Ուրախ ժամ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
«Ուրախ ժամ» ցուցանակ Երուսաղեմի պանդոկում (եբրայերեն՝ բոլոր դրաֆտ գարեջրերը՝ 1 + 1 անվճար)

Ուրախ ժամ, մարքեթինգային տերմին, որը ցույց է տալիս այն ժամանակահատվածը, երբ հասարակական վայրը (ինչպիսիք են ռեստորանը, բարը, բոուլինգի սրահը, մարզադաշտը, պետական կամ շրջանային տոնավաճառը) առաջարկում է ալկոհոլային խմիչքների զեղչեր։ Ուրախ ժամի ընթացքում հաճախ մատուցվում են անվճար նախուտեստներ և զեղչված ճաշացանկեր։

Ծագում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դարեր շարունակ «Ուրախ» և «ժամ» բառերը միասին հայտնվել են ուրախ ժամանակները նկարագրելիս։ Ուիլյամ Շեքսպիրի «Հենրի V արքա ստեղծագործության առաջին գործողության երկրորդ տեսարանում ասվում է. «Ուստի, միլորդնե՛ր, ոչ մի ուրախ ժամ բաց մի թողեք / Դա կարող է մեր արշավախմբին առաջընթաց հաղորդել...»։ «Ուրախ ժամ» արտահայտության՝ իբրև զվարճանքի պլանավորած շրջանի կիրառությունը ի հայտ է եկել ավելի ուշ։

«Ուրախ ժամ» հասկացության՝ որպես նախատեսված ժամանցի ծագման հնարավոր աղբյուրներից մեկը Միացյալ Նահանգների ռազմածովային նավատորմն է։ 1913 թվականի սկզբին «Ուրախ ժամի ակումբ» («Happy Hour Social») անունով մի խումբ Arkansas նավում կազմակերպել է «շաբաթական ծխողներ» նախաձեռնությունը[1]։ Առնվազն 1880-ական թվականների սկզբից «Ուրախ ժամի ակումբ», «Ուրախ ժամ սոցիալական ակումբ» և նմանատիպ անվանումներով տարբերակներն օգտագործվում էին սոցիալական ակումբները, առաջին հերթին՝ կանանց սոցիալական ակումբները նշելու համար։ 1913 թվականի հունիսին Arkansas-ի անձնակազմը սկսեց իր մշտական ծխողներին «Ուրախ ժամեր» անվանել[2]։ «Ուրախ ժամերը» ներառում էին տարբեր զվարճություններ, այդ թվում՝ բռնցքամարտի և ըմբշամարտի մրցույթներ, երաժշտություն, պար և ֆիլմեր[3]։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի ավարտին «Ուրախ ժամեր» անցկացնելու պրակտիկան տարածվել էր ամբողջ նավատորմում[4]։

Ճաշից առաջ խմելու գաղափարի արմատները բխում են Արգելքի դարաշրջանից։ Երբ ընդունվեցին 18-րդ բարելավումը և Վոլստեդի օրենքը, որոնք արգելում էին ալկոհոլի օգտագործումը, մարդիկ սկսեցին ռեստորաններում՝ ուտելուց առաջ, կազմակերպել «կոկտեյլի ժամեր» (հայտնի նաև՝ «Ուրախ ժամեր»)։ Կոկտեյլ բարերը շարունակում էին ընթրիքից առաջ խմելու ավանդույթը։

1959 թվականին Random House Dictionary of American Slang բառարանի՝ զինվորական կյանքի մասին Saturday Evening Post հոդվածում «Ուրախ ժամը» մեկնաբանվում էր որպես բարում ամենօրյա խմելու արարողություն։ Հոդվածում մանրամասն ներկայացված էր պետական կապալառուների և զինվորական անձնակազմի կյանքը, որոնք աշխատում էին Կարիբյան ծովի և Ատլանտյան օվկիանոսի հրթիռների հետախուզման բաժնում։ «Բացառությամբ նրանց, ովքեր բարում «Ուրախ ժամի» ընթացքում չափազանց շատ են ծախսում, իսկ նրանք այդքան էլ շատ չեն, մյուսների գումարներն արագորեն շատանում են»[3][5]։ Բերի Փոփիքի «The Big Apple» առցանց ստուգաբանական բառարանում ներկայացված են «Ուրախ ժամի» մասին մի շարք քաղվածքներ, հիմնականում Կալիֆոռնիայի Նավալ շրջանից[6]։

Կանոնակարգ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կանադա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ալբերտա մարզը մշակել է ուրախ ժամերի սահմանափակումներ, որոնք ուժի մեջ են մտել 2008 թվականի օգոստոսին։ Բոլոր նմանատիպ ակցիաները պետք է ավարտվեին երեկոյան 20։00-ին, իսկ խմիչքի գները պետք է մշտապես համապատասխանեն Ալբերտայի խաղերի և խմիչքների հանձնաժողովի նվազագույն գների կանոնակարգերին[7]։

Օնտարիոյում, չնայած հաստատությունները կարող են փոփոխել ալկոհոլային խմիչքների գները, եթե դրանք գերազանցեն Ալկոհոլային խմիչքների և ազարտային խաղերի հանձնաժողովի կողմից սահմանված նվազագույն շեմը, սակայն նրանց չի թույլատրվում գովազդել այդ գները, «ինչը կարող է հանգեցնել անհամաչափ սպառման»։ Մասնավորապես՝ «ուրախ ժամ» արտահայտությունը չի կարող օգտագործվել նման գովազդներում[8]։

Իռլանդիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2003 թվականից ուրախ ժամն Իռլանդիայի Հանրապետությունում անօրինական է՝ «Ոգելից խմիչքի մասին» օրենքի համաձայն[9]։

Նիդեռլանդներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հյուրընկալության ոլորտի Koninklijke Horeca Nederland լոբբիստական խումբը համաձայնել է իր անդամների հետ դադարեցնել ուրախ ժամերը, որպեսզի խոչընդոտեն երիտասարդների հարբեցողությունը, բայց միայն այն դեպքում, եթե կառավարությունը քվեարկի ալկոհոլի օգտագործման նվազագույն տարիքը չբարձրացնելու մասին օրենքը[10]։ 2013 թվականի մարտին ընդունվել է օրենք ալկոհոլի օգտագործման տարիքը 18 դարձնելու մասին[11]։

Մեծ Բրիտանիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2010 թվականին ներդրված Ազգային պարտադիր արտոնագրման պայմանները պահանջում էին ձեռնարկել «բոլոր խելամիտ քայլերը»՝ կանխելու խմիչքների անպատասխանատու գովազդային ակցիաները, որոնք, փաստորեն, արգելում էին ավանդական ուրախ ժամերը[12]։ Համաձայն 2014 թվականին այդ պայմանների խմբագրման՝ արտոնագրյալը «պարտավոր է երաշխավորել», որ այդպիսի գովազդային ակցիաներ չեն անցկացվի։ Չնայած դրան՝ գոյություն ունի սուբյեկտիվ թեստ, որը հաշվի է առնում կառույցի տեսակը և դրա ծառայության ցուցակը անսահմանափակ կամ անորոշ քանակությամբ ալկոհոլն անվճար կամ ֆիքսված վճարի դիմաց առաջարկող գովազդային ցանկացած ակցիայի համար[12]։

Գլազգո[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2004 թվականին Գլազգոն արգելել է ուրախ ժամերը, որպեսզի նվազեցնի հարբեցողությունը[13]։

ԱՄՆ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1984 թվականին Մասաչուսեթսը ԱՄՆ-ի նահանգներից առաջինն էր, որն ամբողջ նահանգում արգելեց ուրախ ժամերը[14]։ Նման սահմանափակումներ ունեն նաև ԱՄՆ մի քանի այլ նահանգներ։ Յուրաքանչյուր դեպքում արգելքի պատճառները տարբեր են, բայց ներառում են՝ հարբած վիճակում մեքենա վարելը կանխելը, աղմկոտ մարդկանց և հասարակական խմիչքների պատճառով հարևաններին անհարմարություն պատճառելը, ինչպես նաև կարճ ժամանակում մեծ քանակությամբ ալկոհոլային խմիչքների անառողջ սպառմանը խոչընդոտելը։

1984 թվականին ԱՄՆ զինվորականները չեղարկել են ռազմաբազային ակումբների ուրախ ժամերը[15]։ 2011 թվականին Յուտա նահանգի օրենսդիր մարմինն ընդունել է ուրախ ժամերի արգելքը, որն ուժի մեջ է մտել 2012 թվականի հունվարի 1-ից։ 2011 թվականի հուլիսին Փենսիլվանիան ուրախ ժամի համար ժամանակահատվածը երկարացրել է երկուսից մինչև չորս ժամ[16]։ 2012 թվականի հունիսին Կանզասում ուրախ ժամը օրինական է դարձել 26 տարվա արգելքից հետո[17]։ 2015 թվականի հուլիսին Իլինոյսում դադարեցվել է 25 տարվա ուրախ ժամի արգելքը[18]։ 2015 թվականի հուլիսի դրությամբ Ալյասկայում, Դելավերում, Հավայան կղզիներում, Ինդիանայում, Մենում, Մասաչուսեթսում, Հյուսիսային Կարոլինայում, Օկլահոմայում, Ռոդ կղզում, Յուտայում և Վերմոնտում գոյություն ունեին ուրախ ժամերի արգելքներ[19]։

Այլ ծառայությունների համար[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բացի այդ, ֆայլեր ընդունող որոշ կայքեր, ինչպիսիք են RapidShare-ը և Megaupload-ը, օգտագործում են «ուրախ ժամ» եզրույթը՝ նշելու այն ժամանակահատվածը, որի ընթացքում օգտվողներն անվճար հնարավորություն են ստանում օգտվել որոշակի հատուկ հնարավորություններից, այդ թվում՝ թողունակության աճը, հերթերի վերացումը և CAPTCHA-ի ստուգումների շրջանցումը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «U.S.S. Arkansas». Our Navy, The Standard magazine of the United States Navy. 6 (11): 12. 1913 թ․ մարտ.
  2. «U.S.S. Arkansas». Our Navy, The Standard Magazine of the U.S. Navy. 7 (3): 21. 1913 թ․ հուլիս.
  3. 3,0 3,1 Brown, Peter Jensen. «History and Etymology of Happy Hour». Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 24-ին.
  4. «Athletics in Our Fleet». Our Navy, the Standard Magazine of the U.S. Navy. 12 (8): 66. 1918 թ․ դեկտեմբեր.
  5. Martin, Harold H. (1959 թ․ ապրիլի 25). «The Men Who Chase Missiles». Saturday Evening Post.
  6. Popick, Barry. «The Big Apple». Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 24-ին.
  7. Alberta sets new rules to improve bar safety:Minimum drink prices, restricted happy hours among new policies to curb binge drinking. Alberta News Release, July 3, 2008.
  8. [1]:Pricing and Promotion of Liquor by Liquor Sales Licensees. Alcohol and Gaming Commission of Ontario Information Bulletin, July 2007.
  9. Happy hour to end at midnight RTÉ News (17 August 2003)
  10. DutchNews.nl - End of happy hours in sight - if the legal drinking age remains 16 Արխիվացված 2012-10-16 Wayback Machine
  11. «Wetsvoorstel verhoging alcoholleeftijd 16 naar 18 aangenomen». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 4-ին.
  12. 12,0 12,1 Allen, Poppleston (2014 թ․ հոկտեմբերի 1). «Mandatory Licensing Conditions: what the new rules mean».
  13. «City bans happy hours to curb binge drinking». The Scotsman. 2004 թ․ հունվարի 15.
  14. Campbell, Colin (1984 թ․ դեկտեմբերի 11). «'Happy Hour' Ban Starts In Massachusetts Bars». The New York Times. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 8-ին.
  15. Weisskopf, Michael (1985 թ․ մարտի 3). «Differ on Minimum Age, 'Happy Hours' : Army, Navy in Dispute Over Drinking». The Washington Post.
  16. «Pennsylvania law allows longer happy hours in bars, restaurants». PennLive.com.
  17. McCallister, Laura (2012 թ․ հունիսի 30). «New liquor law revives happy hour in Kansas». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 2-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 6-ին.
  18. «Happy hour to return to Illinois bars». Chicago Tribune. 2015 թ․ հուլիսի 15.
  19. Quinn, Garrett (2015 թ․ հուլիսի 16). «Why Is Happy Hour Still Illegal in Massachusetts?». Boston (magazine). Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 8-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տես՝ ուրախ ժամ Վիքիբառարան, բառարան և թեզաուրուս