Մովսես Գրիգորյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Գրիգորյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Մովսես Գրիգորյան
Ծնվել էմարտի 6 (19), 1905[1]
Սասիկ[1]
Մահացել է1995
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ
Ազգությունհայ
Մասնագիտությունփիլիսոփա
Հաստատություն(ներ)Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի փիլիսոփայության ինստիտուտ[1] և ԽՄԿԿ Կենտկոմին առընթեր հասարակական գիտությունների ինստիտուտ[1]
Գործունեության ոլորտփիլիսոփայություն[2] և փիլիսոփայության պատմություն[2]
Ալմա մատերՄոսկվայի կարմիր պրոֆեսուրայի ինստիտուտ (1934)[1]
Կոչումպրոֆեսոր[1]
Գիտական աստիճանփիլիսոփայական գիտությունների դոկտոր[1] (1955)
Տիրապետում է լեզուներինռուսերեն[2]
Պարգևներ
Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան Կարմիր Աստղի շքանշան «Կովկասի պաշտպանության համար» մեդալ «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար» մեդալ
և Ստալինյան մրցանակ[1]
ԿուսակցությունԽՄԿԿ[1]

Մովսես Մանուկի Գրիգորյան (մարտի 6 (19), 1905[1], Սասիկ[1] - 1995), հայ սովետական փիլիսոփա։ Փիլիսոփայական գիտությունների դոկտոր (1955), պրոֆեսոր (1958

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մովսես Գրիգորյանը ծնվել է 1905 թվականի հունիսի (19) 3-ին Սասիկ (Բիթլիսի վիլայեթ) գյուղում։ Տասը տարեկան էր Մովսեսը, երբ բռնել է գաղթի ճանապարհը։ Միջնակարգ դպրոցն ավարտելուց հետո նախկին գրաշարին և Ալավերդու ԼԿԵՄ շրջկոմի քարտուղարին գործուղել են սովորելու Անդրկովկասի կոմունիստական համալսարանում։ 1926 թվականին ավարտել է Անդրկովկասի կոմունիստական համալսարանը, նույն թվականին ընդունվել ԽՄԿԿ շարքերը, ղեկավարել է ՀԼԿԵՄ Կենտկոմի ագիտբաժինը, եղել է ՀԿԿ Նոր Բայազետի գավկոմի քարտուղար։ 1930 թվականին ընդունվել է Մոսկվայի կարմիր պրոֆեսուրայի ինստիտուտը, որը հաջողությամբ ավարտելուց հետո 1934 թվականին ընդունվել է ասպիրանտուրան։ Աշխատել է ԽՍՀՄ ԳԱ փիլիսոփայության ինստիտուտում, որպես ավագ գիտական աշխատող։

Մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին։ Բանակում խմբագրել է «Հայրենիքի փառքի համար», «Առաջ դեպի հաղթանակ», «Առաջ հանուն հայրենիքի» թերթերը։ Հյուսիսային Կովկասից մինչև Բեռլին է ձգվել ռազմի ճանապարհը։ Պարգևատրվել է Կարմիր աստղի և «Հայրենական մեծ պատերազմի» 2-րդ աստիճանի շքանշաններով, արժանացել է «Մարտական ծառայության համար», «Կովկասի պաշտպանության համար», Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար և բազմաթիվ այլ մեդալների և շնորհակալագրերի[3]։ (1949-1995) դասախոսել է ԽՄԿԿ ԿԿ-ին կից հասարակական գիտությունների ակադեմիայում։ ԽՍՀՄ պետական մրցանակի դափնեկիր (1944, «Փիլիսոփայության պատմության» I և II հատորներին աշխատակցելու համար)։ Աշխատությունները վերաբերում են արևմտաեվրոպական և ռուսական փիլիսոփայության պատմությանը։ ԽՄԿԿ անդամ՝ 1926 թվականից։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Կարմիր աստղի շքանշան
  • Հայրենական մեծ պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշան
  • «Մարտական ծառայության համար» մեդալ
  • «Կովկասի պաշտպանության համար» մեդալ
  • Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար մեդալ
  • ԽՍՀՄ պետական մրցանակի դափնեկիր

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «17-րդ դարի անգլիական մատերիալիզմը»։ Հ. 2-րդ, 1941։
  • «Լյուդվիգ Ֆոյերբախ»։ Հ. 3-րդ, Մոսկվա, 1943։
  • Английский материализм XVII в․
  • История философии, т․ 2, [М․], 1941;
  • Мировоззрение Н․ Г․ Чернышевского, в кн․ Чернышевский Н․ Г․, Избр․ философские соч․, т․ 1, [М․], 1950.
  • Чаадаев и его философская система, в сб․։ Из истории философии, в․ 2, М․, 1958.
  • Курс лекции по истории атеизма, 2 изд․, М․, 1974․

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 227