Ստեփան Ալավերդյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Ալավերդյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Ստեփան Ալավերդյան
Դիմանկար
Ծնվել էօգոստոսի 1 (13), 1888[1]
ԾննդավայրՔութայիս, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն[2]
Մահացել էօգոստոսի 14, 1920(1920-08-14)[3][1] (32 տարեկան)
Մահվան վայրԵրևան, Հայաստանի Առաջին Հանրապետություն
ԳերեզմանԱնգլիական այգի[2]
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն,  Հայաստանի Առաջին Հանրապետություն և  Խորհրդային Ռուսաստան
Ազգությունհայ
ԿրթությունՊլեխանովի անվան ռուսական տնտեսագիտական համալսարան (1915)[2] և Պլեխանովի անվան ռուսական տնտեսագիտական համալսարան (1915)[1]
Մասնագիտությունհեղափոխական
ԿուսակցությունՌուսաստանի սոցիալ-դեմոկրատական բանվորական կուսակցություն[2][1] և ՀԿԿ[2]

Ստեփան Կարապետի Ալավերդյան (օգոստոսի 1 (13), 1888[1], Քութայիս, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն[2] - օգոստոսի 14, 1920(1920-08-14)[3][1], Երևան, Հայաստանի Առաջին Հանրապետություն), հայ հեղափոխական գործիչ, Հայաստանում խորհրդային իշխանության հաստատման աջակից։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1907 թվականին ընդունվել և մինչև 1915 թվականը ընդմիջումներով սովորել է Մոսկվայի առևտրի ինստիտուտի տնտեսագիտական ֆակուլտետում։ Հաջողությամբ պաշտպանել է «Բնակարանային հարցը Մոսկվայում» թեմայով դիպլոմային աշխատանքը։ Աշխատակցել է «Կովկազսկի ռաբոչի» թերթին։ 1919 թվականի սեպտեմբերին, երբ ստեղծվեց Հայաստանի բոլշևիկյան կազմակերպությունների ղեկավար կենտրոնը՝ Արմենկոմը, Ալավերդյանը ընտրվեց նրա կազմում։ Եղել է 1920 թվականի Մայիսյան ապստամբության ակտիվ մասնակիցներից։ հայաստանի կառավարությանը հաջողվեց ճնշել մայիսյան ապստամբությունը, ձերբակալել դրա ղեկավարներին ու նետել բանտ։ Բանտից դուրս է բերվել և գնդակահարվել Նորքի ձորում 1920 թվականի օգոստոսի 14-ի գիշերը, 32 տարեկանում։ Թաղված է Երևանում՝ 26 կոմիսարների անվան այգում։ 1961 թվականին Երևանում ռուսերենով լույս է տեսել Ստեփան Ալավերդյանի «Բնակարանային հարցը Մոսկվայում» գիրքը[4]։

Գերեզման Մայիսյան ապստամբության հերոսների (Ստեփան Ալավերդյան, Սարգիս Մուսայելյան, Բագրատ Ղարիբջանյան)

Խորհրդային տարիներին Ալավերդյանի անունով են անվանել Երևանի կենտրոնական փողոցներից մեկը[5], որը Հայաստանի անկախանալուց հետո կոչվեց Հանրապետության փողոց[6]։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Գ. Ղարիբջանյան, Ստեփան Ալավերդյան, Երևան, 1952։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Казанджян Р. Боец ленинской гвардии (ռուս.) // Комсомолец: Орган Центрального Комитета ЛКСМ Армении — 1988. — вып. 97 (6832). — С. 3.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  3. 3,0 3,1 3,2 Алавердян Степан Карапетович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  4. Ասատուր Փաշայան, Հայ մշակույթի վաղամեռիկ գործիչներ, Ե., 2002, էջ 23։
  5. Երևան քաղաքի հասցեների տեղեկատու, Երևան, 1983, էջեր 369-506, Երևան քաղաքի փողոցների անվանումները
  6. Սերգեյ Ավագյան, Երևանի փողոցները, Երևան, «ՎՄՎ-ՊՐԻՆՏ», 2010 — 272 էջ
Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ստեփան Ալավերդյան» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 141