Jump to content

Ուրան-238

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Ուրան
Ուրան-238-ի տրոհման շղթա

Ուրան-238 կամ 238U, կամ U-238 (անգլ.՝ uranium-238), պատմական անունը Ուրան առաջին (լատին․՝ Uranium I, պայմանական նշանակումը UI), Մենդելեևի պարբերական աղյուսակի ուրան ռադիոակտիվ քիմիական տարրի բնության մեջ ամենատարածված ռադիոակտիվ իզոտոպ, ատոմական համարը 92, ատոմային զանգվածը 238։ Չի ճեղքվում, սակայն միջուկային վառելիք է ծառայում բարդ ռեակտորների համար։ Այն կարող է կլանել դանդաղ նեյտրոնները և երկու բետա-տրոհումից հետո փոխարկվել ճեղքվող Պլուտոնիում-239-ի։ 238U-ը արագ նեյտրոնների ազդեցությամբ ճեղքվող է, բայց չի կարող նպաստել շղթայական ռեակցիային, քանի որ ոչառաձգական ցրումը փոքրացնում է նեյտրոնների էներգիան նվազագույն սահմանից ներքև, որտեղ հնարավոր է մեկ կամ մի քանի ակտիվ կենտրոնների ճեղքումը։ Բնության մեջ Ուրան-238-ի իզոտոպային տարածվածությունը 99,2745(106) % է[1]։ Ռադիումի շարք կոչվող 4n+2 զանգվածային թվերով իզոտոպներից բաղկացած ռադիոակտիվ շարքի առաջին տարրն է (նախամայրը)։ Այդ նուկլիդի մեկ գրամի ակտիվությունը կազմում է մոտ 12,5 կԲք։

Ուրան-238 -ի նմուշ

Ուրան-238 -ը առաջանում է հետևյալ ռադիոակտիվ տրոհումների արդյունքում.

  • 238Pa նուկլիդի β տրոհում (կիսատրոհման պարբերությունը՝ 2,27(9) րոպե[1]).

Ուրան-238 -ի տրոհումը իրականանում է հետևյալ ուղղություններով.

անջատվող α-տարրերի էներգիան՝ 4 151 կԷՎ (21 % դեպքերում) և 4 198 կԷՎ (79 % դեպքերում)[2].

Նուկլիդներ (%-ով) Իզոտոպներ
100,044 % 206Pb[3]
1,89 x 10-6 % 205Tl
2,6 x 10-9 % 208Pb
1,7 x 10-28 % 160Dy
1,1 x 10-32 % 140Ce
Անհայտ % 172Yb, 176Hf, 152Sm, 180Hf, 156Gd, 168Er, 164Dy

Հայտնի է միայն 238Um իզոմերը հետևյալ բնութագիրներով.

Իզոմերային տրոհումը կատարվում է հետևյալ ճանապարհով.

Կիրառություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուրան-238 -ը կիրառվում է որպես ռեակտոր-բազմապատկիչների վառելիք, օրինակ, արագ նեյտրոնների БН-600 ռեակտորներում։

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 G. Audi, O. Bersillon, J. Blachot and A. H. Wapstra (2003). «The NUBASE evaluation of nuclear and decay properties» Արխիվացված 2011-07-20 Wayback Machine. Nuclear Physics A 729: 3–128. DOI:10.1016/j.nuclphysa.2003.11.001. Bibcode: 2003NuPhA.729....3A.
  2. Свойства 238U на сайте IAEA (International Atomic Energy Agency)(չաշխատող հղում)
  3. Atomic weights of the elements. Review 2000 (IUPAC Technical Report). Pure Appl. Chem. Vol. 75, No. 6, pp. 683-800, (2003).

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Uranium, Radioactive NLM Hazardous Substances Databank.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ուրան-238» հոդվածին։