Տոստոնես
 | |
|---|---|
 | |
| Colombian cuisine?, Costa Rican cuisine?, Ecuadorian cuisine?, Panamanian cuisine?, Dominican Republic cuisine?, վենեսուելական խոհանոց և Պերուական խոհանոց | |
| Տեսակ | ճաշ |
| Ենթատեսակ | նախաճաշիկ |
| Հիմնական | cooking banana? |
 Tostones Վիքիպահեստում | |
Տոստոնես (իսպ.՝ Tostones, իսպանական tostar բայից, որը նշանակում է «կենաց»), բանանի կրկնակի տապակած կտորներ, որոնք նման են տորտիլաների կամ չիփսերի, որոնք սովորաբար հանդիպում են լատինական ամերիկյան և կարիբյան խոհանոցում։ Առավել հայտնի են որպես tostones (Պուերտո Ռիկո, Ճամայկա, Նիկարագուա, Կուբա, Հոնդուրաս և Վենեսուելա), դրանք կոչվում են նաև tachinos կամ chatinos (Կուբա), plátano frito կամ frito verde (Դոմինիկյան Հանրապետություն), bananes pesées (Հաիթի), patacones (Պանամա, Վենեսուելա, Կոլումբիա, Կոստա Ռիկա, Պերու և Էկվադոր) և երբեմն Patacón pisao Կոլումբիայում[1][2]։
Պատրաստում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սովորաբար օգտագործվում են պլանտան տեսակի բանան։ Կանաչ (չհասունացած) բանանը մաքրվում է կեղևից, կտրվում երկարությամբ, անկյունագծով կամ լայնությամբ, այնուհետև երկու անգամ տապակվում[3]։ Հում կտորները տապակվում են յուրաքանչյուր կողմից 1-2 րոպե, մինչև ոսկեգույն դառնալը, այնուհետև հեռացվում է ավելորդ բուսական յուղը։ Դրանից հետո դրանք թակում են հարթ մակերես ունեցող խոհանոցային պարագայի վրա, որը կոչվում է տոստոներա, կամ մեկ այլ տարբերակ է թակել դրանք երկու ափսեների միջև դնելով, որն առավել քիչ հարմարավետ միջոց է։ Այնուհետև հարթ կտորները կրկին տապակվում են, մինչև դրանք դառնան փխրուն և ոսկեգույն դարչնագույն։
Ծագում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հայտնի չէ, թե որտեղից է առաջացել այս բաղադրատոմսը։ Կարիբյան ավազանի և Լատինական Ամերիկայի շատ երկրներ պայքարում են դրա ծագման համար։ Բաղադրատոմսը հայտնի է երկու տարբեր անուններով՝ կախված երկրից՝ դրանք կոչվում են patacones Պանամայում, Կոլումբիայում, Էկվադորում, Կոստա Ռիկայում և Պերուում, tostones՝ Կուբայում, Նիկարագուայում, Պուերտո Ռիկոյում և Դոմինիկյան Հանրապետությունում։ Դոմինիկյան Հանրապետությունում դրանք կոչվում են նաև platano frito կամ fritos verdes, իսկ Հայիթիում դրանք կոչվում են նաև banan peze:
Օգտագործում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տոստոնեսը աղում և ուտում են այնպես, ինչպես կարտոֆիլի չիփսերը կամ կարտոֆիլը։ Որոշ շրջաններում ընդունված է դրանք թաթախել մոհոյի (սխտորի սոուս) կամ ահիի մեջ։ Կոլումբիայում դրանք երբեմն մատուցվում են օհայոյի[1] սոուսով կամ աղացած տավարի միջուկով[2]։ Կոստա Ռիկայում դրանք հաճախ ուտում են Սև լոբու մածուկի սոուսով։ Դոմինիկյան Հանրապետությունում դրանք սովորաբար մատուցվում են թարմ լայմի շերտերով՝ քամելու համար և աղով՝ շաղ տալու համար։ Կարիբյան Գվատեմալայում դրանք սովորաբար մատուցվում են որպես կողմնակի ճաշատեսակ ձուկ կամ թռչնամիս պատվիրելիս։ Սովորաբար ավելացվում է մի փոքր աղ։ Որոշ երկրներում դրանք մատուցվում են պանրի հետ որպես նախուտեստ կամ ծովախեցգետնի սևիչեի, շոգեխաշած հավի կամ ավոկադոյի աղցանի հետ[4]։ Դրանք կարելի է ձեռք բերել նաև ունիվերսալ խանութներից։ Ճաշատեսակը հանդիպում է Կարիբյան խոհանոցի բոլոր տեսակների մեջ։ Նիկարագուայում դրանք սովորաբար մատուցվում են տապակած պանիրով, իսկ երբեմն էլ՝ տապակած լոբով։
Տոստոնեսը նաև հիմնական կերակուր է Լատինական Ամերիկայի և Կարիբյան ավազանի երկրներում, ներառյալ Կուբան, Պուերտո Ռիկոն, Դոմինիկյան Հանրապետությունը, Պանաման, Հոնդուրասի հյուսիսային ափը և Հաիթին, որտեղ դրանք հաճախ մատուցվում են ավանդական ուտեստով գրիո (griot, տապակած խոզի միս) կամ մարինադով պիկլիզ (pikliz), թթու տաք պղպեղի խառնուրդ։
Դրանք կարելի է գտնել նաև Արևմտյան Աֆրիկայի խոհանոցներում, որտեղ դրանք կոչվում են բանանի չիփսեր։
Տերմինի այլ գործածություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հոնդուրասում tostón տերմինը կարող է վերաբերել նաև տեղական արժույթի 50 ցենտանոց մետաղադրամին՝ լեմպիրային։ Նույնը վերաբերում է Մեքսիկայում՝ 50 ցենտ պեսո։
Դոմինիկյան Հանրապետությունում տոստոնեսը բանանի կտորներ են, որոնք մեկ անգամ տապակվում են։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 «Patacón pisao • Periódico El Campesino – La voz del campo colombiano». www.elcampesino.co (իսպաներեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2018 թ․ սեպտեմբերի 28-ին.
- ↑ 2,0 2,1 minue (2013 թ․ մարտի 12). «Patacón pisao. Receta colombiana» (իսպաներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2018 թ․ սեպտեմբերի 28-ին.
{{cite news}}: More than one of|accessdate=and|access-date=specified (օգնություն) - ↑ «Garlic Tostones: Puerto Rican Fried Plantains with Rice and Beans - Pinch of Yum». 2013 թ․ դեկտեմբերի 13. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 29-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 14-ին.
- ↑ «Home - Chiquita». www.chiquitabananas.com. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 12-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 14-ին.