Ֆերդինանդ Ֆոշ

Ֆերդինանդ Ֆոշ; ֆր.՝ Ferdinand Foch
Ծնվել է	հոկտեմբերի 2, 1851[…]
Ծննդավայր	Տարբ
Մահացել է	մարտի 20, 1929[…] (77 տարեկան)
Մահվան վայր	Փարիզ
Գերեզման	Հաշմանդամների տան Սուրբ Լյուդովիկոսի տաճար
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Կրթություն	Պոլիտեխնիկական դպրոց
Մասնագիտություն	սպա և ռազմական գործիչ
Զբաղեցրած պաշտոններ	փոխնախագահ և Seat 18 of the Académie française?
Պարգևներ և ; մրցանակներ	Cross of the Order of Lāčplēšis, 3rd class? Սեն Սիրի Հատուկ ռազմական դպրոցի խթանման հովանավոր Լավալի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Օտտավայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Պրահայի պատվավոր քաղաքացի և honorary doctorate at the University of Washington?
Անդամություն	Ֆրանսիական ակադեմիա, Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա, Ստանիսլավի ակադեմիա և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
	Ստորագրություն;
	Ferdinand Foch Վիքիպահեստում

Ֆերդինանդ Ֆոշ (հոկտեմբերի 2, 1851(1851-10-02)^[1]^[2]^[3]^[…], Տարբ^[4] - մարտի 20, 1929(1929-03-20)^[4]^[1]^[3]^[…], Փարիզ^[4]), Ֆրանսիայի մարշալ (1918), Բրիտանիայի ֆելդմարշալ (1919) և Լեհաստանի մարշալ (1923)։ Ֆրանսիայի ակադեմիայի անդամ (1918)։

1887 թվականին ավարտել է Ֆրանսիայի Բարձրագույն ռազմական ակադեմիան, որտեղ 1895 թվականից 1900 թվականներին եղել է պրոֆեսոր, իսկ 1908 թվականից 1911 թվականներին՝ պետ։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի (1914–1918) ժամանակ եղել է կորպուսի, ապա՝ բանակի, 1915–1916 թվականներին՝ «Հյուսիս» բանակախմբի հրամանատար։ 1917 թվականի մայիսից՝ Գլխավոր շտաբի պետ, 1918 թվականի ապրիլից՝ դաշնակիցների զորքերի գերագույն գլխավոր հրամանատար։

Նշանակալի դեր է խաղացել կենտրոնական տերությունների դեմ դաշնակիցների հաղթանակի գործում։ 1918 թվականից 1920 թվականներին եղել է Խորհրդային Ռուսաստանի դեմ ռազմական ինտերվենցիայի ակտիվ կազմակերպիչներից։ Գրել է ռազմա-տեսական աշխատություններ և հուշեր։

Միակ տղան՝ լեյտենանտ Գերման Ֆոշը և փեսան՝ կապիտան Բեկուրը, մահացել են Մաաս-ի ճակատամարտում 1914 թվականին։

Սոմի ճակատամարտի ղեկավարելու ժամանակ ավելի քան 600 000 մարդ կորցնելու հետևանքով ազատվել է ծառայությունից և նշանակվել ռազմական հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար^[10]։

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆոշի պատվին են կոչվել Ֆրանիսայի ռազմածովային ուժերի 2 նավ՝ կրեյսեր և ավիակիր
Փարիզում տեղադրված է հուշարձան
նրա անունով է կոչվում ծանր հակատանկային ինքնագնաց հրետանային կայանքը, որն ստեղծվել AMX 50 տանկի բազայի վրա
Ֆոշի անունով բազմաթիվ փողոցներ կան շատ քաղաքներում
Ֆոշի անունով է կոչված Կերգելեն կղզիների Իլ-Ֆոշ կղզին
նրա պատվին է կոչված խաղողի տեխնիկական տեսակներից մեկը
Հարավաֆրիկյան Հանրապետությունում գտնվող Ֆոշվիլլ քաղաքը անվանկոչված է նրա պատվին

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Gaquère С. F. Vie populaire du maréchal Foch. — Arras, 1955;
Grasset A. Foch ou la volonté de vaincre. — P., 1964.
Foch, F. (1931). Mémoire pour servir à l'histoire de la guerre 1914–1918: avec 18 gravures hors-texte et 12 cartes [The Memoirs of Marshal Foch] (PDF) (French). Translated by T Bentley Mott (Heinemann ed.). Paris: Plon. OCLC 86058356. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 6-ին.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
Porte, Rémy, and F Cochet. Ferdinand Foch, 1851-1929: Apprenez À Penser : Actes Du Colloque International, École Militaire, Paris, 6–7 November 2008. Paris: Soteca, 2010. 978-2-916385-43-3

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 Base Léonore (ֆր.) — ministère de la Culture.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Laffargue C. Encyclopædia Britannica
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 ^4,7 ^4,8 Фош Фердинанд // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ LIBRIS — 2018.
↑ https://www.ulaval.ca/notre-universite/prix-et-distinctions/doctorats-honoris-causa-de-luniversite-laval/liste-complete-des-recipiendaires-de-1864-a-aujourdhui.html
↑ http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=154
↑ https://magazine.washington.edu/desmond-tutu-honored-with-rare-honorary-degree/
↑ Ֆրանսիական ակադեմիա (ֆր.) — 1635.
↑ «1914-1918. Первая мировая война. Спецпроект ТАСС». ТАСС (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 6-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 13-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆերդինանդ Ֆոշ» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 12, էջ 687)։

[_38fb35806806dbd6-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_773e9bf197aabcc4-2] 2,0 ^2,1 Base Léonore (ֆր.) — ministère de la Culture.

[_3daba73a18eed64c-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Laffargue C. Encyclopædia Britannica

[_d6c02292a19771f6-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 ^4,7 ^4,8 Фош Фердинанд // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_799d0479fcd55bee-5] LIBRIS — 2018.

[_172e6f42fe2849e9-6] ttps://www.ulaval.ca/notre-universite/prix-et-distinctions/doctorats-honoris-causa-de-luniversite-laval/liste-complete-des-recipiendaires-de-1864-a-aujourdhui.html

[_a545ddc36cf5517f-7] ttp://www.ordens.presidencia.pt/?idc=154

[_13d5cbdb48caa50f-8] ttps://magazine.washington.edu/desmond-tutu-honored-with-rare-honorary-degree/

[_81f00978439ce631-9] Ֆրանսիական ակադեմիա (ֆր.) — 1635.

[:0-10] «1914-1918. Первая мировая война. Спецпроект ТАСС». ТАСС (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 6-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 13-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[7]

[6]

[8]

[9]

[10]