Լուսնոտը (օպերա)

Լուսնոտը; իտալ.՝ La sonnambula
Տեսակ	դրամատիկ-երաժշտական ստեղծագործություն
Ժանր	Մելոդրամա
Կոմպոզիտոր	Վինչենցո Բելլինի
Լիբրետտոյի; հեղինակ	Ֆելիչե Ռոմանի
Սյուժեի աղբյուր	Էժեն Սկրիբ, Պիեր Սոմե. «Լուսնոտը կամ նոր տիրոջ ժամանումը» մնջախաղ-բալետի սյուժե
Գործողությունների քանակ	2 արար
Կերպարներ	Alessio?, Amina?, Count Rodolfo?, Elvino?, Lisa?, Notary? և Teresa?
Առաջնախաղի տարեթիվ	մարտի 6, 1831
Առաջնախաղի վայր	Միլան
Հրատարակման տարեթիվ	19-րդ դար
	La sonnambula Վիքիպահեստում

«Լուսնոտը» (իտալ.՝ La sonnambula), իտալացի երգահան Վինչենցո Բելլինիի օպերա երկու գործողությամբ։ Իտալերեն լիբրետտոյի հեղինակը՝ Ֆելիչե Ռոմանիի ըստ Էժեն Սկրիբի և Պիեր Սոմեի «Լուսնոտը կամ նոր տիրոջ ժամանումը» պանտոմիմա-բալետի սյուժեի։ Առաջնախաղը կայացել է 1831 թ. մարտի 6-ին Միլանի «Կարկանո» թատրոնում։ Օպերան դասվում է բելկանտո ոճի լավագույն ստեղծագործությունների թվին և այսօր էլ հաճախ բեմադրվում է։ Գլխավոր դերերգի (Ամինա) կատարմամբ աչքի են ընկել սոպրանոներ Մարիա Կալլասը, Ռենատա Սկոտտոն, Ջոան Սազերլենդը, Նատալի Դեսսեն և այլք^[3]։

Գործող անձինք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրաֆ Ռոդոլֆ, տեղացի լորդ	բաս
Թերեզա, ջրաղացպան	մեցցո-սոպրանո
Ամինա, որդեգրած դուստր	սոպրանո
Էլվինո, գյուղացի	տենոր
Լիզա, Հյուրանոցի տիրուհի	սոպրանո
Ալեսիո, սիրեկան	բաս
Նոտար	տենոր
Գյուղացիներ

Լիբրետո[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գործողությունը կատարվում է ունենում Շվեյցարիայի գյուղական միջավայրում։

Գործողություն մեկ։ Տեսարան առաջին. Լեռնային գյուղ։ Ջրաղացի մոտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղացի Էլվինոն ամուսնանում է ջրաղացպանի որդեգրած դուստր Ամինայի հետ։ Բոլորն ուրախ են։ Ուրախ երգչախումբը ղեկավարում է Ալեսիոն։ Տխուր է միայն հյուրանոցի տիրուհի Լիզան:Նա ինքն էլ սիրահարված է Էլվինոյին։ Լիզան սիրային կապի մեջ էր Ալեսիոյի հետ, սակայն հույս ուներ, որ կամուսնանար Էլվինոյի հետ։ Ջրաղացպան Թերեզան եկել էր Ամինայի հետ։ Ալեսիոն և գյուղացիները շնորհավորում են նրան։ Գալիս է նոտարը, որը պետք է վավերացնի ամուսնությունը։ Վերջապես հայտնվում է փեսան՝ Էլվինոն։ Երբ նա մատանին դնում է հարսնացուի մատին, անսպասելի հայտնվում է մի անծանոթ օտարական։ Նա գնում էր ամրոց, սակայն վատ ճանապարհի և վրա հասնող գիշերվա պատճառով ստիպված է գիշերել գյուղում^[4]։ Լիզան և Թերեզան նրան բացատրում են, որ ակամայից հայտնվել է հարսանյաց հանդեսի։ Անծանոթը (իսկ սա կոմս Ռոդոլֆոն է) միանում է ուրախ գյուղացիներին, հաճոյախոսություններ անում հարսին։ Որոշ ժամանակ անց Թերեզան պատմում է, որ գյուղում ուրվական է հայտնվել, որը թափառում է գիշերները։ Վախեցած գյուղացիները ցրվում են։ Լիզան Ռոդոլֆոյին տանում է հյուրանոց, իսկ Ամինան ու Էլվինոն մնում են փողոցում։ Էլվինոն հանդիմանում է հարսնացուին օտար մարդու հաճոյախոսություններն ունկնդրելու համար, սակայն Ամինան հանգստացնում է նրան։ Բացատրությունն ավարտվում է հավերժական սիրո և հավատարմության համբույրներով և երդումներով^[5]^[6]։

Դիսկոգրաֆիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

(աուդիո)
	[[:Պատկեր:{{{Ֆայլի անվանում}}}\|{{{Անվանում}}}]]
	[[Պատկեր:{{{Ֆայլի անվանում}}}\|180px\|noicon]]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Archivio Storico Ricordi — 1808.
↑ Grove Music Online — OUP. — ISBN 978-1-56159-263-0 — doi:10.1093/GMO/9781561592630.ARTICLE.O007293
↑ Bellini to Vincenzo Ferlito [his uncle], April 1830, in Weinstock 1971, էջեր. 87–88
↑ Bellini to his Venetian friend Giovanni Battista Peruchinni, 3 January 1831, in Weinstock 1971, էջ. 94
↑ Glinka, Memoires, in Weinstock 1971, էջ. 97
↑ "Performance data", in Weinstock 1971, էջեր. 327–332

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լուսնոտը (օպերա)» հոդվածին։

[_9a7f6d4d7e87cbcd-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Archivio Storico Ricordi — 1808.

[_e94d8337a0cfc1bd-2] Grove Music Online — OUP. — ISBN 978-1-56159-263-0 — doi:10.1093/GMO/9781561592630.ARTICLE.O007293

[3] Bellini to Vincenzo Ferlito [his uncle], April 1830, in Weinstock 1971, էջեր. 87–88

[4] Bellini to his Venetian friend Giovanni Battista Peruchinni, 3 January 1831, in Weinstock 1971, էջ. 94

[5] Glinka, Memoires, in Weinstock 1971, էջ. 97

[PERFDAT-6] "Performance data", in Weinstock 1971, էջեր. 327–332

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]