Պրիմոժ Տրուբար

Պրիմոժ Տրուբար; սլովեն.՝ Primož Trubar
Ծնվել է	հունիսի 19, 1508
Ծննդավայր	Rašica, Municipality of Velike Lašče, Սլովենիա
Մահացել է	հունիսի 28, 1586 (77 տարեկան)
Մահվան վայր	Տյուբինգեն, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն
Գերեզման	Տյուբինգեն
Քաղաքացիություն	Սրբազան Հռոմեական կայսրություն, Սլովենիա, Ավստրիա և Գերմանիա
Կրոն	մոտ Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի և մոտ լյութերականություն
Կրթություն	Վիեննայի համալսարան
Երկեր	Croatian Catechismus?
Մասնագիտություն	թարգմանիչ, աստվածաբան, աստվածաշնչի թարգմանիչ, կաթոլիկ քահանա, գրող, evangelical theologian, բողոքական բարեփոխիչ և պաստոր
Երեխաներ	Felicijan Trubar? և Primus Truber?
	Primož Trubar Վիքիպահեստում

Պրիմոժ Տրուբար կամ Պրիմուս Տրուբեր(սլովեներեն՝ Primož Trubar, հունիսի 19, 1508, Rašica, Municipality of Velike Lašče, Սլովենիա^[1] - հունիսի 28, 1586(1586-06-28)^[2]^[3], Տյուբինգեն, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն){{#tag:ref| Primož Trubar used the version Primus Truber throughout his life, except in 1550, when he used Trubar.^[5] (pronunciation (օգնություն • ինֆո)) (1508^[6] – 28 June 1586)^[5], սլովենիացի բողոքական-լյութերական քարոզիչ, կրոնական բարեփոխիչ, սլովեներեն առաջին գրքերի հեղինակ և սլովենական տպագրության հիմնադիր^[7], Կարնիոլա դքսության տարածքում առաջին բողոքական եկեղեցու հիմնադիր, գրական սլովեներենի համադրող-սկզբնավորող։ Տրուբարը լյութերականությունը ներմուծել է Սլովենիա, սակայն իրենց իշխանությունն այդ երկրում հաստատած ավստրիական Հաբսբուրգները հակառեֆորմացիա են ձեռնարկել այդտեղ, և դրանից հետո բողոքական ընդամենը մի փոքր համայնք է մնացել՝ Պրեկմուրիեի շրջանում։ Տրուբարը առանցքային կերպար է սլովենական մշակույթի պատմության մեջ և շատ ու շատ առումներով պատմական խոշոր դեմք^[5]^[8]։

Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տրուբարի գրած կամ տպագրած գրքեր

Catechismvs. V slouenskim Iesiku sano kratko sastopno Islago. Inu ene Molytue tar Nauuki Boshy. Vseti is zhistiga suetiga pisma. Državna Založba Slovenije. 1555.
Ta slovenski kolendar kir vselei terpi: inu ena tabla per nim, ta kasshe inu praui try inu sedemdesset leit naprei... Cankarjeva založba. 1557.
Catechismus, mit Außlegung, in der Syruischen Sprach. Ulrich Morhardt. 1561.
Ena duhovska peissen subper Turke inu vse sovrashnike te Cerque Boshye. Cankarjeva založba. 1567.
Cerkovna ordninga. Trofenik.
Kerszhanske leipe molitve sa use potreibe inu Stanuve, na usaki dan skusi ceil Tiedan, poprei v Bukovskim inu Nemshkim Jesiki, skusi Iansha Habermana pissane, Sdai pak tudi pervizh v Slovenskzhino stolmazhene, Skusi Iansha Tulszhaka. Skusi Iansha Mandelza, utim Leitu. 1579.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Գերմանիայի ազգային գրադարանի կատալոգ (գերմ.)
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^4,0 ^4,1 https://www.owep.de/artikel/1104/primus-truber-und-anfaenge-lutherischen-kirche-in-slowenien
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 Voglar, Dušan (2008 թ․ մայիսի 30). «Primož Trubar v enciklopedijah in leksikonih I» [Primož Trubar in Encyclopedias and Lexicons I]. Locutio (Slovenian). Vol. 11, no. 42. Maribor Literary Society. Վերցված է 2011 թ․ փետրվարի 7-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
↑ The exact date of Trubar's birth is unknown. In different encyclopedias and lexicons, it is given as 8 June 1508 or 9 June 1508, as June 1508 or simply as 1508, the last being the only reliable information.^[5] name="birth note"
↑ «Trubar Primož». Slovenian Biographical Lexicon. Slovenian Academy of Sciences and Arts. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 25-ին.
↑ «Trubar Year Dedicated to Father of Slovenian Written Word (feature)». 2008 թ․ հունվարի 2. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 2-ին. Վերցված է 2011 թ․ փետրվարի 7-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պրիմոժ Տրուբար» հոդվածին։

[_167247d80039da7c-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Գերմանիայի ազգային գրադարանի կատալոգ (գերմ.)

[_ebb5a68b0d4f4092-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_ac7be6a00183263e-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_bf6ecfa47bf453e1-4] 4,0 ^4,1 https://www.owep.de/artikel/1104/primus-truber-und-anfaenge-lutherischen-kirche-in-slowenien

[Voglar_I-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 Voglar, Dušan (2008 թ․ մայիսի 30). «Primož Trubar v enciklopedijah in leksikonih I» [Primož Trubar in Encyclopedias and Lexicons I]. Locutio (Slovenian). Vol. 11, no. 42. Maribor Literary Society. Վերցված է 2011 թ․ փետրվարի 7-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

[6] The exact date of Trubar's birth is unknown. In different encyclopedias and lexicons, it is given as 8 June 1508 or 9 June 1508, as June 1508 or simply as 1508, the last being the only reliable information.^[5] name="birth note"

[SBL-7] «Trubar Primož». Slovenian Biographical Lexicon. Slovenian Academy of Sciences and Arts. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 25-ին.

[Father-8] «Trubar Year Dedicated to Father of Slovenian Written Word (feature)». 2008 թ․ հունվարի 2. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 2-ին. Վերցված է 2011 թ․ փետրվարի 7-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]