Յանոշ Կադար

	Յանոշ Կադար; János Kádár
	ՀԺՀ պետական և քաղաքական գործիչ
	ՀԺՀ պետական և քաղաքական գործիչ
Կուսակցություն՝	Հունգարիայի կոմունիստական կուսակցություն, Հունգարիայի աշխատավորների կուսակցություն, Հունգարական սոցիալիստական բանվորական կուսակցություն և Հունգարիայի կոմունիստական կուսակցություն
Մասնագիտություն՝	քաղաքական գործիչ և տնտեսագետ
Ծննդյան օր	մայիսի 26, 1912[…]
Ծննդավայր	Ռիեկա, Lands of the Crown of Saint Stephen, Ավստրո-Հունգարիա
Վախճանի օր	հուլիսի 6, 1989[…] (77 տարեկան)
Վախճանի վայր	Բուդապեշտ, Հունգարական Ժողովրդական Հանրապետություն
Թաղված	Ֆիումեի փողոցի գերեզմանոց
Քաղաքացիություն	Հունգարիա
Ի ծնե անուն	հունգ.՝ Czermanik János József
Ամուսին	Մարիա Տամաշկա
Պարգևներ	; ; և
János Kádár

Յանոշ Կադար (հունգ.՝ János Kádár, մինչև 1945 թ.` ազգանունը` Չերմանեկ, (Csermanek), մայիսի 26, 1912(1912-05-26)^[1]^[2]^[3]^[…], Ռիեկա, Lands of the Crown of Saint Stephen, Ավստրո-Հունգարիա^[4] - հուլիսի 6, 1989(1989-07-06)^[1]^[2]^[3]^[…], Բուդապեշտ, Հունգարական Ժողովրդական Հանրապետություն), հունգարացի կոմունիստական գործիչ, Հունգարիայի կոմունիստական կուսակցության (ՀԿԿ) գլխավոր քարտուղար (1956-1988)։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1941-1942 թվականներին ընտրվել է ՀԿԿ Պեշտի մարզկոմի անդամ, 1942 թվականին՝ ՀԿԿ ԿԿ-ի անդամ, 1943 թվականին՝ ՀԿԿ ԿԿ-ի քարտուղար։ 1944 թվականի ապրիլին ձերբակալվել է, նոյեմբերին՝ փախել բանտից։ 1945 թվականին, Հունգարիան՝ Նացիստական Գերմանիայի պարտությունից հետո ընտրվել Է ժամանակավոր ազգային ժողովի պատգամավոր, ՀԿԿ ԿԿ-ի քաղբյուրոյի անդամ, Բուդապեշտի քաղկոմի քարտուղար (1945-1948)։ 1946-1948 թվականներին եղել է ՀԿԿ ԿԿ-ի գլխավոր քարտուղարի տեղակալ, 1948-1950 թվականներին՝ Հունգարական աշխատավորական կուսակցության (ՀԱԿ) ԿԿ-ի գլխավոր քարտուղարի տեղակալ, միաժամանակ՝ ներքին գործերի նախարար։ 1956 թվականին ընտրվել Է ՀԱԿ ԿԿ-ի քարտուղար, ԿԿ-ի քաղբյուրոյի անդամ։ Ընդդեմ խորհրդային օկուպացիայի 1956 թվականի Հունգարական հեղափոխության ժամանակ, սեփական պնդմամբ՝ ճարահատյալ սատարել է խորհրդային ուժերին, որոնք որոշել էին ապստամբությունը ճնշել զենքի ուժով։ 1957 թվականի հունիսից եղել է Հունգարիայի սոցիալիստական բանվորական կուսակցության (ՀՍԲԿ) ԿԿ-ի առաջին քարտուղարը։ 1956-1958 թվականներին եղել Է Հունգարիայի հեղափոխական բանվորագյուղացիական կառավարության նախագահ, 1958-1961 թվականներին՝ պետական նախարար, 1961-1965 թվականներին՝ ՀԺՀ Նախարարների խորհրդի նախագահ։ 1965 թվականից՝ ՀԺՀ Նախագահության անդամ։

Պարգևներ և նվաճումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համահունգարական հայրենական ժողովրդական ճակատի խորհրդի անդամ է (1957)
ՀԺՀ սոցիալիստական աշխատանքի հերոս (1962)
Խորհրդային Միության հերոս (1964)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Encyclopædia Britannica
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 Кадар Янош // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Johanna Granville (A review of A Good Comrade by Roger Gough) American Historical Review vol. 112, no. 4, (2007)։ 1280.
Johanna Granville, The First Domino: International Decision Making During the Hungarian Crisis of 1956 (Le Premier Domino), Texas A & M University Press, 2004. ISBN 1-58544-298-4.
Johanna Granville, "Soviet Archival Documents on the Hungarian Revolution" Արխիվացված 2011-08-18 Wayback Machine ("Documents d'archives soviétiques sur la Hongrie") Cold War International History Project Bulletin, no. 5 (Woodrow Wilson Center for International Scholars, Washington, DC), Spring, 1995, 22-23 էջեր, 29-34.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յանոշ Կադար» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 153)։

[_6c39f5acfc79c6bf-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_6cdcc5049c13cc93-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Encyclopædia Britannica

[_9664e402d06089a3-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_5566c9a421397b83-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 Кадар Янош // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[1]

[2]

[3]

[4]