Արտահոսքեր Մավրիկիոսից
| Սկսած | 23 Հուլիսի 2019  | |
|---|---|---|
| Հայտնաբերող կամ հնարող | Հետաքննող լրագրողների միջազգային կոնսորցիում | |
| Պաշտոնական կայք | link | |
Արտահոսքեր Մավրիկիոսից 2019 թվականին Հետաքննող լրագրողների միջազգային կոնսորցիումի (ICIJ) տվյալների լրագրողական հետաքննության զեկույցն էր այն մասին, թե ինչպես է նախկին բրիտանական գաղութը Մավրիկիոսը վերածվել ծաղկող ֆինանսական կենտրոնի և հարկային դրախտի [1][2][3]։
Ազդարարներից մեկը Մավրիկիոսում գտնվող իրավաբանական ընկերությունից փաստաթղթեր է արտահոսել հետաքննող լրագրողներին՝ տրամադրելով պատկերացում, թե ինչպես են բազմազգ ընկերությունները խուսափում հարկեր վճարելուց, երբ բիզնես են անում Աֆրիկայում, Մերձավոր Արևելքում և Ասիայում:
Արտահոսքի բովանդակություն
Զեկույցը համարվում էր ապացույց, որ Մավրիկիոսի երկրի օրենքներն օգնում են կորպորացիաներին խուսափել հարկերից ամբողջ աշխարհում, ներառյալ Աֆրիկա մայրցամաքում, ինչը հանգեցնում է տարեկան միլիարդավոր դոլարների կորստի՝ հարկային պայմանագրերի և կորպորացիանի բարդ, բայց օրինական ցանցի պատճառով:
ICIJ-ի հետաքննության հիմքում «Conyers Dill and Pearman» իրավաբանական ընկերությունն էր, որը գրասենյակներ ունի Բերմուդայում, Հոնկոնգում, Կայմանյան կղզիներում և Մավրիկիոսում: Ավելի քան 200,000 արտահոսած իրավական փաստաթղթեր անանուն ուղարկվել են հետաքննող լրագրողներին՝ բացահայտելով հարկերից խույս տալու և խուսափելու գործընթացները[4]։
AI-ի օգնությամբ հետաքննական լրագրության նախագիծը ներառում էր 54 լրագրող աշխարհի 18 երկրներից, որոնք երկար ամիսներ շարունակ համակարգում էին առցանց ICIJ-ի կողմից կառուցված գաղտնագրված աշխատանքային տարածքում[5][6][7]:
Հիմնվելով 1990-ական թվականների սկզբից ի վեր մեծ թվով գրառումների վրա՝ հետաքննությունը պարզեց, թե ինչպես է կղզու վրա հիմնված ֆինանսական համակարգը աղքատ երկրներից հարկային եկամուտները ուղղում դեպի արևմտյան կորպորացիաներ՝ 46 հիմնականում ավելի աղքատ երկրների հետ «հարկային պայմանագրերի» միջոցով, այդ թվում՝ Նիգերիան և Հնդկաստանը: Ըստ Քոնյերսի՝ գաղտնի փաստաթղթերը «ապօրինաբար ձեռք են բերվել»[8]։
2019 թվականի հունվարին (մինչև սկանդալը) Մավրիկիոսը վերանայեց իր օֆշորային հատվածը կարգավորող հարկային օրենքները՝ պայմանագրային գործընկերների տարիներ շարունակ բողոքներից և միջազգային կառույցների ճնշման ներքո:
Զեկույցում հիշատակված ընկերություններն էին, ի թիվս այլոց, «Aircastle»-ը և «Pegasus Capital Advisers»-ը և «8 Miles»-ը՝ մասնավոր բաժնետոմսերի ընկերությունը, որը հիմնադրվել է «Live Aid»-ի քարոզիչ Բոբ Գելդոֆի կողմից, որի նպատակն էր շահույթ ստանալ՝ գնելով աֆրիկյան ձեռնարկություններում բաժնետոմսեր[9][10][11]։
Արձագանք Մավրիկիոսում
Հետաքննության հրապարակումից անմիջապես հետո Մավրիկիոսի կառավարությունը հերքեց հետաքննության բազմաթիվ մեղադրանքները։ Այն մատնանշեց իր վերջին օրենսդրական բարեփոխումները և պնդեց, որ իր օրենքները թույլ չեն տալիս կորպորացիաներին հանել փողերը, որոնք այլապես կուղղվեն այլ երկրների հարկերին: Փոխարենը, այն մեղադրում է ասոցիացված լրագրողներին երկրի հեղինակությունը վնասելու ձգտման, զեկույցում պարունակվող տեղեկությունները անօրինական կերպով ձեռք բերելու և «հնացած տեղեկատվության» վրա կենտրոնանալու մեջ։ Հրապարակվել է զեկույց՝ փոխարենը շեշտադրելով 2019 թվականի սկզբին անցկացված բարեփոխումները։
Միջազգային արձագանք
Արտահոսքերը նաև արձագանքներ են առաջացրել փաստաթղթերում նշված տասնյակ այլ երկրներից: Ազդեցության ենթարկված երկրների լրագրողները հրապարակել են առանձին զեկույցներ՝ բացահայտված տեղական համապատասխան տեղեկատվության վերաբերյալ: Բոտսվանայում Կալիֆորնիայում տեղակայված քարտեզագրող ընկերություն շահագործում էր մավրիկյան շելլ կորպորացիան, որի միակ նպատակն էր, համաձայն արտահոսքի մեջ հայտնաբերված փաստաթղթերի, «շահել Մավրիկիոսի և այլ երկրների միջև կրկնակի հարկումից խուսափելու համաձայնագրերից», ներառյալ Բոտսվանան[12]։ Նմանատիպ զեկույցներ եղան՝ Ուգանդայում, Նիգերիայում, Տանզանիայում, Հնդկաստանում, Միացյալ Թագավորությունում, Միացյալ Նահանգներում, Նիդեռլանդներում, Թաիլանդում և Նամիբիայում հիմնված ընկերությունների գործունեության վերաբերյալ ref>«Tax treaties scrutinized, re-negotiated in wake of Mauritius Leaks». ICIJ (ամերիկյան անգլերեն). 29 July 2019. Արխիվացված օրիգինալից 2020-04-12-ին. Վերցված է 2020-03-30-ին.</ref>։ «Ընդօրինակեք Մավրիկիոսի հարկային օրենսգիրքը»՝ մեկ զեկույցում «PricewaterhouseCoopers»-ի ավագ գործընկերներից մեկը Տանզանիային առաջարկեց նմանատիպ քաղաքականություն վարել[13]:
Ծանոթագրություններ
- ↑ «MAURITIUS LEAKS - Treasure Island: Leak Reveals How Mauritius Siphons Tax From Poor Nations To Benefit Elites - Based on 200,000 files, Mauritius Leaks exposes a sophisticated system that diverts tax revenue from poor nations back to the coffers of Western corporations and African oligarchs». 23 July 2019. Արխիվացված օրիգինալից 2019-09-19-ին. Վերցված է 2019-07-25-ին.
- ↑ AfricaNews (2019-07-24). «Mauritius Leaks: how 'treasure island' profits off its neighbours [Business]». Africanews. Արխիվացված օրիգինալից 2019-07-26-ին. Վերցված է 2019-07-26-ին.
- ↑ Madowo, Larry (2019-07-23). «"Mauritius Leaks" : les millions perdus des Etats africains». Արխիվացված օրիգինալից 2019-08-02-ին. Վերցված է 2019-07-26-ին.
- ↑ «THE LAW FIRM - Inside The Firm At The Heart Of Mauritius Leaks - Despite having few employees, the offshore firm attracted a number of high-profile clients as it raced to secure the market at the "gateway" to Africa». 23 July 2019. Արխիվացված օրիգինալից 2019-07-28-ին. Վերցված է 2019-07-25-ին.
- ↑ «How an idyllic African island became a tax haven for some of the world's biggest corporations». 23 July 2019. Արխիվացված օրիգինալից 2019-07-25-ին. Վերցված է 2019-07-25-ին.
- ↑ «CYBORG REPORTING - How Quartz used AI to help reporters search the Mauritius Leaks». 23 July 2019. Արխիվացված օրիգինալից 2019-07-24-ին. Վերցված է 2019-07-25-ին.
- ↑ «Watch: How Mauritius Leaks got started (and what we found)». 23 July 2019. Արխիվացված օրիգինալից 2019-09-16-ին. Վերցված է 2019-07-25-ին.
- ↑ «'Stolen' Conyers papers published». 24 July 2019. Արխիվացված օրիգինալից 2019-07-24-ին. Վերցված է 2019-07-25-ին.
- ↑ «Journalists publish details of 200+ companies using offshore law firm, conclude Mauritius promotes tax avoidance». 23 July 2019. Արխիվացված օրիգինալից 2019-07-25-ին. Վերցված է 2019-07-25-ին.
- ↑ «Bob Geldof's private equity firm sets up office in tax-friendly Mauritius -Leaked documents show African-focused firm chose Indian Ocean island for tax reasons». The Irish Times. Արխիվացված օրիգինալից 2019-07-25-ին. Վերցված է 2019-07-25-ին.
- ↑ «KNOCKIN' ON HAVEN'S DOOR - How Bob Geldof's African investment fund avoids paying taxes to some of the continent's poorest countries». 23 July 2019. Արխիվացված օրիգինալից 2019-09-19-ին. Վերցված է 2019-07-25-ին.
- ↑ «#MauritiusLeaks: Botswana in tax avoidance scandal». inkjournalism.org (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020-04-06-ին. Վերցված է 2020-03-30-ին.
- ↑ PricewaterhouseCoopers. «Tax reforms - what can we learn from Mauritius?». PwC (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020-09-20-ին. Վերցված է 2020-03-30-ին.