«Ջորջ Փոյա»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ Sirushiksahakyan տեղափոխեց էջը «Ջորջ Պոլյա»-ից «Ջորջ Փոյա»: Նախկինում սխալ էր: |
No edit summary |
||
Տող 32. | Տող 32. | ||
}} |
}} |
||
'''Ջորջ |
'''Ջորջ Փոյա''' ([[դեկտեմբերի 13]], [[1887]] - [[սեպտեմբերի 7]], [[1985]]), հունգարացի մաթեմատիկոս: Փոյան [[1914]]-[[1940 ]]թթ. եղել է ETH Zürich համալսարանի պրոֆեսոր, իսկ [[1940]]-[[1953]] թթ. եղել է Ստանֆորդի պրոֆեսոր: Նա հսկայական ներդրումներ է ունեցել կոմբինատորիկայի, թվերի թեորեմի, թվաբանական անալիզի և հավանականության թեորեմի մեջ: Փոյան նաև ճանաչված է իր մաթեմատիկայի սովորեցման բաժնում կատարված աշխատանքի համար: |
||
== Կյանքը և աշխատանքը == |
== Կյանքը և աշխատանքը == |
||
Նա ծնվել է [[Բուդապեշտ]]ում, |
Նա ծնվել է [[Բուդապեշտ]]ում, Փոյա Գեորգի անվամաբ: Ծնողները Աննա Դյուչը (մայր) և Ջեյքաբ Փոյան (հայր) են: Չնայած նրան, որ իր ծնողները կրոնասեր էին և նա կնքված էր Հռոմեական Կաթոլիկ եկեղեցում, Ջորջ Պոլյան հետագայում դարձել է ագնոստիկ: Փոյան [[1914]]-[[1940]]թթ. եղել է ETH Zürich համալսարանի (Շվեյցարիա) պրոֆեսոր, իսկ [[1940]]-[[1953 ]]թթ. եղել է Ստանֆորդ համալսարանի պրոֆեսոր: Նա մինչև իր կյանքի և կարիերայի վերջ մնաց Ստանֆորդի համալսարանի պրոֆեսոր էմերիտուս: Փոյան աշխատել է բազմաթիվ մաթեմատիկական թեմաների շուրջ: Դրանցից մի քանիսն են` մաթեմատիկական անալիզ, թվերի թեորեմ, շարքեր, երկրաչափություն, հանրահաշիվ, կոմբինատորիկա և հավանականութուն: |
||
Պոլյան [[1914]]-[[1940]]թթ. եղել է ETH Zürich համալսարանի (Շվեյցարիա) պրոֆեսոր, իսկ [[1940]]-[[1953 ]]թթ. եղել է Ստանֆորդ համալսարանի պրոֆեսոր: |
|||
Նա մինչև իր կյանքի և կարիերայի վերջ մնաց Ստանֆորդի համալսարանի պրոֆեսոր էմերիտուս: Պոլյան աշխատել է բազմաթիվ մաթեմատիկական թեմաների շուրջ: Դրանցից մի քանիսն են` մաթեմատիկական անալիզ, թվերի թեորեմ, շարքեր, երկրաչափություն, հանրահաշիվ, կոմբինատորիկա և հավանականութուն: |
|||
Մահացել է [[Պալո Ալտո]], [[Կալիֆորնիա|Կալիֆոռնիա]], [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|Միացյալ Նահանգներ]]ում: |
Մահացել է [[Պալո Ալտո]], [[Կալիֆորնիա|Կալիֆոռնիա]], [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|Միացյալ Նահանգներ]]ում: |
||
== Գործունեություն == |
== Գործունեություն == |
||
⚫ | Իր վաղ կարիերայի ընթացքում, Փոյան գրել է երկու ազդեցիկ, խնդրագրքեր Գաբոր Սզեգոի հետ: Խնդիրներ և վերլուծություններ (I: Շարքեր, Ինտեգրալային հաշվարկ, Ֆունկցիաների տեսություն և II: Ֆունկցիաների տեսություն, Զրոներ, Պոլինոմիալներ, Որոշիչներ, Թվերի տեսություն, Երկրաչափություն)Ավելի ուշ իր կարիերայում նա մեծ ջանքեր է գործադրում, որպեսզի ուսումնասիրի, համակարգչային խնդրի լուծման մեթոդները, որպեսզի զարգացնի մաթեմատիկայի մեջ հայտնաբերումների ձևը: Նա գրել էր հինգ գրքույկ, այս թեմայի վերաբերյալ՝ «Ինչպես լուծել այն», «Հավանական |
||
Իր վաղ կարիերայի ընթացքում, Պոլյան գրել է երկու ազդեցիկ, խնդրագրքեր Գաբոր Սզեգոի հետ: |
|||
Խնդիրներ և վերլուծություններ (I: Շարքեր, Ինտեգրալային հաշվարկ, Ֆունկցիաների տեսություն և II: Ֆունկցիաների տեսություն, Զրոներ, Պոլինոմիալներ, Որոշիչներ, Թվերի տեսություն, Երկրաչափություն) |
|||
⚫ | |||
պատճառներ» (մաս 1 և 2) և «Մաթեմատիկական հայտնագործություն - Խնդիրներ լուծելու, հասկանալու, սովորելու և ուսուցանելու համար» (մաս 1 և 2) |
պատճառներ» (մաս 1 և 2) և «Մաթեմատիկական հայտնագործություն - Խնդիրներ լուծելու, հասկանալու, սովորելու և ուսուցանելու համար» (մաս 1 և 2) |
||
«Ինչպես լուծել այն» գրքում |
«Ինչպես լուծել այն» գրքում Փոյան նշում է մի քանի մեթոդներ խնդիրների լուծման համար, դա վերաբերում է թե մաթեմատիկական և թե ոչ մաթեմատիկական խնդիրներին: Գիրքը ներառում է խորհրդատվություն՝ մաթեմատիկայի մասին և գեղագիտական տերմինների մինի-հանրագիտարաններ: Գիրքը թարգմանվել է մի քանի լեզուներով և վաճառել ավելի քան մեկ միլիոն օրինակ: [[2000]] թ. Նոբելյան մրցանակակիր ռուս՝ ֆիզիկոս Ժորես Ի. Ալֆյորովը բարձր գնահատեց գիրքը նշելով, որ նա երկրպագում է այն: Ամերիկացի մաթեմատիկոս Թերրի Տաոն, օգտագործեց գիրքը, Միջազգային մաթեմատիկական օլիմպիադային պատրաստվելու համար: Գիրքը դեռևս կիրառվում է մաթեմատիկական կրթության մեջ: |
||
⚫ | Բացի խնդիրներին անմիջական լուծում տալուց Փոյան նաև գրեց մեկ այլ կարճ գիրք, որը կոչվում է «Մաթեմատիկան մեթոդները գիտության մեջ», հիմնվելով [[1963]]թ-ին գրված մեկ ուրիշ գրքի վրա, որն էլ իր հերթին աջակցված է Ազգային գիտական հիմնադրամի կողմից: Գիրքը խմբագրվել է Լեոն Բոուդենի կողմից և հրատարակվել է Ամերիկայի Մաթեմատիկական Ասոցիացիայի (MAA) կողմից [[1977]] թ: Ինչպես Փոյան նշում է նախաբանում, պրոֆեսոր Բոուդեն ուշադիր հետևում է դասընթացի ձայնագրությանը, որը Փոյան մի քանի անգամ անցկացրել է Ստենֆորդում: Փոյան նշում է նախաբանում. «Հաջորդ էջերը օգտակար կլինեն, սակայն դրանք չպետք է դիտարկվեն որպես վերջնական արդյունք»: |
||
⚫ | Բացի խնդիրներին անմիջական լուծում տալուց |
||
== Ժառանգություն == |
== Ժառանգություն == |
||
Իր պատվին ստեղծվել է մաթեմատիկայի կենտրոն` Այդահոի համալսարանում: |
Իր պատվին ստեղծվել է մաթեմատիկայի կենտրոն` Այդահոի համալսարանում: |
06:19, 8 Սեպտեմբերի 2017-ի տարբերակ
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
հունգ.՝ Pólya György | |
---|---|
Ծնվել է | դեկտեմբերի 13, 1887[1][2][3] |
Ծննդավայր | Բուդապեշտ, Ավստրո-Հունգարիա |
Մահացել է | սեպտեմբերի 8, 1985[1][2][3] (97 տարեկան) |
Մահվան վայր | Պալո Ալտո, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ |
Գերեզման | Alta Mesa Memorial Park[4] |
Քաղաքացիություն | Հունգարիա և ԱՄՆ |
Կրթություն | Բուդապեշտի համալսարան (1912)[2], Վիեննայի համալսարան (1911), Berzsenyi Dániel High School (Budapest)? (1904)[2] և Գյոթինգենի համալսարան (1913)[2] |
Երկեր | How to Solve It?, Pólya conjecture?, Fueter–Pólya theorem?, Pólya–Szegő inequality?, Q31840454?, Laguerre–Pólya class?, Pólya urn model?, Pólya enumeration theorem? և beta negative binomial distribution? |
Մասնագիտություն | մաթեմատիկոս և համալսարանի դասախոս |
Աշխատավայր | Սթենֆորդի համալսարան[2], Ցյուրիխի տեխնիկական բարձրագույն դպրոց[2] և Բրաունի համալսարան[2] |
Ծնողներ | հայր՝ Jakab Pólya?[2] |
Անդամություն | ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա |
George Pólya Վիքիպահեստում |
Ջորջ Փոյա (դեկտեմբերի 13, 1887 - սեպտեմբերի 7, 1985), հունգարացի մաթեմատիկոս: Փոյան 1914-1940 թթ. եղել է ETH Zürich համալսարանի պրոֆեսոր, իսկ 1940-1953 թթ. եղել է Ստանֆորդի պրոֆեսոր: Նա հսկայական ներդրումներ է ունեցել կոմբինատորիկայի, թվերի թեորեմի, թվաբանական անալիզի և հավանականության թեորեմի մեջ: Փոյան նաև ճանաչված է իր մաթեմատիկայի սովորեցման բաժնում կատարված աշխատանքի համար:
Կյանքը և աշխատանքը
Նա ծնվել է Բուդապեշտում, Փոյա Գեորգի անվամաբ: Ծնողները Աննա Դյուչը (մայր) և Ջեյքաբ Փոյան (հայր) են: Չնայած նրան, որ իր ծնողները կրոնասեր էին և նա կնքված էր Հռոմեական Կաթոլիկ եկեղեցում, Ջորջ Պոլյան հետագայում դարձել է ագնոստիկ: Փոյան 1914-1940թթ. եղել է ETH Zürich համալսարանի (Շվեյցարիա) պրոֆեսոր, իսկ 1940-1953 թթ. եղել է Ստանֆորդ համալսարանի պրոֆեսոր: Նա մինչև իր կյանքի և կարիերայի վերջ մնաց Ստանֆորդի համալսարանի պրոֆեսոր էմերիտուս: Փոյան աշխատել է բազմաթիվ մաթեմատիկական թեմաների շուրջ: Դրանցից մի քանիսն են` մաթեմատիկական անալիզ, թվերի թեորեմ, շարքեր, երկրաչափություն, հանրահաշիվ, կոմբինատորիկա և հավանականութուն:
Մահացել է Պալո Ալտո, Կալիֆոռնիա, Միացյալ Նահանգներում:
Գործունեություն
Իր վաղ կարիերայի ընթացքում, Փոյան գրել է երկու ազդեցիկ, խնդրագրքեր Գաբոր Սզեգոի հետ: Խնդիրներ և վերլուծություններ (I: Շարքեր, Ինտեգրալային հաշվարկ, Ֆունկցիաների տեսություն և II: Ֆունկցիաների տեսություն, Զրոներ, Պոլինոմիալներ, Որոշիչներ, Թվերի տեսություն, Երկրաչափություն)Ավելի ուշ իր կարիերայում նա մեծ ջանքեր է գործադրում, որպեսզի ուսումնասիրի, համակարգչային խնդրի լուծման մեթոդները, որպեսզի զարգացնի մաթեմատիկայի մեջ հայտնաբերումների ձևը: Նա գրել էր հինգ գրքույկ, այս թեմայի վերաբերյալ՝ «Ինչպես լուծել այն», «Հավանական պատճառներ» (մաս 1 և 2) և «Մաթեմատիկական հայտնագործություն - Խնդիրներ լուծելու, հասկանալու, սովորելու և ուսուցանելու համար» (մաս 1 և 2) «Ինչպես լուծել այն» գրքում Փոյան նշում է մի քանի մեթոդներ խնդիրների լուծման համար, դա վերաբերում է թե մաթեմատիկական և թե ոչ մաթեմատիկական խնդիրներին: Գիրքը ներառում է խորհրդատվություն՝ մաթեմատիկայի մասին և գեղագիտական տերմինների մինի-հանրագիտարաններ: Գիրքը թարգմանվել է մի քանի լեզուներով և վաճառել ավելի քան մեկ միլիոն օրինակ: 2000 թ. Նոբելյան մրցանակակիր ռուս՝ ֆիզիկոս Ժորես Ի. Ալֆյորովը բարձր գնահատեց գիրքը նշելով, որ նա երկրպագում է այն: Ամերիկացի մաթեմատիկոս Թերրի Տաոն, օգտագործեց գիրքը, Միջազգային մաթեմատիկական օլիմպիադային պատրաստվելու համար: Գիրքը դեռևս կիրառվում է մաթեմատիկական կրթության մեջ:
Բացի խնդիրներին անմիջական լուծում տալուց Փոյան նաև գրեց մեկ այլ կարճ գիրք, որը կոչվում է «Մաթեմատիկան մեթոդները գիտության մեջ», հիմնվելով 1963թ-ին գրված մեկ ուրիշ գրքի վրա, որն էլ իր հերթին աջակցված է Ազգային գիտական հիմնադրամի կողմից: Գիրքը խմբագրվել է Լեոն Բոուդենի կողմից և հրատարակվել է Ամերիկայի Մաթեմատիկական Ասոցիացիայի (MAA) կողմից 1977 թ: Ինչպես Փոյան նշում է նախաբանում, պրոֆեսոր Բոուդեն ուշադիր հետևում է դասընթացի ձայնագրությանը, որը Փոյան մի քանի անգամ անցկացրել է Ստենֆորդում: Փոյան նշում է նախաբանում. «Հաջորդ էջերը օգտակար կլինեն, սակայն դրանք չպետք է դիտարկվեն որպես վերջնական արդյունք»:
Ժառանգություն
Իր պատվին ստեղծվել է մաթեմատիկայի կենտրոն` Այդահոի համալսարանում: Մաթեմատիկայի կենտրոնը հիմնականում կենտրոնանում է սովորողներին հանրահաշիվ սովորեցնելու վրա:
- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
- ↑ 3,0 3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ Find A Grave — 1996.
- Դեկտեմբերի 13 ծնունդներ
- 1887 ծնունդներ
- Բուդապեշտ քաղաքում ծնվածներ
- Սեպտեմբերի 8 մահեր
- 1985 մահեր
- Կալիֆոռնիայում մահացածներ
- ԱՄՆ-ում թաղվածներ
- Վիեննայի համալսարանի շրջանավարտներ
- Գյոթինգենի համալսարանի շրջանավարտներ
- ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամներ
- Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Անձինք այբբենական կարգով