Jump to content

Իրակլի Ալասանիա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Իրակլի Ալասանիա
վրաց.՝ ირაკლი ალასანია
 
Կուսակցություն՝ Free Democrats?
Կրթություն՝ Թբիլիսիի պետական համալսարան
Մասնագիտություն՝ դիվանագետ և քաղաքական գործիչ
Դավանանք Վրաց ուղղափառ եկեղեցի
Ծննդյան օր դեկտեմբերի 21, 1973(1973-12-21) (50 տարեկան)
Ծննդավայր Բաթում, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն  Վրաստան
Ի ծնե անուն վրաց.՝ ირაკლი ალასანია
 
Ինքնագիր Изображение автографа

Իրակլի Մամիայի Ալասանիա (վրաց.՝ ირაკლი მამიას ძე ალასანია, դեկտեմբերի 21, 1973(1973-12-21), Բաթում, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1][2]), Վրաստանի պաշտպանության նախարարը 2012 թվականի հոկտեմբերի 25-ից 2014 թվականի նոյեմբերի 4-ը[3]։

Վրացի քաղաքական գործիչ և դիվանագետ, «Դաշինք հանուն Վրաստանի» վրացական ընդդիմադիր քաղաքական միավորման (2009 թվականի փետրվարից) և «Մեր Վրաստան-Ազատ դեմոկրատներ» կուսակցության (2009 թվականի հուլիսից) առաջնորդ, 2006 թվականի սեպտեմբերի 11-ից մինչև 2008 թվականի դեկտեմբերի 4-ը՝ ՄԱԿ-ում Վրաստանի դեսպան։ 2009 թվականի փետրվարին միացել է Վրաստանի նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլիի ընդդիմությանը։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իրակլին ազգությամբ վրացի է, հարում է ուղղափառ դավանանքին։ Տիրապետում է անգլերենին։

Նրա հայրը՝ խորհրդային և վրացական բանակի գնդապետ Մամիա Ալասանիան, առանց դատավարության մահապատժի է ենթարկվել աբխազական աշխարհազորայինների կողմից մի շարք այլ վրացի քաղաքական գործիչների հետ միասին 1993 թվականի սեպտեմբերի 27-ին տեղի հակամարտության ժամանակ[2][4]։

Մայրը՝ Լյուդմիլա Իվանովնան, ազգությամբ ռուս մաթեմատիկայի ուսուցչուհի է։

1995 թվականին Իրակլին ավարտել է Թբիլիսիի պետական ​​համալսարանի միջազգային իրավունքի ֆակուլտետը։ 1994-1996 թվականներին սովորել է Վրաստանի անվտանգության ակադեմիայում, միաժամանակ 1994-1998 թվականներին աշխատել է Վրաստանի պետական ​​անվտանգության նախարարությունում։

1998 թվականին աշխատանքի է անցել Վրաստանի արտաքին գործերի նախարարությունում։ 1998-1999 թվականներին եղել է նախարարության ԱՊՀ երկրների դեպարտամենտի երկկողմ հարաբերությունների բաժնի երրորդ քարտուղարը, Վրաստանի արտգործնախարարության Ռուսաստանի դեպարտամենտի քաղաքական բաժնի առաջին քարտուղարը։ 1999-2001 թվականներին աշխատել է ԱՄՆ-ում, Կանադայում և Մեքսիկայում Վրաստանի դեսպանատան երկրորդ քարտուղար։

2001 թվականի հոկտեմբերին գլխավորել է Անվտանգության պետական ​​դեպարտամենտը։ 2002 թվականի փետրվարին նշանակվել է անվտանգության նախարարի առաջին տեղակալ։ 2002 թվականի ամռանը պատասխանատու է եղել Պանկիսի կիրճում կարգուկանոն հաստատելու համար, որտեղ բնակություն են հաստատել Չեչնիայից ժամանած հարյուրավոր զինյալներ։

Միխեիլ Սաակաշվիլիի իշխանության գալուց հետո 2004 թվականի մարտին նշանակվել է պաշտպանության փոխնախարար, իսկ նույն թվականի մայիսին՝ պաշտպանության նախարարի առաջին տեղակալ։ 2004 թվականի հուլիսի 15-ին Ալասանիան դարձել է Վրաստանի Ազգային անվտանգության խորհրդի քարտուղարի տեղակալ[5]։

2004 թվականի աշնանից մինչև 2006 թվականը նա աշխատել է որպես վրացամետ «Աբխազիայի վտարանդի կառավարության» ղեկավար և Վրաստանի նախագահի օգնական վրաց-աբխազական բանակցություններում։

2006 թվականի ամառից մինչև 2008 թվականի դեկտեմբերը եղել է ՄԱԿ-ում Վրաստանի մշտական ​​ներկայացուցիչը։ Շարունակելով Վրաստանի և Աբխազիայի միջև բանակցությունների քարոզչությունը՝ 2008 թվականի մայիսին անձամբ այցելել է Սուխում։ 2008 թվականի օգոստոսին՝ Վրաստանի պատերազմից հետո, երբ Ռուսաստանը ճանաչեց Աբխազիայի և Հարավային Օսիայի անկախությունը, Ալասանիան արձագանքեց՝ հանդես գալով միջպետական ​​կոալիցիայի ստեղծման օգտին՝ Ռուսաստանին քաղաքականապես հակազդելու համար։

2008 թվականի աշնանից մամուլը սկսել է քննարկել Վրաստանում արտահերթ նախագահական ընտրությունների դեպքում Ալասանիայի նախագահի պաշտոնում առաջադրվելու հնարավորությունը, ինչպես նաև Ալասանիայի կառավարությունը գլխավորելու հավանականությունը։ 2008 թվականի դեկտեմբերի սկզբին Ալասանիան հրաժարական է տվել ՄԱԿ-ում իր ներկայացուցչի պաշտոնից և հայտարարել ընդդիմություն անցնելու մասին։ 2009 թվականի փետրվարի 23-ին «Նոր աջ» շարժումը և Հանրապետական ​​կուսակցությունը ստեղծել են նոր քաղաքական ասոցիացիա՝ «Ալյանս հանուն Վրաստանի»՝ Ալասանիայի գլխավորությամբ։ 2009 թվականի հուլիսի 16-ին հայտարարվել՝ «Մեր Վրաստան-ազատ դեմոկրատներ» կուսակցության ստեղծման մասին, որի առաջնորդը Ալասանիան էր։

2008 թվականի վերջից մամուլում պնդումներ են հայտնվել, որ Ալասանիան ԱՄՆ-ի համար ամենաընդունելի թեկնածուն է Վրաստանի հաջորդ նախագահի պաշտոնում[6][7]։ Այս առնչությամբ նշվել է, որ քաղաքական գործիչը ԱՄՆ պետքարտուղարի խորհրդական Մեթյու Բրայզի լավ ընկերն է, որը պատասխանատու է եղել Կովկասում ամերիկյան քաղաքականության համար[8][9]։ Բացի այդ, լրատվամիջոցներն ընդգծել են Ալասանիայի (ի տարբերություն Սաակաշվիլիի) ներկայությունը 2009 թվականի հունվարին ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբամայի երդմնակալության ժամանակ[10], միևնույն ժամանակ, մի շարք փորձագետներ նշել են, որ ԱՄՆ-ում չկա ավանդույթ՝ նախագահի երդմնակալությանը հրավիրելու քաղաքական գործիչներին և այլ երկրների ղեկավարներին[11]։

Ռուսական և արտասահմանյան մամուլում բազմիցս նշվել է, որ Ավթանդիլ Իոսելիանիի մահից հետո բոլոր վրացի քաղաքական գործիչներից Ալասանիան շատ հարգանք է վայելում Աբխազիայում և ամենաընդունելի գործիչն է վրաց-աբխազական բանակցությունների համար[12][13][14][15]։

Ընդդիմական գործողություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ՄԱԿ-ում դեսպանի պաշտոնից հեռանալուց անմիջապես հետո Ալասանիան հայտարարել է նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլիի ընդդիմություն անցնելու մասին։

Նինո Բուրջանաձեի, Սալոմե Զուրաբիշվիլիի, Լևան Գաչեչիլաձեի և ընդդիմության այլ առաջնորդների հետ Ալասանիան մասնակցել է 2009 թվականի ապրիլին Թբիլիսիում սկսված բողոքի լայնածավալ ցույցերի կազմակերպմանը[16]։ Մայիսին մասնակցել է նաև ընդդիմության ներկայացուցիչների և նախագահ Սաակաշվիլիի բանակցություններին, որոնք ավարտվել են, սակայն, առանց էական արդյունքների[17]։ Միևնույն ժամանակ, Ալասանիան հրաժարվել է մասնակցել ընդդիմության ամենաարմատական ​​գործողություններին՝ կապված մայրուղիների և երկաթուղիների արգելափակման հետ[18]։

2009 թվականի հուլիսի 16-ին Թբիլիսիում հայտարարվել է «Մեր Վրաստանը-ազատ դեմոկրատներ» նոր կուսակցության ստեղծման մասին, որի առաջնորդը եղել է Ալասանիան, որը կուսակցության ստեղծմանը ներգրավել էր նաև իր նախկին դիվանագիտական ​​գործընկերներին։ Ալասանիայի հայտարարության համաձայն՝ նոր կուսակցության առաջնահերթություններից է Ռուսաստանի հետ ուղիղ երկխոսություն սկսելը՝ մշակութային, սոցիալական և տնտեսական կապերը վերականգնելու նպատակով։ Նոր կուսակցության հիմնադիր համագումարը նախատեսված է եղել 2009 թվականի սեպտեմբերին[19][20]։

Հոկտեմբերի 1-ին խորհրդարանական ընտրություններում «Վրացական երազանք» դաշինքի հաղթանակից հետո Բիձինա Իվանիշվիլիի հետ մասնակցել է նախարարների նոր գրասենյակի կազմի վերաբերյալ խորհրդակցություններին[21]։

Իվանիշվիլիի և Ղարիբաշվիլիի կառավարությունում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Իրակլի Ալասանիան ԱՄՆ պետքարտուղարի Եվրոպայի և Եվրասիայի հարցերով օգնական Վիկտորյա Նուլանդի (կենտրոնում) և Վրաստանի վարչապետ Իրակլի Ղարիբաշվիլիի հետ (2013 թվական)

2012 թվականի հոկտեմբերի 8-ին առաջադրվել է Վրաստանի նոր կառավարության թեկնածու։ Իվանիշվիլին Ալասանիային ներկայացրել է որպես պաշտպանության նախարարի և փոխվարչապետի թեկնածու[22]։

2012 թվականի հոկտեմբերի 25-ին խորհրդարանի նիստում նշանակվել է Վրաստանի պաշտպանության նախարարի, Վրաստանի կառավարության փոխվարչապետի պաշտոնին[3]։

2013 թվականի հունվարի 23-ին ազատվել է փոխվարչապետի պաշտոնից[23]։

2014 թվականի նոյեմբերի 4-ին վարչապետ Իրակլի Ղարիբաշվիլին պաշտոնանկ է արել՝ ռազմական գերատեսչությանն ուղղված մի շարք յուրացումների և անփութության մեղադրանքներով։ Ինքը՝ Ալասանիան, պնդել է, որ իր ենթակայության տակ գտնվող պաշտպանության նախարարությունը «ուղիղ կապ» է, որը կապում է Վրաստանը ՆԱՏՕ-ի և Եվրամիության հետ[24]։

Անձնական կյանք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իրակլի Ալասանիան ամուսնացած է վրացի գրող Գուրամ Փանջիկիձեի կրտսեր դստեր՝ Նաթիայի հետ, նրանք ունեն երկու երեխա՝ Նիկոլոզը և Եկատերինը[2][25][26]։ Հայտնի է, որ Ալասանիան մոր կողմից Միխեիլ Սաակաշվիլիի մերձավոր ազգականն է[27]։

Ալասանիայի կնոջ քույրը՝ Մայա Փանջիկիձեն, եղել է Վրաստանի արտաքին գործերի նախարարը (2012 թվականի հոկտեմբերից մինչև 2014 թվականի նոյեմբերը)։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Ирина Барамидзе. Новый «антипод» Саакашвили. — Новые Известия, 27.01.2009
  2. 2,0 2,1 2,2 Биография Ираклия Аласания Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine. — Civil Georgia, 26.01.2009
  3. 3,0 3,1 «Бидзина Иванишвили стал премьер-министром Грузии». РБК (ռուսերեն). 2012 թ․ հոկտեմբերի 25. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 15-ին.
  4. Новости, Р. И. А. (20081209T1147). «Запоздалый крен президентского корабля». РИА Новости (ռուսերեն). Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 15-ին.
  5. «Аласания, Ираклий Министр обороны Грузии». lenta.ru. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 15-ին.
  6. «Грузию может возглавить родственник Саакашвили?». Экспертный центр ICES. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 24-ին.
  7. «Военно-политическое сотрудничество США и Грузии угрожает безопасности Украины | MediaRupor (совместный проект с ИА REGNUM)». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ փետրվարի 2-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 25-ին.
  8. «Alasania will possibly run for President» Արխիվացված 2015-05-05 Wayback Machine. Georgia Times, 08.12.2008
  9. Болтунов, Анатолий (2008 թ․ դեկտեմբերի 9). «В Грузии формируется династия президентов?». NewsInfo.Ru (ռուսերեն). Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 15-ին.
  10. «Грузию на инаугурации в США представит Аласания / СНГ / Независимая газета». www.ng.ru. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 15-ին.
  11. Levan Javakhishvili. «David Bakradze: They clutch at Irakli Alasania like straws» Արխիվացված 2015-09-24 Wayback Machine. The Georgian Times, 02.02.2009
  12. Юрий Симонян. (2008 թ․ դեկտեմբերի 5). «Оппозиция Грузии пытается объединиться». Независимая газета. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ դեկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 25-ին.
  13. «Возможный спаситель Грузии». www.inopressa.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2010 թ․ հունվարի 29-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 14-ին.
  14. Закареишвили: Направив Аласания в Абхазию Саакашвили использовал последний рычаг в урегулировании конфликта(չաշխատող հղում)
  15. Их человек в Абхазии(չաշխատող հղում)
  16. Ольга Панфилова. «Грузинская оппозиция дает последний бой Саакашвили» Արխիվացված 2013-05-23 Wayback Machine. РИА «Новый Регион», 09.04.2009
  17. Ольга Радько. «Оппозиция в очередной раз не договорилась с Саакашвили» Արխիվացված 2013-06-27 Wayback Machine. РИА «Новый Регион», 12.05.2009
  18. Новости, Р. И. А. (20090527T1828). «"Альянс для Грузии" не будет участвовать в ряде акций оппозиции». РИА Новости (ռուսերեն). Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 15-ին.
  19. «Учредительный съезд партии Ираклия Аласания пройдёт в сентябре». Trend.Az (ռուսերեն). 2009 թ․ հուլիսի 16. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 15-ին.
  20. «И. Аласания основал новую политическую партию» Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine. Civil Georgia, 16.07.2009
  21. «Иванишвили принимает кандидатов в министры Грузии в своем особняке. Имена назовет в понедельник». NEWSru. 2012 թ․ հոկտեմբերի 6. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 20-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 25-ին.
  22. «Б.Иванишвили огласил "звёздный" состав нового правительства». РБК (ռուսերեն). 2012 թ․ հոկտեմբերի 8. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 15-ին.
  23. «Глава правительства Грузии освободил Ираклия Аласанию от должности вице-премьера, сохранив за ним пост министра обороны - ТАСС». TACC. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 15-ին.
  24. «Министр обороны Грузии отправлен в отставку - Газета.Ru | Новости». Газета.Ru (ռուսերեն). 2014 թ․ նոյեմբերի 4. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 15-ին.
  25. «Финансовая декларация министра обороны Грузии» (ռուսերեն). «Грузия Online». 2013 թ․ փետրվարի 6. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 6-ին.
  26. Сайт союза грузин в России(չաշխատող հղում)
  27. Novosti, R. I. A. (20081009T0959+0300Z). «Грузия: операция "чистый приемник"». РИА Новости Украина (ռուսերեն). Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 15-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իրակլի Ալասանիա» հոդվածին։