Լիմա Բարրետո

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Լիմա Բարրետո
Ծննդյան անունբրազ.-պորտ.՝ Afonso Henriques de Lima Barreto
Ծնվել էմայիսի 13, 1881(1881-05-13)[1][2]
ԾննդավայրՌիո դե Ժանեյրո, Բրազիլիայի կայսրություն[3]
Վախճանվել էնոյեմբերի 1, 1922(1922-11-01)[1][4][5][…] (41 տարեկան)
Վախճանի վայրՌիո դե Ժանեյրո, Բրազիլիա
ԳերեզմանCemitério de São João Batista
Մասնագիտությունլրագրող, գրող և վիպասան
Ազգությունսևամորթ և աֆրո-բրազիլացի
Քաղաքացիություն Բրազիլիա
Գրական ուղղություններPre-modernism?
Ուշագրավ աշխատանքներTriste Fim de Policarpo Quaresma?
ԶավակներAmália Augusta de Lima Barreto?
 Lima Barreto Վիքիպահեստում

Լիմա Բարետո կամ կնունքով՝ Աֆոնսո Էնրիկե Լիմա Բարրետո (բրազ.-պորտ.՝ Afonso Henriques de Lima Barreto, մայիսի 13, 1881(1881-05-13)[1][2], Ռիո դե Ժանեյրո, Բրազիլիայի կայսրություն[3] - նոյեմբերի 1, 1922(1922-11-01)[1][4][5][…], Ռիո դե Ժանեյրո, Բրազիլիա), բրազիլացի գրող, լրագրող։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լիմա Բարրետոն ծնվել է Ռիո դե Ժանեյրոյում, աղքատ, խառնածին ընտանիքում ( եղել է մուլատ)։ 1888 թվականին Բրազիլիայում ստրկությունը վերանալուց հետո բարձրագույն կրթություն ստանալու հնարավորություն էր առաջացել։ Սակայն միջոցների սղության պատճառով Բարրետոն ստիպված է եղել հրաժարվել ճարտարագիտականն կրթություն ստանալուց և իրեն անմնացորդ նվիրել է լրագրությանը։

Բարետոյի գրական ստեղծագործություններից առանձնանում են սարկազմի և հեգնանքի ժանրերով գրվածները, որոնցում ակտիվորեն քննադատել է քաղքենիների և բուրժուազիայի ապրելակերպը։ Խորհրդայի Միության տարիներին Բարետոն համարվել է« Լատինական Ամերիկայի երկրների անկախության անխոնջ մարտիկ, հանրաճանաչ բրազիլացի դեմոկրատ, մտածող, ազգային գրող և հրապարակախոս»[6]։

Բարրետոն երկու անգամ հոգեբուժարան են տեղափոխել (1914 և 1918 թվականներին)։

Բարրետոյի ամենահայտնի ստեղծագործությունն է «Պոլիկարպո Կվարեսմայի տխուր վախճանը» վեպը, որի հիման վրա նկարահանվել է գեղարվեստական ֆիլմ։ Բարրետոյի մյուս գրքերի զգալի մասը հրատարակվել են նրա մահվանից հետո միայն։ Ռուսաստանում հրատարակվել են նրա վեպերի մի քանի թարգմանություններ, մասնավորապես, 1965 թվականին ԽՍՀՄ-ում հրատարակվել է «Արխիվագետի նշումներ» վեպը[7], իսկ «Մարդ, որը գիտեր ճավայերեն» հեքիաթը հրատարակվել է Fenestro ամսագրում[8]։

Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վեպեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Պոլիկարպո Կվարեսմայի տխուր վախճանը (1911 թվականից հրապարակվել է Ժուրնալ դի Կոմերսիո ամսագրում, 1915 թվականին լույս է տեսել առանձին գրքով) (Triste Fim de Policarpo Quaresma )
  • Բժիշկ Բոգոլովի արկածները
  • Նուման և Նիմֆան, (1915)
  • Նոր Կալիֆորնիա (A Nova Califórnia 1910)
  • Գոնզագ դե Սայի կյանքը և մահը (1919)
  • Բրուզունդանգները (1923)
  • Իսայիաս Քամինյու արխիվագետի նշումները
  • Անհեթեթություններ
  • Կլարա դոս Անժոս

Հեքիաթներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ժամբոնի թագավորության գործերը

Հոդվածներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ցուցահանդեսներ Մաֆուասայում
  • Քաղաքային կյանք
  • Մարգինալիա

Հուշեր և քննադատություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ինտիմ օրագիր
  • Ապրողների գերեզմանատունը (հուշեր)
  • Տպավորություններ ընթերցանությունից (քննադատական էսսե)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  3. 3,0 3,1 3,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #119050226 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  4. 4,0 4,1 4,2 Encyclopædia Britannica
  5. 5,0 5,1 5,2 Itaú Cultural Enciclopédia Itaú Cultural (порт.)São Paulo: Itaú Cultural, 2001. — ISBN 978-85-7979-060-7
  6. Елена Белякова Русский Амаду, или русско-бразильские литературные связи // Lib.ru. — 10 октября 2005.
  7. Лима Баррето «Записки архивариуса» // {{{заглавие}}}. — М: Художественная литература, 1965. — С. 184. — 50 000 экз.
  8. Лима Баррето «Человек, который знал яванский язык» // Fenestro. — 2009. — В. Ноябрь. Архивировано из первоисточника 20 Սեպտեմբերի 2016.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Correa, Felipe Botelho (2013). «A Postcard to an Anonymous Reader: Lima Barreto's Brazilian Diction in the Magazine Careta». Brasiliana - Journal for Brazilian Studies. 2 (1): 70–94. doi:10.25160/v2.i1/d4. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 28-ին. (անգլ.)