Շառլ Ադոլֆ Վյուրց

Շառլ Ադոլֆ Վյուրց; Charles Adolphe Würtz
Ծնվել է	նոյեմբերի 26, 1817[…]; Ստրասբուրգ
Մահացել է	մայիսի 12, 1884[…] (66 տարեկան); Փարիզ
Գերեզման	Պեր Լաշեզ և tomb of Oppermann
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Դավանանք	բողոքականություն
Մասնագիտություն	քիմիկոս, քաղաքական գործիչ, համալսարանի դասախոս և բժիշկ
Հաստատություն(ներ)	Փարիզի բժշկության դպրոց, Ստրասբուրգի համալսարանի բժշկության ֆակուլտետ և Գյուղատնտեսության ազգային ինստիտուտ
Գործունեության ոլորտ	քիմիա և բժշկություն
Պաշտոն(ներ)	անփոփոխ սենատոր, Mayor of 7th arrondissement of Paris? և նախագահ
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Փարիզի գիտափիլիսոփայական միություն, Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա, Սանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, Ֆրանսիայի քիմիկոսների ասոցացիա, Ազգային բժշկական ակադեմիա, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Բելգիայի թագավորական բժշկական ակադեմիա և Թուրինի գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատեր	Ստրասբուրգի համալսարան, Գիսենի համալսարան և Ժան Շթուրմի գիմնազիա (1834)
Տիրապետում է լեզուներին	ֆրանսերեն և գերմաներեն
Եղել է գիտական ղեկավար	Émile Lemoine?, Պոլ Էմիլ Լեկոք դը Բուաբոդրան և Արման Գոթիե
Հայտնի աշակերտներ	Ալեքսանդր Զայցև
Պարգևներ	; Ֆարադեյի դասախոսության նրցանակ Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ Jecker Prize? և Էյֆելյան աշտարակի 72 անունների ցանկ
	Charles Adolphe Wurtz Վիքիպահեստում

Շառլ Ադոլֆ Վյուրց (ֆր.՝ Charles Adolphe Wurtz, նոյեմբերի 26, 1817(1817-11-26)^[1]^[2]^[3]^[…], Ստրասբուրգ^[4]^[1] - մայիսի 12, 1884(1884-05-12)^[1]^[2]^[3]^[…], Փարիզ^[4]^[5]), ֆրանսիացի քիմիկոս, Փարիզի ԳԱ անդամ (1867)։

Քիմիա ուսումնասիրել է Լիբիխի (Հիսեն) և Դյումայի (Փարիզ) լաբորատորիաներում։ 1853 թվականից՝ Սորբոնի համալսարանի օրգանական քիմիայի պրոֆեսոր։ Հայտնաբերել է բազմաթիվ օրգանական նյութեր և սինթեզի եղանակներ։ Ստացել և ուսումնասիրել է ճարպային ամինների պարզագույն ներկայացուցիչները՝ մեթիլամինը և էթիլամինը (1849 թ.)։ Առաջարկել է (1855 թ.) հագեցած ածխաջրածինների ստացման ընդհանուր եղանակ, սինթեզել է էթիլենգլիկոլը (1856 թ.), էթիլենքլորհիդրինը և էթիլենի օքսիդը (1859 թ.), որից ստացել է ամինասպիրտներ, խոլինը (1867 թ.) և նեյրինը (1869 թ.)։ Բենգոլսուլֆոթթուների և կալիումի հիդրօքսիդի փոխազդեցությամբ ստացել է ֆենոլ (1867 թ.), նկարագրել է ալդոլային կոնդենսումը (1872 թ.)։ Կարևոր են նաև ցիանի քլորիդի, ուրետանի, ամիլսպիրտի, ամիլենի, խառը ռադիկալների, կաթնաթթվի վերաբերյալ հետազոտությունները։ Վյուրցը ատոմամոլեկուլային ուսմունքի, Ա․ Բուտլերովի կառուցվածքային տեսության և Դ. Մենդելեևի պարբերական օրենքի ջատագովն էր։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Вюрц, Шарль-Адольф (ռուս.) // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1892. — Т. VIIа. — С. 711—713.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 http://www.senat.fr/senateur-3eme-republique/wurtz_charles_adolphe1546r3.html
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 Вюрц Шарль Адольф // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 www.accademiadellescienze.it (իտալ.)
↑ http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k9751478j/f116
↑ http://www.jstor.org/stable/93440
↑ http://www.researchgate.net/publication/236233531_Charles-Adolphe_Wrtz/file/9c960519db3bc24b43.pdf
↑ http://www.yelp.com/biz/paris-store-wolfisheim
↑ Award winners : Copley Medal — Royal Society.
↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 390.
↑ Académie des sciences (France), Centre national de la recherche scientifique (France) Comptes rendus de l'Académie des Sciences, Comptes Rendus Hebdomadaires des Séances de l'Académie des Sciences (ֆր.) — Paris: Académie des sciences, Gauthier-Villars, 1836. — ISSN 0249-6321; 2419-7610; 0001-4036; 2419-6304
↑ https://www.toureiffel.paris/fr/le-monument/tour-eiffel-et-sciences

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 11, էջ 481)։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շառլ Ադոլֆ Վյուրց» հոդվածին։

[_ad51c9a3412a5d0a-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Вюрц, Шарль-Адольф (ռուս.) // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1892. — Т. VIIа. — С. 711—713.

[_2bb24d602d1f136b-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 http://www.senat.fr/senateur-3eme-republique/wurtz_charles_adolphe1546r3.html

[_db4f33c1186b0098-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_14a96bbc5346fdee-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 Вюрц Шарль Адольф // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_8e0eecf905a96de4-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 www.accademiadellescienze.it (իտալ.)

[_f0aecba21562233b-6] ttp://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k9751478j/f116

[_f4899d48ce49000f-7] ttp://www.jstor.org/stable/93440

[_9b1dd95c8eec47ab-8] ttp://www.researchgate.net/publication/236233531_Charles-Adolphe_Wrtz/file/9c960519db3bc24b43.pdf

[_e0583bb9f051440f-9] ttp://www.yelp.com/biz/paris-store-wolfisheim

[_5024ad2648f36760-10] Award winners : Copley Medal — Royal Society.

[_9c31af06d77f4588-11] List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 390.

[_c1bfeb74825d08af-12] Académie des sciences (France), Centre national de la recherche scientifique (France) Comptes rendus de l'Académie des Sciences, Comptes Rendus Hebdomadaires des Séances de l'Académie des Sciences (ֆր.) — Paris: Académie des sciences, Gauthier-Villars, 1836. — ISSN 0249-6321; 2419-7610; 0001-4036; 2419-6304

[_79e43fad4126ee67-13] ttps://www.toureiffel.paris/fr/le-monument/tour-eiffel-et-sciences

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]