Ռենե Կասսեն
.svg){kind=small}
Ռենե Կասսեն (ֆր.՝ René Cassin, հոկտեմբերի 5, 1887[1], Բայոնա - փետրվարի 20, 1976[2][3][4][…], Փարիզ, Ֆրանսիա), ֆրանսիացի իրավաբան, իրավագիտության պրոֆեսոր և դատավոր։
Կասսենը ծնվել է Բայոնում (Բասկերի երկիր, Ֆրանսիա)։ Հայրը ֆրանսիացի հրեա էր։ Կասսենը մասնակցել է Առաջին համաշխարհային պատերազմին, մասնակցել է պատերազմի վետերանների խաղաղասիրական, ձախ Union Fédérale կազմակերպության ստեղծմանը։ 1968 թվականին արժանացել է Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի` Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրի նախագծման գործում ունեցած ներդրման համար. նախագիծն ընդունվել է Միավորված ազգերի կազմակերպության գլխավոր ասամբլեայի կողմից, 1948 թվականի դեկտեմբերի 10-ին։ Նույն տարում նա նաև արժանացել է ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների մրցանակի։ Ռենե Կասսենը հիմնադրել է Ադմինիստրատիվ գիտությունների ֆրանսիական ինստիտուտը, որը ճանաչվել է որպես հանրային սպասարկման ընկերություն։
Ազգերի լիգա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Որպես 1924-1938 թվականներին Ազգերի լիգայում Ֆրանսիայի պատվիրակ` Կասսենը ճնշում է գործադրել զինաթափման ուղղությամբ, ինչպես նաև` աշխատել է միջազգային հակամարտությունների լուծմանն աջակցող ինստիտուտների զարգացման ուղղությամբ։
Մարդու իրավունքներ և ՀԿ-ներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աշխատելով կանադացի ուսումնասիրող և իրավաբանության պրոֆեսոր Ջոն Փիթերս Համֆրիի կողմից ներկայացված նախագծի վրա` Կասսենը նախագծի հիմնական 46 հոդվածները նվազեցրել է` դարձնելով 44։ Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագիրը, որն ընդունվել է ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի կողմից, պարունակում էր սկզբնական նախագծի 30 հոդվածները։
Ծառայել է ՄԱԿ-ի մարդու իրավունքների հանձնաժողովում և Միջնորդ դատարանի մշտական պալատում։
Եղել է Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի անդամ (1959-1965) և նախագահ (1965-1968)։ Այսօր դատարանի շենքը գտնվում է Ստրասբուրգի Ռենե Կասսեն պուրակում։
Կասսենը նաև գլխավորել է հասարակական կազմակերպություններ, 1918 թվականին հիմնել է Պատերազմի հաշմանդամ վետերանների ֆրանսիական ֆեդերացիան և մինչև 1940 թվականը եղել է դրա նախագահը, այնուհետև` պատվավոր նախագահը։ 1945 թվականին Շառլ դը Գոլը, հաշվի առնելով Կասսենի մեծ ներդրումը ֆրանսիական ազգի համար, առաջարկել է որևէ կերպ աջակցել նաև հրեաներին։ Կասսենը դարձել է ֆրանս-հրեական Alliance Israelite Universelle (AIU) համալսարանի նախագահ, որը նախկինում կրթություն է ապահովել Օսմանյան Կայսրության լծի տակ ապրող սեֆարդի հրեաների համար։ Որպես AIU-ի նախագահ` Կասսենն աշխատել է Հրեաների ամերիկյան միության և անգլո-հրեական ընկերության հետ` հիմնելու Հրեական կազմակերպությունների խորհրդատվական խորհուրդը, որը պետք է աջակցեր հրեաներին աջակցման պլատֆորմին այն ժամանակ, երբ դեռ ՄԱԿ-ի մարդու իրավունքների համակարգը գտնվում էր զարգացման վաղ փուլում[8]։
1950 թվականի նոյեմբերի 10-ին նա ՄԱԿ-ում լուսանկարվել է Քարիմ Ազքոուլի, Ջորջ Դեյի և Հերալդ Ռոյի հետ` կլոր սեղանի քննարկման ժամանակ։ Սա հատկանշական է թերևս այն պատճառով, որ Ազքոուլն ու Կասսենը տրամագծորեն տարբեր հայացքներ ունեին սիոնիզմի քաղաքականության վերաբերյալ[9]։
Կասսենը մահացել է 1976 թվականին, Փարիզում, թաղված է Փարիզի Մոնպառնաս գերեզմանատանը։ 1987 թվականին նրա մասունքները վերահուղարկավորվել են Փարիզի պանթեոնում։
2003 թվականին Բասկերի կառավարությունը սահմանել է Ռենե Կասսեն մրցանակ, որը տրվում է դեկտեմբերի 10-ին, Մարդու իրավունքների պաշտպանության օրը[10]։
Ադմինիստրատիվ գիտությունների ֆրանսիական ինստիտուտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1947 թվականին Ռենե Կասսենը հիմնել է Ադմինիստրատիվ գիտությունների ֆրանսիական ինստիտուտը, որը ճանաչվել է որպես հանրային սպասարկման ընկերություն։ Նա եղել է այս ընկերության առաջին նախագահը, որը կազմակերպել է վարչական իրավունքի ոլորտում ֆրանսիական դոկտրինի զարգացմանն աջակցող մի շարք խորհրդաժողովներ։
Հրեա իրավաբանների և փաստաբանների միջազգային ասոցիացիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ռենե Կասսենը Իսրայելի գլխավոր դատախազ Հաիմ Կոէնի և ամերիկացի իրավապաշտպան Արթուր Գոլդբերգի հետ 1969 թվականին հիմնել է Հրեա իրավաբանների և փաստաբանների միջազգային ասոցիացիան։ Վերջինս աշխատում է` ամենուր մարդու իրավունքների պաշտպանության համար։ Այդ աշխատանքը ենթադրում է պատերազմական հանցագործությունների կանխում, պատերազմական հանցագործների պատիժ, զենքի և զանգվածային ոչնչացման արգելում, օրենքի վրա հիմնված միջազգային համագործակցություն, ինչպես նաև` միջազգային կոնվենցիաների արդար իրականացում։ Ասոցիացիան աշխատում է հիմնականում հրեաների հետ կապված հարցերի ուղղությամբ և փորձում է պայքարել ռասիզմի, օտարատյացության, հակասեմականության, Հոլոքոստի ժխտման և Իսրայել պետության ժխտման դեմ։
Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Jay Winter, "Rene Cassin and the Alliance Israelite Universelle," Modern Judaism, 32,1 (2012), 1–21.
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Nobelprize.org — Nobel Foundation.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Encyclopædia Britannica
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Bischoff G., Foessel G., Baechler C. Nouveau dictionnaire de biographie alsacienne (ֆր.) / Fédération des sociétés d'histoire et d'archéologie d'Alsace — 1982. — 4434 p.
- ↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1968/
- ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
- ↑ https://www.conseil-constitutionnel.fr/membres/rene-cassin
- ↑ Winter, Jay. 2012. René cassin and the alliance israélite universelle. Modern Judaism 32 (1): 1-21.
- ↑ Photo/MB UN (1950-11-10)։ «Round Table Discussion over U.N. Radio»։ www.unmultimedia.org։ Վերցված է 2016-02-02
- ↑ «Premio René Cassin»
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Nobel Committee Information for Cassin Archived 2004-08-03 at the Wayback Machine.
- CCJO.RenéCassin Human Rights Group
| ||||||||||||||||
- Հոկտեմբերի 5 ծնունդներ
- 1887 ծնունդներ
- Փետրվարի 20 մահեր
- 1976 մահեր
- Փարիզ քաղաքում մահացածներ
- Փարիզ քաղաքում թաղվածներ
- Փարիզի համալսարանի շրջանավարտներ
- Պատվո լեգեոնի շքանշանի Մեծ խաչի ասպետներ
- Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Օքսֆորդի համալսարանի պատվավոր դոկտորներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Ֆրանսիացի իրավաբաններ
- Ֆրանսիացի նոբելյան մրցանակակիրներ
- Ֆրանսիայի հրեաներ
- ՄԱԿ-ի պաշտոնյաներ
- Հրեա նոբելյան մրցանակակիրներ
- Բրիտանական ակադեմիայի թղթակից-անդամներ
- Ֆրանսիացի դիվանագետներ
- Ֆրանսիայի քաղաքական գործիչներ