Դավիթ Յան
| Դավիթ Յան | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հունիսի 3, 1968 (56 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Կրթություն | MIPT Department of General and Applied Physics? |
| Մասնագիտություն | ձեռնարկատեր և գյուտարար |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
 David Yan Վիքիպահեստում | |
Դավիթ Յան (հունիսի 3, 1968, Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), գործարար, Էբբի համակարգչային ծրագրերի ընկերության հիմնադիր։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հայրը չինացի է, իսկ մայրը՝ հայ, երկուսն էլ ֆիզիկոսներ, աշխատել են Երևանի ֆիզիկայի ինստիտուտում։ Ծնվել և մեծացել է Հայաստանում, ավարտել է ֆիզմաթ դպրոցը, ապա ուսումը շարունակել Մոսկվայի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտի ընդհանուր և կիրառական ֆիզիկայի ֆակուլտետում՝ պաշտպանելով «DSL բառարանների նկարագրության լեզուն» թեմայով դիպլոմային աշխատանքը։ Այնուհետև նա պաշտպանել է ատենախոսությունը տեքստերի օպտիկական ճանաչողության տեխնոլոգիաների վերաբերյալ։ Դավիթ Յանը ABBYY ընկերության հիմնադիրն է և տնօրենների խորհրդի նախագահը։ Ֆիզիկա-մաթեմատիկական գիտությունների թեկնածու է, գիտության և տեխնիկայի ոլորտներում Ռուսաստանի կառավարության մրցանակի դափնեկիր։
1989 թվականին, սովորելով Մոսկվայի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտում, Դավիթ Յանը միկրոէլեկտրոնիկայի տեխնոլոգիայի խնդիրների ինստիտուտի աշխատակից Ալեքսանդր Մոսկալևի հետ համատեղ հիմնադրել է Bit Software ընկերությունը, որը 1997 թվականին վերանվանվել է ABBYY Software House-ի։ Ընկերությունը գործում է աշխարհի ավելի քան 8 երկրներում, նրա հաճախորդների թիվը կազմում է 30 մլն՝ 130 երկրներից։ Լինելով 21-ամյա ուսանող՝ Դավիթ Յանը ստեղծել է Lingvo էլեկտրոնային աշխարհահռչակ բառարանը, համակարգչային FINEREADER և այլ ծրագրերի հիմնադիրն է, որից օգտվում են միլիոնավոր մարդիկ ողջ աշխարհում։ Նա նաև հանդիսանում է առաջին գրպանի համակարգչի ստեղծողը, որը նրան մեծ ճանաչում է բերել ոչ միայն Ռուսաստանում, այլև ողջ Եվրոպայում և ԱՄՆ-ում[2]։
2018-ից մինչև 2021 թվականը Forbes անձնագրի վարկածով Ռուսաստանի ամենահարուստ երկու հարյուր գործարարների շարքում էր։ Ամուսնացած է, ունի երեք երեխա[3]։
Նախագծեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]ABBYY (Էբբի)
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
ABBYY Software House (մինչև 1997 թ. BIT Software), ռուսական ծրագրային ապահովում արտադրող ընկերություն, որի հիմնական արտադրանքի ոլորտներն են՝ տեքստերի ճանաչում (OCR), կիրառական լեզվաբանություն և արհեստական ինտելեկտ, մասնավորապես՝ տեքստերի ճանաչման և բնական լեզուների մշակման զարգացում։
ABBYY ընկերության ամենահայտնի արտադրանքներից են տեքստերի ճանաչման ABBYY FineReader համակարգը և ABBYY Lingvo էլեկտրոնային բառարանների ընտանիքը։ ABBYY ընկերությունների խմբի գլխավոր գրասենյակը գտնվում է Մոսկվայում։ Խմբի մեջ մտնող այլ ընկերությունները գտնվում են ԱՄՆ-ում, Գերմանիայում, Ճապոնիայում, Ուկրաինայում և այլուր Ռուսաստանում։ Ընկերության արտադրանքներով աշխարհում օգտվում են մոտ 30 միլիոն մարդ։
Iiko(Այկո)
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
iiko ընկերությունը զբաղվում է ռեստորանների և հյուրանոցների, ինչպես նաև բենզալցակայանների բիզնեսի ավտոմատացման համակարգերի մշակմամբ։ Iiko-ն ստեղծել է CRM-համակարգը, որը հնարավորություն է տալիս հետևել վաճառքի գործընթացին և անվտանգությանը, ինչպես նաև դիտել ամբողջ լոգիստիկան օնլայն-ռեժիմում։ Iiko.NET ցանցը, որի զարգացման վրա ընկերությունն առաջիկայում պատրաստվում է կենտրոնացնել իր ուշադրությունը, իրենից ներկայացնում է սոցիալական ցանցում ներդրված համակարգ, որտեղ գնորդները կարող են կուտակել և փոխանցել ռեստորանային զեղչեր, ինչպես նաև վիրտուալ փողերով վճարումներ կատարել սրճարաններում և բենզալցակայաններում։ Օրինակ՝ ռեստորան այցելած մարդը՝ ներկայացնելով սոցիալական ցանցում իր ID համարը, կարող է ոչ միայն զեղչեր ստանալ, այլև վերադարձնել ծախսված գումարի մի մասը՝ այդ հաստատությունը խորհուրդ տալով իր ընկերոջը և ստանալով ռեստորանում զեղչ ընկերոջ հաշվի մոտավորապես 5-10%-ի չափով[4]։
Findo
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]2014 թվականին Դավիթ Յանը և GVA LaunchGurus-ի հիմնադիր, ամերիկացի գործարար Գերի Ֆաուլերը ԱՄՆ-ում ստեղծել են Findo ընկերությունը[5][6]։ 2016 թվականի սկզբին Դավիթ Յանը հայտարարեց Faindo համակարգի մեկնարկի մասին, որը կարող է աշխատել ձայնային հարցերի հետ, տեղեկատվություն, ֆայլեր, նամակներ և կոնտակտներ փնտրել ամպային կրիչներում, սոցիալական ցանցերում և օգտատերերի սարքերում` սմարթֆոններում, նոութբուքներում, համակարգիչներում։ Սկզբում համակարգը աշխատում էր միայն անգլերենով, բայց մշակողները հայտարարեցին նոր լեզուների ավելացման մասին կախված տարածաշրջանային կարիքներից։ Փնտրման համակարգը աշխատում է Dropbox, Evernote, Gmail, Google Drive, OneDrive, Outlook, Yahoo Mail, iCloud-ի և այլ սերվիսների հետ[7]։ Հիմնադրման պահից ընկերությունը մասնակցել է ֆինանսավորման 3 փուլերի, հավաքել է ընդհանուր առմամբ 7 մլն $։ Դրանցից 3 մլն $-ը ներդրել է ABBYY-ն, ևս 3 մլն Flint Capital-ը[5][8]։
Yva.ai
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]2018 թվականին Դավիթ Յանը Findo-ի հիման վրա ստեղծել է նոր Yva.ai նախագիծը։ Դա արհեստական բանականության վրա հիմնված բիզնեսի արդյունավետության և աշխատակիցների ներգրավվածության բարձրացման կառավարման համակարգ է։ Ծրագիրը կարող է միանալ կորպորատիվ փոստին և մեսինջերներին, կարող է իրականացնել աշխատակիցների հարցում։ Ստացված տվյալների վերլուծությունից հետո համակարգը աշխատակիցներին և ղեկավարությանը խորհուրդներ և նախազգուշացումներ է տալիս այն մասին, թե ինչպես ավելացնել վաճառքի ծավալները, կանխել աշխատակիցների և հաճախորդների միջև եղած տարաձայնությունները և այլն։ Համակարգը աշխատում է MS Office 365, G Suite Slack, Bitrix, Jira, GitHub և այլ կորպորատիվ համակարգերի հետ[9]։
2020 թվականին Yva.ai համակարգի երրորդ սերնդում հայտնվեցին յուրաքանչյուր աշխատակցի ազդեցիկության և հմտությունների գնահատականի հնարավորություն, ինչպես նաև ոչ ֆորմալ առաջնորդների որոշման հնարավորություն[10]։
2022 թվականին Yva.ai-ի ակտիվները գնել է կանադական Visier ընկերությունը[11]։
Հասարակական գործունեություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Դավիթ Յանը «Այբ կրթական հիմնադրամի» հիմնադիրներից մեկն է։ Ինչպես նաև մասնակցել է «ԹՈՒՄՈ» նախագծին[12][13]
- Ռուսաստանի Դաշնային հարկային խորհրդի անդամ[13]
- «Սկոլկովո» փորձաքննական կոլեգիայի անդամ
- Ռուսաստանի տնտեսական և նորարարական աճի մոդեռնիզացման խորհրդի անդամ[14]
- Պարբերաբար մասնակցում է ռուսական նորարարական ծրագրերին և ստարտ-ափներին որպես ժյուրիի անդամ
- Մասնակցել է ռուս-ամերիկյան նորարարական տեխնոլոգիաներով զբաղվող խորհրդի գործունեությանը[14]
Պարգևներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 2001 թվականին ներառվել է «Ով ով է» ամերիկյան կատալոգում
- 2002 թվականին ճանաչվել է «Տեխնոլոգիական պիոներ» Միջազգային տնտեսական ֆորումում
- 2001 թվականին դառնում է Ռուսաստանի կառավարության գիտության և տեխնիկայի ոլորտի մրցանակի դափնեկիր
- 2001 թվականին «Նորարարական ընկերության առաջնորդ» անվանակարգում ստացել է «Արիստոս 2011» մրցանակը
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ http://docs.cntd.ru/document/901813305
- ↑ 168.am Դավիթ Յան. Մեր երազանքն է, որպեսզի բոլորը վերադառնան և փոխեն Հայաստանը
- ↑ «Давид Ян» (ռուսերեն). forbes.ru. Վերցված է 2024 թ․ մարտի 2-ին.
- ↑ www.itel.am Դավիթ Յանի ընկերությունն ուզում է ներգրավել $10 միլիոն արտաքին շուկաներ դուրս գալու նպատակով
- ↑ 5,0 5,1 «Findo» (անգլերեն). Owler. Վերցված է 2024 թ․ մարտի 2-ին.
- ↑ «Findo станет вашим умным поисковым ассистентом благодаря приобретённым 7 миллионам долларов» (ռուսերեն). Armenian Global Community. Վերցված է 2024 թ․ մարտի 2-ին.
- ↑ «ABBYY создала сервис для поиска по личным документам и соцсетям» (ռուսերեն). РБК. Վերցված է 2024 թ․ մարտի 2-ին.
- ↑ «In EnglishНа русскомԴավիթ Յանի Findo որոնողական համակարգը $4 մլն նոր ներդրումներ է ստացել». PanARMENIAN.Net. Վերցված է 2024 թ․ մարտի 2-ին.
- ↑ «Давид Ян запускает проект в сфере искусственного интеллекта» (ռուսերեն). PanARMENIAN.Net. Վերցված է 2024 թ․ մարտի 2-ին.
- ↑ «Основатель Abbyy научил ИИ искать неформальных лидеров в коллективе» (ռուսերեն). CNews. Վերցված է 2024 թ․ մարտի 2-ին.
- ↑ «Канадский разработчик купил выявляющий выгорание сотрудников сервис у создателя ABBYY» (ռուսերեն). forbes.ru. Վերցված է 2024 թ․ մարտի 2-ին.
- ↑ Мовсисян Лусине (24.10.2013). «Давид Ян: Наша мечта в том, чтобы люди возвращались и меняли Армению...». 168.am.
- ↑ 13,0 13,1 «Попечительский совет». Նորարարական կրթության զարգացման ֆոնդ. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-09-05-ին. Վերցված է 2015-06-26-ին.
- ↑ 14,0 14,1 «Состав совета». ռուս-ամերիկական նորարարական տեխնոլոգիաներով զբաղվող խորհրդի գործունեությունը. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 26-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]