Վիջայա Լաքշմի Պանդիտ
| Վիջայա Լաքշմի Պանդիտ | |
| |
| Վիջայա Լակշմի Պանդիտը Նիդերլանդներում 1965 թվականին | |
| Կուսակցություն՝ | Հնդկական ազգային կոնգրես |
|---|---|
| Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ, դիվանագետ և ազատության մարտիկ |
| Դավանանք | հինդուիզմ |
| Ծննդյան օր | օգոստոսի 18, 1900[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Իլահաբադ, Հյուսիսարևմտյան նահանգներ, Բրիտանական Հնդկաստան, Բրիտանական կայսրություն |
| Վախճանի օր | դեկտեմբերի 1, 1990[1][2][4] (90 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Դեհրադուն, Գարհվալ, Ուտար Պրադեշ, Հնդկաստան |
| Քաղաքացիություն |  Բրիտանական Հնդկաստան և  Հնդկաստան
|
| Հայր | Մոտիլալ Ներու |
| Զավակներ | Նայանտարա Սահգալ |
| Պարգևներ |
 |
Վիջայա Լակշմի Պանդիտ (անգլ.՝ Vijaya Lakshmi Nehru Pandit, քամ. विजयलक्ष्मी नेहरू पंडित), օգոստոսի 18, 1900[1][2][3][…], Իլահաբադ, Հյուսիսարևմտյան նահանգներ, Բրիտանական Հնդկաստան, Բրիտանական կայսրություն - դեկտեմբերի 1, 1990[1][2][4], Դեհրադուն, Գարհվալ, Ուտար Պրադեշ, Հնդկաստան), հնդիկ դիվանագետ և քաղաքական գործիչ։
Հնդկաստանի առաջին վարչապետ Ջավահարլալ Ներուի քույրը[5]։
Պանդիտը Լոնդոն է ուղարկվել որպես Հնդկաստանի առավել կարևոր դեսպան, քանի որ նա Ներուի համար որպես դեսպան աշխատել է Խորհրդային միությունում, ԱՄՆ-ում և ՄԱԿ-ում։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիջայա Լակշմիի հայրը՝ Մոտիլալ Ներուն (1861–1931 թթ.), Հնդկաստանի անկախության պատերազմի ժամանակ որպես նախագահ երկու անգամ ծառայել է Հնդկաստանի ազգային կոնգրեսում[6]։ Նրա մայրը՝ Սվարուփրանի Թուսսուն (1868-1938 թթ.), բնակություն էր հաստատել Լահորեում[7], եղել է Մոտիլալի երկրորդ կինը։
1921 թվականին նա ամուսնացել է Ռանջիտ Սիթարամ Պանդիտի հետ (1893-1944 թթ.), ով հաջողակ մահարաշտրինցի փաստաբան էր, անգլերենից սանսկրիտ է թարգմանել Կալհանայի էպիկական պատմությունները։ Նա Հնդկաստանի անկախացմանը աջակցելու պատճառով ձերբակալվել է և մահացել Լաքնոու բանտում 1944 թվականին՝ միայնակ թողնելով իր կնոջը և երեք երեխաներին։ Վիջայան մահացել է 1990 թվականին։ Նրա դուստրը՝ Նայանտարա Սահգալը, ով հետագայում բնակություն է հաստատում մոր տանը՝ Դեհրադունում, հայտնի վիպագիր է։
Բրիտանիայից Հնդկաստանի անկախությունը հռչակվելուց հետո 1947 թվականին ընդունվել է դիվանագիտական ծառայության, ապա Խորհրդային Միությունում (1947—1949 թթ.), ԱՄՆ-ում և Մեքսիկայում (1949—1951 թթ.), Իռլանդիայում (1955—1961 թթ.) (և, միևնույն ժամանակ, Գերագույն հանձնակատարն է Միացյալ Թագավորությունում) և Իսպանիայում դարձել է Հնդկաստանի դեսպան։ 1946 թվականից 1968 թվականը նա գլխավորել է Հնդկաստանի պատվիրակության այցը Միացյալ Ազգերի Կազմակերպություն։ 1953 թվականին նա դարձավ ՄԱԿ-ի Գլխավոր Ասամբլեայի առաջին կին-ներկայացուցիչը։
1962 թվականից 1964 թվականը Վիջայա Պանդիտը Հնդկաստանում զբաղեցրել է Մահարաշտրայի կառավարչի պաշտոնը (կարճ ընդմիջումով), որից հետո ընտրվել է Հնդկաստանի ներքին պառլամենտի Լոկ սաբհայի անդամ։ 1964 թվականից 1968 թվականը եղել է պառլամենտի պատգամավոր։ Պանդիտը քննադատել է Ինդիրա Գանդիին (եղբոր/քրոջ աղջկան) այն բանից հետո, երբ վերջինս 1966 թվականին դարձել էր վարչապետ։ Նա դուրս է եկել իր ակտիվ քաղաքական կյանքից, երբ նրանց միջև հարաբերությունները սրվեցին։ Թոշակի անցնելուց հետո նա վերադարձել է Դեհրադուն։
1979 թվականին նա դարձել է ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների հանձնաժողովի Հնդկաստանի ներկայացուցիչ։
Նրա դուստրը՝ Նայանտարա Սահգալը, հայտնի հնդիկ գրող է։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ President of 62nd session, General Assembly of United Nations. «Vijay Lakshmi Pandit (India)». Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 1-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link) - ↑ Moraes, 2008
- ↑ Zakaria, Rafiq A Сто; dy of Nehru, Times of India Press, 1960, p. 22
Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ankit, Rakesh. "Between Vanity and Sensitiveness: Indo–British Relations During Vijayalakshmi Pandit’s High-Commissionership (1954–61)." Contemporary British History 30.1 (2016): 20-39, major scholarly stify
- Gupta, Indra. India’s 50 Most Illustrious Women. ISBN 81-88086-19-3.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիջայա Լաքշմի Պանդիտ» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
