Jump to content

Դմիտրի Ուշակով

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դմիտրի Ուշակով
Дмитрий Ушаков
Ծնվել էհունվարի 12 (24), 1873[1] կամ հունվարի 24, 1873(1873-01-24)[1]
Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն[2]
Մահացել էապրիլի 17, 1942(1942-04-17)[2][3][1] (69 տարեկան)
Տաշքենդ, Ուզբեկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[2]
ԳերեզմանBotkin Street Cemetery
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
Մասնագիտությունբառարանագիր, լեզվաբան, բարբառագետ և քերական
Հաստատություն(ներ)Մոսկվայի պետական համալսարան, Մոսկվայի կայսերական համալսարան և Մոսկվայի բարձրագույն կանանց դասընթացներ
Գործունեության ոլորտլեզվաբանություն[4] և ռուսերեն[4]
ԱնդամակցությունԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատերՄոսկվայի համալսարանի պատմաբանասիրական ֆակուլտետ
ԿոչումՌուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի թղթակից-անդամ
Գիտական աստիճանՄոսկվայի կայսերական համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինռուսերեն[5][4][6]
Գիտական ղեկավարՖիլիպ Ֆորտունատով
Եղել է գիտական ղեկավարՌուբեն Ավանեսով, Grigori Ossipovitch Vinokour?, Pyotr Kuznetsov?, Aleksandr Aleksandrovich Reformatsky? և Vladimir Sidorov?
Հայտնի աշակերտներGrigori Ossipovitch Vinokour?, Ռուբեն Ավանեսով, Pyotr Kuznetsov?, Aleksandr Aleksandrovich Reformatsky? և Vladimir Sidorov?
Պարգևներ
«Պատվո նշան» շքանշան և Սուրբ Ստանիսլավի շքանշան

Դմիտրի Նիկոլաևիչ Ուշակով (ռուս.՝ Дмитрий Николаевич Ушаков, հունվարի 12 (24), 1873[1] կամ հունվարի 24, 1873(1873-01-24)[1], Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն[2] - ապրիլի 17, 1942(1942-04-17)[2][3][1], Տաշքենդ, Ուզբեկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[2]), ռուս սովետական լեզվաբան։ ԽՍՀՄ ԳԱ թղթակից անդամ (1939)։ Ավարտել է Մոսկվայի համալսարանը (1895)։ Եղել է կանանց բարձրագույն դասընթացների, խոսքի ինստիտուտի, Մ․ Գորկու անվան գրականության ինստիտուտի, Մոսկվայի Ն․ Չեռնիշևսկու անվան պատմության, փիլիսոփայության և գրականության ինստիտուտի, Պետական համալսարանի պրոֆեսոր։ Դմիտրի Ուշակովի աշխատությունները՝ «Ռուսական բարբառագիտության ուրվագիծ՝ Եվրոպայում ռուսերենի բարբառների առաջին քարտեզի հավելվածով» (1915), «Լեզվագիտության համառոտ ներածություն» (1913) և այլ գործեր հիմք ծառայեցին ռուսական բարբառագիտության զարգացման համար։ Դմիտրի Ուշակովը եղել է Մոսկվայի բարբառագիտական հանձնաժողովի ստեղծողներից (1903), 1915 թվականից՝ նախագահը, 1904-1931 թթ.՝ հանձնաժողովի հրատարակած գրականության խմբագիրը։ 1901 թվականից մասնակցել է ռուսաստանի ուղղագրության բարեփոխման աշխատանքներին, 30-ական թթ․ գլխավորել լուսժողկոմատի ուղղագրական հանձնաժողովը։ Դմիտրի Ուշակովը նախաձեռնել է Ռուսաստանի ուղղախոսության ուսումնասիրությունը («Ռուսերենի ուղղախոսությունը և նրա խնդիրները», 1928, «Ճիշտ արտասանության հարցի շուրջը», 1936, հրտ․ 1964)։ Նրա խմբագրությամբ և հեղինակային մասնակցությամբ 1935-1940 թթ. լույս է տեսել «Ռուսերենի բացատրական բառարանի» 4 հատոր։ Դմիտրի Ուշակովի մի խումբ աշակերտներ դարձել են «մոսկովյան հնչութաբանական դպրոցի» միջուկը։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Педагоги и психологи мира (ռուս.) — 2012.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Ушаков Дмитрий Николаевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  3. 3,0 3,1 3,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  4. 4,0 4,1 4,2 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  5. Identifiants et Référentiels (ֆր.)ABES, 2011.
  6. CONOR.Sl
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։