոզեֆ Շիլդքրաուտ, Հայրս և ես, ինչպես ասվեց Լեո Լանիային, Նյու Յորք 1959 թվական։