Jump to content

Դեյվ Շափել

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դեյվ Շափել
անգլ.՝ Dave Chappelle
Հասակը183 սմ
Ծնվել էօգոստոսի 24, 1973 (51 տարեկան)
ԾննդավայրՎաշինգտոն, ԱՄՆ-ի դրոշը ԱՄՆ
ԿրթությունEastern High School? և Duke Ellington School of the Arts?
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԱզգությունԱՄՆ-ի դրոշը ԱՄՆ
Կրոնմուսուլման[1]
ՄասնագիտությունԴերասան, Սցենարիստ, Պրոդյուսեր
Ակտիվ շրջան1982–2005
ԺանրերԿատակերգություն,
Մելոդրամա,
Քրեական
Ընտրանի"Ադամանդե ոստիկանը",
"Օդային բանտ",
"Նամակ ձեզ համար"
Ծնողներհայր՝ William David Chappelle III?, մայր՝ Yvonne Seon?
Պարգևներ և մրցանակներ

Դևիդ Քարի Վեբեր Շափել (անգլ.՝ David Khari Webber Chappelle[2], օգոստոսի 24, 1973(1973-08-24)[3], Վաշինգտոն, ԱՄՆ[4]), ամերիկացի կատակերգակ դերասան, սցենարիստ, պրոդյուսեր։ Հանդիսատեսին հայտնի է «Ադամանդե ոստիկանը», «Օդային բանտ», «Նամակ ձեզ համար» և «200 ծխախոտ» ֆիլմերից։ Comedy Central հեռուստաալիքը իր կազմած 100 մեծագույն հումորիստների ցանկում նրան հատկացրել է 43-րդ տեղը[5]։

Շափելի երգիծական արվեստը բնորոշվում է որպես «պոետիկ տեսակետից չզտված ու խորաթափանց, հասարակական-քաղաքական տեսակետից ներհայեցական (ինտերոսպեկտիվ) ու նաև՝ ունակ լուսաբանելու և քննելու տագնապալի և սուր թեմաներ»[6]։ Շափելն արժանացել է բազմաթիվ մրցանակների, այդ թվում՝ չորս «Էմմի»-ի, երեք «Գրեմմի»-ի[7], հումորի ասպարեզում ամերիկյան ամենաբարձր պարգևներից մեկին՝ Մարկ Տվենի անվան մրցանակի։ Նրան մեծ համբավ են բերել հատկապես Chappelle's Show ընդհանուր խորագիը կրող երգիծական մանրապատումների շարքերը (2003–2006): Այդ շարքերն ավարտելուց հետո նա վերստին անցել է սթենդ-ափ կատակերգությանը (stand-up comedy)՝ շրջագայելով Միացյալ Նահանգներով[8]։ 2006 թվականին Esquire ամսագիրը Շափելին բնորոշել է իբրև «ամերիկյան կատակերգական հանճարի» ("comic genius of America")[9], 2013-ին Billboard ամսագիրը՝ «լավագույն գրողի»[10], 2017-ին Rolling Stone-ը նրան 9-րդ տեղն է հատկացրել իր կազմած «Բոլոր ժամանակների 50 լավագույն սթենդ-ափ կատակերգակներ» ("50 Best Stand Up Comics of All Time") ցանկում[11]։

2016 թվականին Շափելը $20 միլիոն դոլարի հատուկ պայմանագիր է կնքել Netflix-ի հետ և, իրականացնելով այդ պայմանագրի պահանջները, 2019 թվականի դեկտեմբերի դրությամբ արդեն թողարկել էր հինգ հատուկ սթենդ-ափ[12]։

Իր առաջին «Էմմի» մրցանակին Շափելն արժանացել է 2017 թվականին՝ «Շաբաթ երեկոյան ուղիղ եթերում» (անգլ.՝ Saturday Night Live) ամերիկյան երաժշտական հումորային հեռուստաշոուում ունեցած ելույթների համար[13]։ 2018-ին «Գրեմմի» մրցանակ է ստացել Netflix-ի պատվերով թողարկած The Age of Spin & Deep in the Heart of Texas խորագիրը կրող կատակերգական ալբոմի համար[14]։ Netflix-ի համար հատուկ պատրաստած մեկ այլ ալբոմ՝ Equanimity-ն 2018 թվականին «Էմմի»-ի առաջադրվել երեք անվանակարգում և հաղթող է ճանաչվել ու շահել մրցանակը Outstanding Variety Special (Pre-Recorded) անվանակարգում։ Հաջորդ տարում հենց Շափելն է արժանի համարվել պարգևատրվելու Քեննեդու կենտրոնի սահմանած՝ Մարկ Տվենի անվան մրցանակով[15], որը համարվում է Ամերիկայի բարձրագույն պատվավոր պարգևը կատակերգականի ասպարեզում (America's highest comedy honor)[16][17]: Շափելին հերթական «Գրեմմի»-ն բերել է 2019 թվականին թողարկած Sticks & Stones-ը, որն այդ հեղինակավոր մրցանակը շահել է «Լավագույն կատակերգական ալբոմ» (Best Comedy Album) անվանակարգում[18]։

Անձնական կյանք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2001 թվականին Շափելն ամուսնացել է Էլեն Մենդոսա Էրֆի հետ։ Ունեն երկու որդի՝ Սուլեյման[19][20], Իբրահիմ[21] և մեկ դուստր՝ Սանաա անունով։ 1991 թվականին Շափելն իսլամ է ընդունել[22]։

2004 թվականին նա շատ ժամանակ ու ջանքեր է նվիրել Մեն նահանգի Օթիսֆիլդ քաղաքում կազմակերպված «Խաղաղության սերմեր» (Seeds of Peace) միջազգային ճամբարին, որտեղ ի մի էին եկել կոնֆլիկտներ ունեցող համայնքների երիտասարդ առաջնորդներ[23]։

ԱՄՆ-ի 2020 թվականի նախագահական ընտրություններում Շափելն աջակցել է Էնդրյու Յանգին[24]։

Ֆիլմագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կինո

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տարին Վերնագիրը Դերը Նշումներ
1993 Robin Hood: Men in Tights/Ռոբին Հուդ. տրիկոյով տղամարդիկ Հափչի՜
Undercover Blues/Գաղտնի գործակալներ Օզի
1994 Getting In/Մուտք Ռոն
1996 The Nutty Professor/Խփնված պրոֆեսորը Ռեգգի Ուորիգտոն
Joe's Apartment/Ջոյի բնակարանը Խավարասեր (հնչյունավորումը)
1997 Con Air/Օդեղեն բանտ Բիլյարդի գնդակ
The Real Blonde/Իսկական շիկահեր
Damn Whitey/Անիծյալ Ուայթի Դեյվ Կարճամետրաժ
Bowl of Pork Սև Ֆորեսթ Գամփ Կարճամետրաժ
1998 Half Baked/Կիսաթխված Թըրգուդ Ջենկինս / Սըր Շատ եմ ծխում Նաև սցենարիստն ու պրոդյուսերն է։
Woo' Լեննի
You've Got Mail/Նամակ ձեզ համար Քևին Ջեքսոն
1999 200 Cigarettes/200 գլանակ Դիսկո տաքսիստ
Blue Streak/Ադամանդե ոստիկանը Թալլի
2000 Screwed/Առևանգվածը Ռըսթի Փի Հեյես
2002 Undercover Brother/Գաղտնի եղբայր Դավադրության եղբայր
2006 Dave Chappelle's Block Party Մարմնավորել է հենց իրեն։ Նաև սցենարիստն ու պրոդյուսերն է։
2015 Chi-Raq Մորիս
2018 A Star Is Born/Աստղ է ծնվել Նուդլս[25][26]

Հեռուստատեսություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տարին Վերնագիրը Դերը Նշումներ
1992-95 Def Comedy Jam Մարմնավորել է հենց իրեն 2 դրվագում
1995 Home Improvement/Տան վերանորոգում Դեյվ "Talk to Me" դրվագում
1996 Buddies Դեյվ Քարլիսլ 14 դրվագում, գլխավոր դեր
1997 Dr. Katz, Professional Therapist Դեյվ (հնչյունավորում) "Electric Bike" դրվագում
1997 Happily Ever After: Fairy Tales for Every Child Սարդ (հնչյունավորում) "Mother Goose" դրվագում
1998 The Larry Sanders Show Dave Chappelle "Pilots and Pens Lost" դրվագում
1998 HBO Comedy Half-Hour Մարմնավորել է հենց իրեն "Dave Chappelle" դրվագում
2002–07 Crank Yankers Ֆրենսիս (հնչյունավորում) 2 դրվագում
2003 Wanda at Large' Վինսենթ "The Favor" դրվագում
2003–04 Chappelle's Show Մարմնավորել է հենց իրեն (հյուրընկալվող) 28 դրվագում։ Նաև համահեղինակ սցենարիստն ու պրոդյուսերն է։
2016
2019
2020 		Saturday Night Live Մարմնավորել է հենց իրեն (հյուրընկալվող)
Մարմնավորել է հենց իրեն (հյուրընկալող)
Մարմնավորել է հենց իրեն (հյուրընկալվող) 		Dave Chappelle/A Tribe Called Quest դրվագում
Eddie Murphy/Lizzo դրվագում
Dave Chappelle/Foo Fighters դրվագում
2018 Comedians in Cars Getting Coffee Մարմնավորել է հենց իրեն "Nobody Says, “I Wish I Had A Camera" դրվագում
2020 22nd Mark Twain Prize for American Humor Մարմնավորել է հենց իրեն (մեծարվող) Հեռուստատեսային հատուկ թողարկում[27]

Հատուկ սթենդ ափ թողարկումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տարին Վերնագիրը Հարթակը Ref.
2000 Dave Chappelle: Killin' Them Softly HBO [28]
2004 Dave Chappelle: For What It's Worth Showtime հեռուստացանց [29]
2017 The Age of Spin: Dave Chappelle Live at the Hollywood Palladium Netflix [30]
2017 Deep in the Heart of Texas: Dave Chappelle Live at Austin City Limits
2017 Dave Chappelle: Equanimity [31]
2017 Dave Chappelle: The Bird Revelation
2019 Dave Chappelle: Sticks & Stones [32]
2020 Dave Chappelle: 8:46 YouTube [33]
2020 Dave Chappelle: Unforgiven IGTV [34]
2021 Dave Chappelle: Redemption Song [35]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ https://discord.gg/gphWvGa9
  2. ↑ |título=Obituaries: Henry T. Chappelle|editorial=Yellow Springs News|fecha=marzo de 1991}}
  3. ↑ SNAC — 2010.
  4. ↑ http://www.esquire.com/features/ESQ0506CHAPPELLE_92%7Ctítulo=Heaven(չաշխատող հղում) Hell Dave Chappelle|editorial=Esquire|autor=Powell, Kevin|enlaceautor=Kevin Powell|fecha=30 de abril de 2006|fechaacceso=1 de noviembre de 2008}}
  5. ↑ http://www.amiannoying.com/%28S%284jcj0nq2pirw2iioa2psag55%29%29/collection.aspx?collection=2970%7Ctítulo=AaIAnnoying.com - Comedy Central's 100 Greatest Stand-Ups|fechaacceso=19 Sept., 2009}}
  6. ↑ Tinsley, Justin (2017 թ․ մարտի 20). «Dave Chappelle's intimate new Netflix specials are brilliant». The Undefeated. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 22-ին.
  7. ↑ «Dave Chappelle: Grammys». The Recording Academy. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 24-ին.
  8. ↑ Zinoman, Jason (2013 թ․ օգոստոսի 15). «A Comic Quits Quitting». The New York Times.
  9. ↑ Powell, Kevin (2006 թ․ ապրիլի 30). «Heaven Hell Dave Chappelle». Esquire. Վերցված է 2008 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
  10. ↑ «Chappelle's Show: 10 Best Musical Sketches». Billboard.
  11. ↑ Love, Matthew (2017 թ․ փետրվարի 14). «50 Best Stand-Up Comics of All Time». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 22-ին.
  12. ↑ Porter, Rick (2019 թ․ օգոստոսի 15). «Dave Chappelle Sets Fifth Netflix Stand-Up Special». The Hollywood Reporter. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 30-ին.
  13. ↑ «2017 Emmy Award Winners». Rotten Tomatoes.
  14. ↑ «Grammys awards 2018: full list of winners». The Guardian. 2018 թ․ հունվարի 29. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 31-ին.
  15. ↑ «'The Best Part Of The First Amendment': Dave Chappelle Accepts Mark Twain Prize». PBS. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 24-ին.
  16. ↑ Blair, Elizabeth; Jarenwattananon, Patrick (2019 թ․ մայիսի 7). «Dave Chappelle To Be Awarded Mark Twain Prize For American Humor». NPR. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 4-ին.
  17. ↑ Itzkoff, Dave (2019 թ․ մայիսի 7). «Dave Chappelle to Receive Mark Twain Prize for Humor». The New York Times. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 8-ին.
  18. ↑ Grammy Winners 2020 by Zoe Haylock, Vulture.com, January 26, 2020.
  19. ↑ Gordon, Devin (2005 թ․ մայիսի 16). «Fears of a Clown». Newsweek. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ փետրվարի 5-ին. Վերցված է 2007 թ․ մարտի 20-ին.
  20. ↑ Klein, Joshua (2001 թ․ մարտի 7). «The sixth man». The A.V. Club. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2007 թ․ մարտի 21-ին.
  21. ↑ «Kids of Chappelle Family - Sanaa Chappelle, Ibrahim Chappelle, and Sulayman Chappelle». 2018 թ․ մայիսի 27. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 19-ին.
  22. ↑ Dave Chappelle talks Muslim beliefs Zam Zam. West Dawn Media. 2017 թ․ մայիսի 25. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 1-ին – via YouTube.
  23. ↑ «Dave Chappelle to Emcee NBA Basketball Clinic». Otisfield, Maine: Seeds of Peace. 2004 թ․ հուլիսի 21.
  24. ↑ «Dave Chappelle endorses Andrew Yang in Democratic primary». The Hill. 2020 թ․ հունվարի 14.
  25. ↑ «Dave Chappelle: Emmys». Academy of Television Arts & Sciences. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 24-ին.
  26. ↑ «A Star Is Born, Marvelous Mrs. Maisel, and Ozark Lead SAG Nominations». Vulture. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 24-ին.
  27. ↑ «Dave Chappelle's Star-Studded Mark Twain Prize Tribute Is Now Streaming On Netflix». Okayplayer. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 24-ին.
  28. ↑ «The joker's mild Dave Chappelle is 'Killin' Them Softly' in HBO special». New York Daily News. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 5-ին.
  29. ↑ «DAVE CHAPPELLE: FOR WHAT IT'S WORTH». Rotten Tomatoes. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 5-ին.
  30. ↑ «Dave Chappelle's new Netflix specials reveal a comic who knows he's out of touch but is willing to talk it out». Vox. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 5-ին.
  31. ↑ «Dave Chappelle Is Mostly Disappointing in His New Netflix Specials». Variety. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 5-ին.
  32. ↑ «Dave Chappelle's Netflix special Sticks & Stones targets Michael Jackson's accusers, #MeToo, and cancel culture». Vox. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 5-ին.
  33. ↑ France, Lisa Respers (2020 թ․ հունիսի 12). «Dave Chappelle drops Hard-Hitting '8:46' Special» (ամերիկյան անգլերեն). CNN. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 12-ին.
  34. ↑ Goodman, William (2020 թ․ հունիսի 12). «Unforgiven: A Timeline of Dave Chappelle's Falling-Out With ViacomCBS Over 'Chappelle's Show'». Complex (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 25-ին.
  35. ↑ Yang, Rachel (2021 թ․ փետրվարի 12). «Dave Chappelle announces Chappelle's Show is returning to Netflix in surprise new clip». Entertainment Weekly (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 12-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են
Դեյվ Շափել հոդվածին
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դեյվ Շափել» հոդվածին։
Ֆոտո, վիդեո և աուդիո
Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Դեյվ_Շափել&oldid=10148551» էջից