Չանդարլի (ծոց)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Չանդարլի
Տեսակծոց և ծովախորշ
Երկիր Թուրքիա[1]
ՎարչատարածքԻզմիրի մարզ[1]
Ջրլիցի ափինԵգեյան ծով
Լիճ հոսող գետBakırçay?
Քարտեզ
Քարտեզ

Չանդարլի (Չանդարլի-Կյորֆեզի, թուրքերեն՝ Çandarlı Körfezi), ծովածոց Եգեյան ծովում՝ Փոքր Ասիայի արևմտյան ափին՝ Թուրքիայում՝ Իզմիրի մարզում։ Ծոց է թափվում Բաքիր (Կայկ) գետը։ Հայտնի է որպես Էլաիթյան ծոց[2] (Էլեաթյան[3], Էլեական, հին հունարեն՝ Ὲλαϊτικὸς κόλπος), անվանումը ստացել է Էոլիդայի Պերգամոն նավահանգստի Էլեա (Էոլիդա) քաղաքից[3]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ Ստարբոնի՝ ծոցի մուտքի մոտ Հիդրա (հին հունարեն՝ Ύδρα) և Գարմատունտ (Ἁρμᾰτοῦς) հրվանդանների հեռավորությունը կազմել է 80 ասպարեզ։ Հարավային ափին եղել է էոլիական Միրենա քաղաքը՝ իր նավահանգստով[2]։

Երբ սկսվեց հունական հեղափոխությունը, Պսարայի հույները լայնածավալ արշավանք կատարեցին Փոքր Ասիայի ափին Լեսվոսի շրջանում, մինչդեռ օսմանյան նավատորմը Հուսրեվի գլխավորությամբ գտնվում էր Մորեայի արևմտյան կողմում, իսկ եգիպտականը։ Կրետեից ավելի մոտ չէր։

Երբ սկսվեց հունական հեղափոխությունը, Փսարայի հույները լայնածավալ հարձակում գործեցին Անատոլիայի Լեսվոսի շրջանում, քանի դեռ օսմանյան նավատորմը Հյուսրևի գլխավորությամբ գտնվում էր Մորեայի արևմտյան կողմում, իսկ եգիպտականը Կրետեից բավականին հեռու էր։ Արշավանքներին մասնակցել է 110-140 նավ, այդ թվում՝ 15 ռազմանավ։ Հույներն ավերեցին Չանդարլի ծոցի մոտ գտնվող Չանդարլի քաղաքը և Մոսկոնիսի կղզին (այժմ՝ Ալիբեյ)[4]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 GEOnet Names Server — 2018.
  2. 2,0 2,1 Страбон. География. XIII, 3, 5; с. 622
  3. 3,0 3,1 Обнорский Н. П. (1890–1907). «Элея». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  4. Андерсон, Роджер Ч. Сражения великих держав в Средиземном море : три века побед и поражений парусных флотов Западной Европы, Турции и России, 1559-1853 = Naval wars in the Levant, 1559–1853 / пер. с англ. Л. А. Игоревского. — М.: Центрполиграф, 2018. — 637 с. — ISBN 978-5-9524-5309-8
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Չանդարլի (ծոց)» հոդվածին։