Մարի Լաֆորե

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մարի Լաֆորե
Ծնվել էհոկտեմբերի 5, 1939(1939-10-05)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՍուլակ սյուր Մեր, Ֆրանսիա
Մահացել էնոյեմբերի 2, 2019(2019-11-02)[4][5][2][…] (80 տարեկան)
Մահվան վայրGenolier, Վո, Շվեյցարիա
ԳերեզմանՊեր Լաշեզ
ԿրթությունՌենե Սիմոնի դրամատիկական կուրսեր
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա և  Շվեյցարիա
Մասնագիտություներգչուհի, կինոդերասանուհի, գրող, gallerist, ստուդիական երաժիշտ, դերասանուհի, Շանսոնիե և երգերի հեղինակ
Ժանրերշանսոն և փոփ
Ամուսին(ներ)Ժան-Գաբրիել Ալբիկոկո, Alain Kahn-Sriber?, Eric de Lavandeyra? և Q122207439?
Համատեղ ապրող(ներ)Judas Azuelos?
Երեխա(ներ)Լիզա Ազուելոս և Դեբորա Կան-Սրայբեր

Մարի Լաֆորե (ֆր.՝ Marie Laforêt, իսկական անունը Մայտենա Մարի Բրիժիտ Դումենակ [Դումենաշ], ֆր.՝ Maïtèna Marie Brigitte Doumenach, հոկտեմբերի 5, 1939(1939-10-05)[1][2][3][…], Սուլակ սյուր Մեր, Ֆրանսիա - նոյեմբերի 2, 2019(2019-11-02)[4][5][2][…], Genolier, Վո, Շվեյցարիա), ֆրանսիաշվեյցարիացի երգչուհի և դերասանուհի։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մայտենա Դումենակը ծնվել է Ֆրանսիայի Ժիրոնդա դեպարտամենտի Սուլակ-սյուր-Մեր քաղաքում։ Նրա անունն ունի բասկական ծագում և նշանակում է «սիրելի», այն մեծ տարածում ունի Ակվատարիայի շրջանում[6]։ Երկրորդ անունը Մարի է, այդպես է կոչվել ի պատիվ իր մորաքրոջ։ Ազգանունն ունի կատալոնական ծագում։ Մարի Լաֆորեի հոր ընտանիքն ապրել է Հյուսիսային Պիրենեյների Օլետ գյուղում:

Ապագա երգչուհու կարիերան սկսվում է պատահական։ 19 տարեկանում Մայտենան Europe 1 ռադիոկայանում մասնակցում է «Աստղերի ծնունդ» մրցույթին, փոխարինելով իր հիվանդ քրոջը։ Հաղթելով մրցույթում, 1963 թվականին Մարի Լաֆորեն գրում է իր առաջին երգը, որը կոչվում է «Les vendanges de l’amour» («Սիրո խաղողի հավաքման ժամանակ»)։ 1963 թվականին Մարին ձայնագրում է մյուս երգը։ Այդ շլյագերը նա նվիրում է Դանիել Ժերարին։ 23 տարեկանում երգչուհին ունենում է մեծ հաջողություններ։ Նրա հանկարծակի ճանաչումը շատերը բացատրում էին յուրահատուկ մաներայով և ոճով, պայմանավորված 1960-ական թվականների գերազանց երաժշտական մոդայով։ Մարի Լաֆորեի երգերը ոչ մի նմանություն չունեին այդ ժամանակվա ֆրանսիական էստրադայի պարային «իյե-իյե» ոճի հետ։

1960 թվականին Լաֆորեն կատարում է առաջին քայլը կինոյում։ Քրոջ հետ թատրոն ունկնդրելու ժամանակ նրան նկատում է ռեժիսոր Ռենե Կլեմանը և առաջարկում նկարահանվել իր նոր դետեկտիվ՝ «Վառ արևի վրա» ֆիլմում։ Խաղալով հերոսուհու կերպարում Ալեն Դելոնի հետ, Լաֆորեն կարճ ժամանակում մեծ ճանաչում է գտնում և 1960-ական թվականներին ստանում բազմաթիվ նոր դերեր։ 1961 թվականին ամուսնանում է Ժան-Գաբրել Ալբիկոկոյի հետ՝ նկարահանելով իր մի քանի աշխատանքներում՝ ներառյալ «Ոսկեձույլ աղջիկ[fr]ը», ինչպես նաև Օնորե դը Բալզակի համանուն նովել[fr]ում։ Այդ ֆիլմից հետո նրա մականունը դառնում է Լաֆորե։

1966 թվականին Մարի Լաֆորի կատարմամբ հնչում է իր ամենահայտի երգը՝ «Manchester et Liverpool-ը» («Մանչեսթեր և Լիվերպուլ», երաժշտությունը Անդրե Պոպ[fr], բառերը Էդդի Մարնե[fr]): 1960-ական թվականների վերջից մինչև 1970-ականների սկիզբը Լաֆորեն գրում է «Mon amour, mon ami» («Իմ սեր, իմ ընկեր», երաժշտությունը Անդրե Պոպի, բառերը Էդդի Մարնեի), ավելի ուշ երգը լսվել է Ֆրանսուա Օզոնի «8 կին ֆիլմում», «La tendresse» («Քնքշություն», երաժշտությունը Յուբեր Ժիրոյի, բառերը Նոել Ռու[fr]ի), «Viens, viens» («Վերադարձի՛ր, վերադարձի՛ր», երաժշտությունն ու անգլերեն օրիգինալ տեքստը Սվեն Լինուսի, ֆրանսիական թարգմանությունը Ռալֆ Բերնե[fr]ի) և այլ հայտնի երգեր։

1978 թվականին երգչուհին տեղափոխվում է Ժնև, ստանալով շվեյցարական քաղաքացիություն։

Վերջին 30 տարիների ընթացքում Մարի Լաֆորեն հանդես չի եկել համերգներին սոլո կատարումներով, նա իրեն նվիրել է թատրոնին և կինոյին։ 1999 թվականին Լաֆորեն մարմնավորելով Մարի Կալասի դերը հաղթում է մրցույթում։ 1990-ականների սկզբներին նա սեփական երգերով թողարկել է ձայնասկավառակ և զբաղվել լրագրողությամբ։ 2005-ին 30 տարվա դադարից հետո նա վերադառնում է երաժշտական ասպարեզ, համերգով ներկայանալով Բուֆ-Պաիզեն թատրոնում։

Ճանաչում ԽՍՀՄ-ում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սովետական Միությունում Մարի Լաֆորեն երգչուհու ճանաչում ստանում է 1960-ականների վերջին։ 1970-ական թվականներին «Հորիզոն ամսագրի և երաժշտական ռադիոհաղորդող Վիկտոր Թաթարսկիի շնորհիվ։ Նրան ԽՍՀՄ-ում ճանչում են բերում «Manchester et Liverpool», «Viens, viens», «Mon amour, mon ami», «Ivan, Boris et moi» (ավելի ուշ կատարվել են Էդիտա Պյեխայի և Ալլա Իոշպեի կողմից) և այլ միջազգային հիթեր։ «Manchester et Liverpool» երգի երաժշտությունը կատարվել է Ֆրանկ Պուրսել նվագախբի կողմից և ամեն օր ներկայացվել հեռուստատեսային «Ժամանակ» ծրագրում, 1968 թվականից մինչև 1981 թվականի փետրվար և 1990 թվականի հուլիսից մինչև 1991 թվականի օգոստոսը։ 2015 թվականից երաժշտությունը հնչում էր նաև Ռուսաստանի հանրային հեռուստատեսություն ռուսական դաշնային հեռուստաալիքի եղանակի տեսության ժամանակ։

Ֆիլմագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարի Հայերեն անվանում Բնօրինակ անվանում Դեր
1960 ֆ Վառ արևի վրա Plein soleil Մարժ Դյուվալ
1961 ֆ Ոսկեձույլ աղջիկ La fille aux yeux d’or աղջիկ
1961 ֆ Հայտնի սիրային պատմություններ Les amours celebres օրիորդ Ժորժ
1961 ֆ Սեն-Տրոպի բլյուզներ Saint Tropez blues Անն-Մարի
1961 ֆ Սև և կարմիր Le rouge et le noir Մաթիլդա դե Լա Մոլ
1962 ֆ Լեվիտան Leviathan Անժելա
1964 ֆ Տղամարդու որս La Chasse à l’homme Ժիզել
1964 ֆ Հարյուր աղյուսներ և կղմինդր Cent briques et des tuiles Իդա
1965 ֆ Մարի Շանտալն ընդդեմ բժիշկ Խայի Marie Chantal contre Dr. Kha Մարի Շանտալ
1965 ֆ Զինվորական կանայք Le soldatesse Էֆտիխիա
1979 ֆ Ով ինչպես կա (Խուզարկու կամ հանցագործ) Flic ou voyou Էդմոնդա Պյուժե-Ռոստան
1984 ֆ Ուրախ Զատիկ Joyeuses Pâques Սոֆիի Մարժել
1984 ֆ Ավանտյուրիստներ Les morfalous Էլեն Լյարոշ- Ֆրեոն
1987 ս Ծովահրեշ 3 La piovra 3 Աննա Անտինարի
1990 ֆ Համարվում է վտանգավոր Présumé dangereux Տեա Ֆորրեստեր
1996 ֆ Տիկո Մուն Tykho Moon Եվա
2008 ֆ Երկնային գրասենյակ Les Bureaux de Dieu Մարտինա

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 filmportal.de — 2005.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 GeneaStar
  3. 3,0 3,1 Roglo — 1997. — ed. size: 9000000
  4. 4,0 4,1 4,2 https://www.lemonde.fr/disparitions/article/2019/11/03/l-actrice-et-chanteuse-marie-laforet-est-morte_6017866_3382.html
  5. 5,0 5,1 5,2 https://www.radiolac.ch/a-la-une/elle-etait-geneve-marie-laforet-est-decedee/ — 2019.
  6. «Statistiques du prénom MAITENA». Aufeminin.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 3-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 20-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարի Լաֆորե» հոդվածին։