Սարգիս Հակոբյան (ֆիզիոլոգ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սարգիս Հակոբյան (այլ կիրառումներ)
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Հակոբյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Սարգիս Հակոբյան
Ծնվել էմայիսի 15 (28), 1915[1][2]
ԾննդավայրՀարցհանգիստ, Ելիզավետպոլի գավառ, Ելիզավետպոլի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն[1][2]
Մահացել էհունիսի 10, 2005(2005-06-10) (90 տարեկան)
Մահվան վայրԵրևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Հայաստան
Ազգությունհայ
ԿրթությունԲաքվի պետական համալսարան (1939)[1][2] և Մոսկվայի ուղեղի ինստիտուտ[1]
Կոչումպրոֆեսոր[1][2]
Գիտական աստիճանկենսաբանական գիտությունների դոկտոր[1][2] (1955)
Մասնագիտությունֆիզիոլոգ և դասախոս
ԱշխատավայրԲաքվի պետական համալսարան[1][2], Ադրբեջանի բժշկական համալսարան[1] և Երևանի պետական համալսարան[1][2]
ԿուսակցությունԽՄԿԿ[1]
Պարգևներ և
մրցանակներ
Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան Կարմիր Աստղի շքանշան «Պատվո նշան» շքանշան
և Հայկական ԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ[1]

Սարգիս Արշակի Հակոբյան (մայիսի 15 (28), 1915[1][2], Հարցհանգիստ, Ելիզավետպոլի գավառ, Ելիզավետպոլի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն[1][2] - հունիսի 10, 2005(2005-06-10), Երևան, Հայաստան[3]), ֆիզիոլոգ։ Կենսաբանական գիտությունների դոկտոր (1955), պրոֆեսոր (1956)։ ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1962)։ Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակից։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1939 թվականին ավարտել է Բաքվի համալսարանի կենսաբանական ֆակուլտետը։ Աշխատել է Բաքվի համալսարանի ֆիզիոլոգիայի, բժշկական ինստիտուտի կենսաքիմիայի ամբիոններում։ 1949-1954 թթ.՝ Երևանի արյունաբանության և արյան փոխներարկման ինստիտուտի բաժնի, 1949-1973 թթ.՝ ԵՊՀ մարդու և կենդանիների ֆիզիոլոգիայի ամբիոնի վարիչ, 1973-1998 թթ.՝ գիտական խորհրդատու։ Աշխատանքները վերաբերում են արյան փոխներարկման, արյունաբանության հարցերին, ինչպես նաև կենդանի օրգանիզմների վրա միջավայրի արտակարգ գործոնների (թափանցող ճառագայթներ, արագացում, աղմուկ, թրթռում, թթվածնաքաղց) ազդեցության համակողմանի ուսումնասիրությանը։

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ինչ է ծերացումը և մահը, ինչպես վերակենդանացնել մեռնող օրգանիզմը։ Երևանի պետական համալսարան, Երևան, ԵՊՀ հրատարակչություն, 1959։
  • Ժամանակակից կիբերնետիկան և մարդու ուղեղը։ Երևան, ԵՊՀ հրատարակչություն, 1961։
  • Իոնացնող ճառագայթը բարեկամ և թշնամի։ ՀԽՍՀ «Գիտելիք» ընկերություն, Երևան, Ա. հ., 1969։
  • Ձեռնարկ մարդու անատոմիայի և ֆիզիոլոգիայի գործնական պարապմունքներ։ (Մեթոդական օգնություն ուսուցչին), Երևան, «Հայաստան», 1971 (համահեղինակ)։
  • Ներզատիչ գեղձերի ֆիզիոլոգիա։ Էնդոկրինոլոգիա։ Դասախոսության։ Երևանի աշխատանքային Կարմիր Դրոշի շքանշանակիր պետական համալսարան, Երևան, Ա. հ., 1972 (համահեղինակ)։
  • Կիբերնետիկան, մարդը և մեքենան։ Երևան, Ա. հ., 1975։
  • Կենսաբանական գիտությունների զարգացումը Սովետական Հայաստանում։ Համառոտ ակնարկ, Երևան, Ա. հ., 1976։
  • Դասախոսի վարպետության մասին։ ՀԽՍՀ «Գիտելիք» ընկերություն, Երևան, «Հայաստան», 1976։
  • Դասախոսությունների օրինակելի թեմատիկա։ Կենսաբանություն, ՀԽՍՀ «Գիտելիք» ընկերություն, Երևան, Ա. հ., 1979։
  • Գիտատեխնիկական առաջընթացը և աշխատանքային ֆիզիոլոգիայի խնդիրները։ ՀԽՍՀ «Գիտելիք» ընկերություն, Երևան, «Գիտելիք», 1979 (համահեղինակ)։
  • Կենսաբանությունը և կրոնը մարդու ու նրա հոգեկանի մասին։ «Գիտելիք» ընկերություն ՀԽՍՀ, Երևան, «Գիտելիք», 1982։
  • Ինչպես կանխել վաղաժամ ծերացում։ «Գիտելիք» ընկերություն ՀԽՍՀ, Երևան, «Գիտելիք», 1983 (համահեղինակ)։
  • Գինեմոլությունը չարիք է։ Երևան, «Գիտելիք», 1985 (համահեղինակ)։
  • Մարդու նյարդային տիպը, խառնվածքը և բնավորության դաստիարակությունը։ «Գիտելի» ընկերություն ՀԽՍՀ, Երևան, «Գիտելիք», 1986 (համահեղինակ)։
  • Մարդու կյանքի և աշխատունակության ռիթմերը։ «Գիտելիք» ընկերություն, ՀԽՍՀ, Երևան, Ա. հ., 1989 (համահեղինակ)։
  • Կենսառիթմեր։ «Կենսաբանական ժամացույցներ»։ Երևան, «Լույս», 1990 (համահեղինակ)։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սարգիս Հակոբյան (ֆիզիոլոգ)» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 6, էջ 75
Այս հոդվածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցված է Հայկական համառոտ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։