Գապ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Գապ
ֆր.՝ Gap[1]
օքս.՝ Gap
Դրոշ Զինանշան

ԵրկիրՖրանսիա Ֆրանսիա
Մակերես110,43 կմ²
ԲԾՄ745 մետր
Բնակչություն40 500 մարդ (հունվարի 1, 2021)[2]
Ժամային գոտիUTC+1 և UTC+2
Փոստային դասիչ05000[3]
Պաշտոնական կայքville-gap.fr(ֆր.)
Գապ (Ֆրանսիա)##
Գապ (Ֆրանսիա)

Գապ (ֆր.՝ Gap, օքս.՝ Gap), քաղաք և համայնք Ֆրանսիայի հարավարևելյան մասում՝ Պրովանս-Ալպեր-Լազուր ափ երկրամասում, որի կազմի մեջ մտնող Վերին Ալպեր դեպարտամենտի պրեֆեկտուրան, ինչպես նաև Գապի շրջանի սուպրեֆեկտուրան՝ վարչական կենտրոնն է և ամենամարդաշատ բնակավայրը։ Բնակչության թվաքանակը 2019 թվականի տվյալներով եղել է 40.631: Զբաղեցնում է 110,43 քառակուսի կիլոմետր տարածք։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընկած է Դոֆինեի Ալպեր անվանումով հայտնի լեռնազանգվածի հարավային հատվածում՝ Լյուի գետի ափին, Նապոլեոնի երթուղու վրա, որը հատելով Ալպյան լեռները՝ Գրենոբլը կապում է Լազուր ափի հետ։

Կլիմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գապին բնորոշ է օվկիանոսային կլիման՝ մայրցամաքայինի զգալի ազդեցությամբ հանդերձ։ Ամառները տաք են, ձմեռները՝ ցուրտ ու ձնառատ, ինչը հատուկ է ալպյան այլ բնակավայրերին ևս։

Գապի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Միջին բարձր °C (°F) 6.3
(43.3)
8.0
(46.4)
13.3
(55.9)
16.8
(62.2)
21.5
(70.7)
24.5
(76.1)
27.6
(81.7)
26.5
(79.7)
23.0
(73.4)
18.2
(64.8)
10.8
(51.4)
7.7
(45.9)
17.02
(62.62)
Միջին օրական °C (°F) 0.9
(33.6)
2.2
(36)
6.5
(43.7)
9.6
(49.3)
13.8
(56.8)
16.9
(62.4)
19.4
(66.9)
18.5
(65.3)
15.8
(60.4)
11.1
(52)
5.5
(41.9)
2.1
(35.8)
10.2
(50.4)
Միջին ցածր °C (°F) −4.6
(23.7)
−3.7
(25.3)
−0.3
(31.5)
2.3
(36.1)
6.0
(42.8)
9.2
(48.6)
11.2
(52.2)
10.5
(50.9)
8.5
(47.3)
3.9
(39)
0.1
(32.2)
−3.6
(25.5)
3.29
(37.92)
Տեղումներ մմ (դյույմ) 70.8
(2.787)
70.0
(2.756)
72.5
(2.854)
70.8
(2.787)
81.7
(3.217)
70.0
(2.756)
45.8
(1.803)
58.3
(2.295)
64.2
(2.528)
95.0
(3.74)
91.7
(3.61)
77.5
(3.051)
868.3
(34.185)
աղբյուր: {{{աղբյուր 1}}}

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ներկայիս Գապի տեղում մեր թվականությունից առաջ 14-րդ դարում հիմնվել է հինհռոմեական Vapincum ռազմական ճամբարը։ V դարում բնակավայրը պարսպապատվել է։ Մինչև XVI դարը կառավարվել է կաթոլիկ եպարխիայի կողմից։ 1512 թվականին անցել է Ֆրանսիայի տիրապետության տակ։ XVI—XVII դարերում զգալի վնասներ է կրել կրոնական պատերազմների հետևանքով։

1790 թվականին դարձել է Վերին Ալպեր դեպարտամենտի պրեֆեկտուրան՝ վարչական կենտրոնը։

XIX դարում կառուցված նոր ճանապարհների և երկաթուղու շնորհիվ Գապը կապվել է Իտալիայի և Դրոմ գետի հովտի բնակավայրերի հետ։

Ժողովրդագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պատմական բնակչություն
ՏարեթիվԲնակ․տ․ ±%
17936014—    
18008050+4.25%
18068891+1.67%
18216714−1.85%
18317215+0.72%
18367854+1.71%
18418599+1.83%
18468724+0.29%
18518797+0.17%
18568912+0.26%
18618219−1.61%
18668165−0.13%
ՏարեթիվԲնակ․տ․ ±%
18728927+1.50%
18769294+1.01%
188110 765+2.98%
188611 621+1.54%
189110 478−2.05%
189611 376+1.66%
190111 018−0.64%
190610 823−0.36%
191110 647−0.33%
19219859−0.77%
192610 660+1.57%
193111 717+1.91%
ՏարեթիվԲնակ․տ․ ±%
193613 600+3.03%
194616 371+1.87%
195417 317+0.70%
196220 478+2.12%
196823 994+2.68%
197528 233+2.35%
198230 676+1.19%
199033 444+1.09%
199936 262+0.90%
200737 785+0.52%
201240 761+1.53%
201740 895+0.07%
From 1962 to 1999: population without double counting; for the following dates: municipal population.
Աղբյուր՝ LdH/EHESS/Cassini until 1999[4]:

Ուշագրավ փաստեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Գապը հանդիսանում է Ֆրանսիայի ամենաբարձրադիր պրեֆեկտուրան։
  • Քաղաքի հոկեյի թիմը՝ Rapaces-ը («Գիշատիչ թռչուններ») Ֆրանսիայի կրկնակի չեմպիոն է։
  • «Տուր դե Ֆրանս» հեծանվավազքի որոշակի էտապ պարբերաբար անցնում է Գապով։
  • Ֆրանսիայի մարզական ազգային թերթը՝ L'Équipe-ը, 2013 թվականին Գապը հռչակել է երկրի ամենասպորտային քաղաք[5]։ 2002 թվականին էլ Գապը ճանաչվել էր տարվա ալպիական քաղաք։

Անվանի անձինք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Գիյոմ Ֆարել (1489-1565) - բողոքական ռեֆորմատոր, որը գործել է Շվեյցարիայի ֆրանսախոս շրջաններում, ֆրանսերեն և օքսիտաներեն է թարգմանել Աստվածաշունչը[6]
  • Սեբաստիեն Օժյե (1983) — ֆրանսիացի ավտոմրցարշավորդ, աշխարհի յոթակի չեմպիոն[7].

Քույր քաղաքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գապը բարեկամական և գործընկերային հարաբերություններ է հաստատել հետևյալ քաղաքների հետ.

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վերին Ալպեր

Գապ (շրջան)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Code officiel géographique
  2. Populations légales 2021The National Institute of Statistics and Economic Studies, 2023.
  3. Base officielle des codes postauxLa Poste, 2018.
  4. Cassini-Ehess|15035|Gap
  5. «Gap ville la plus sportive de France au "challenge l'Equipe"» (ֆրանսերեն). Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 10-ին.
  6. Georges Dioque, Dictionnaire biographique des Hautes-Alpes, Société d'études des Hautes-Alpes, p. 200.
  7. «Sébastien Ogier» [Sébastien Ogier] (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 25-ին.
  8. 8,0 8,1 «Le Comité de Jumelage» [The twinning Committee] (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 11-ին.
  9. «Le jumelage avec Pinerolo» [The twinning with Pinerolo] (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 1-ին.
  10. «Le jumelage avec Traunstein» [The twinning with Traunstein] (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 1-ին.
  11. «La coopération décentralisée avec Bangou» [Decentralized cooperation with Bangou] (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 1-ին.
  12. «La coopération décentralisée avec Katmandou» [Decentralized cooperation with Kathmandu] (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 1-ին.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Gautier, Théodore (1844). Précis de l'histoire de la ville de Gap [Handbook of the history of the town of Gap] (ֆրանսերեն). Afred L'Allier, printer-bookseller.
  • Duchamblo, Richard (1994). Histoires de notre ville: Gap, ses rues, ses hommes [Histories of our city: Gap, its streets, its men] (ֆրանսերեն). Gap: Librairie des Hautes-Alpes.
    History and anecdotes about the town of Gap
  • Duchamblo, Richard (1994). La libération de Gap [The liberation of Gap] (ֆրանսերեն). Gap: Louis-Jean.
    Booklet on the release of Gap in August 1944
  • Gallia Christiana (Nova, 1715), I, 452–473, Instrumenta, 86–89, (Nova, 1725), III, 1051–1107; Instrumenta, 177–188, 205–8;
  • Joseph Hyacinthe Albanès (fr), Gallia christiana Novissima (Montbeliard, 1899), I,
  • Jean-Irénée Depéry (fr), Histoire hagiologique du diocese de Gap (Gap, 1852);
  • Honoré Fisquet, France Pontificale (Paris, 1868);
  • Gaillaud, Histoire de Notre Dame d'Embrun (Gap, 1862);
  • Joseph Roman (fr), Sigillographie du diocese de Gap (Grenoble, 1870);
  • Joseph Roman, Tableau historique du département des Hautes-Alpes (Paris, 1889–91);
  • Ulysse Chevalier, Topo-bibl., pp. 988, 1266.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գապ» հոդվածին։