Միխայիլո «Միշա» Անաստասիևիչ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից


Միխայիլո «Միշա» Անաստասիևիչ
Սերբիայի Ազգային ժողովի 1-ին Նախագահ
Ստանձնեց պաշտոնը՝1858 թվականի նոյեմբերի 30
Լքեց պաշտոնը՝1859 թվականի հունվարի 31
Նախորդող՝Սահմանված պաշտոն
Հաջորդող՝Ժիվկո Կարաբիբերովիչ
Ծննդյան օր՝ փետրվարի 24, 1803(1803-02-24)
Ծննդավայր՝Պորեչում, Բելգրադի շրջան, Օսմանյան կայսրություն
Վախճանի օր՝հունվարի 27, 1885(1885-01-27) (81 տարեկան)
Վախճանի վայրը՝Կլեժան
Ամուսին ՝Խրիստինա Ուրոշեվիչ
Երեխաներ՝

Սառա (Սարկա) Ռուժիցա Ելենա Անկա

Պերսիդա
Հայր՝Անաստաս
Մայր՝Ռուժա
Միշա Անաստասիևիչի կիսանդրին

Միխայիլո «Միշա» Անաստասիևիչ (սերբ.՝ Миша Анастасијевић, փետրվարի 24, 1803(1803-02-24), Դոնի-Միլանովաց, Sanjak of Smederevo, Օսմանյան կայսրություն - հունվարի 27, 1885(1885-01-27), Բուխարեստ, Ռումինիայի թագավորություն), 19-րդ դարում գործարար և երկրորդ ամենահարուստ մարդը Սերբիայում՝ Վալախիայից և Մոլդովայից աղի հաջող արտահանման և Սերբիայի արքայազն Միլոշ Օբրենովիչ I-ի հետ գործարար համագործակցության շնորհիվ։ Նա իր գործարար հմտությունների շնորհիվ ստացել է Դանուբի նավապետ մականունը և զգալի առավելություններ է ստացել արքայազն Միլոշից։ Անաստասիևիչը Սերբիայում առաջին հասարակական բարերարն ու Բելգրադի բուրժուազիայի համար տարբեր պարահանդեսների կազմակերպիչն էր։ Նա նաև մարդասեր էր։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անաստասիևիչը ծնվել է 1803 թվականին Սերբիայի Պորեչում, ժամանակակից Դոնի Միլանովաց (սերբ.՝ Доњи Милановац)[1]։ Նրա հայրը՝ Անաստասը, հողատեր էր և փոքր գործարար։ Նրա մայրը՝ Ռուժան, տնային տնտեսուհի էր։ Նրա մայրը մահացել է ծննդաբերության բարդությունների հետևանքով, իսկ հայրը մահացել է, երբ նա ընդամենը երկու տարեկան էր՝ խորթ մորը թողնելով նրա համար պատասխանատվությունը[1]։ Միշան և Միլան երկու անգամ հատելով Դանուբը փախել են Ավստրիա՝ Սերբական հեղափոխության և սերբական առաջին ապստամբության ժամանակ[1]։ 11 տարեկանում՝ իր գրագիտության շնորհիվ, նա իր հայրենի քաղաքում դարձել է ուսուցիչ[2]։ 1817-1822 թվականներին նա աշխատել է որպես փայտածուխ այրող (մաքսավոր և վերակացու)՝ նախքան առևտրով զբաղվելը[2]։

Նա Սերբիայի արքայազն Միլոշ Օբրենովիչ I-ի բիզնես գործընկերն էր, հատկապես ամենահարուստը։ Արքայազն Միլոշը նրան շնորհել է «Դանուբի կապիտան» տիտղոսը, որից նա նույնպես զգալի առևտրային օգուտներ է ստացել[3][4]։ Շուտով նրա ընկերությունը վերահսկողություն է ստացել Վալախիայից և Մոլդովայից աղի արտահանման վրա[5]։ Իր կարիերայի գագաթնակետին Միշա Անաստասիևիչն ունեցել է մոտ 10,000 աշխատող և 80 նավերից բաղկացած նավատորմ։ Նա Սերբիայում առաջին հասարակական բարերարն էր և Բելգրադի բուրժուազիայի համար տարբեր պարահանդեսների կազմակերպիչը[6]։

Անաստասիևիչին իր հարստության և բիզնեսի հմտությունների համար անվանում էին «Դանուբի արքայազն» կամ «Դանուբի Ռոտշիլդ»[2]։ Միշա Անաստասիևիչը իր դստերը՝ Սառային (Սարկա), ամուսնացրել է Կարաջորջևիչի (սերբական կիրիլիցա՝ Династија Карађорђевић) իշխող ընտանիքի արքայազն Ջորջի հետ և կառուցել է քաղաքի ամենատպավորիչ շենքը (կապիտան Միշայի առանձնատունը), որը պետք է դառնար նոր դատարանը, սակայն այդ ծրագիրը ձախողվել է։ Շենքում տեղակայվել են Սերբիայի իշխանության ամենակարևոր կրթական ու մշակութային հաստատությունները, ներառյալ Բելգրադի բարձրագույն դպրոցը, որը դարձել է Բելգրադի համալսարան[7]։ Երբեմն նրա շքասրահն օգտագործվել է Սերբիայի խորհրդարանի (1864-1875) և Սենատի (1901-1903) նիստերի համար։ Այսօր այն Բելգրադի համալսարանի ռեկտորատի նստավայրն է։

Անաստասիևիչը մահացել է 1885 թվականի հունվարի 27-ին Ռումինիայի Բուխարեստ քաղաքում գտնվող իր տանը[2]։ Նրա մարմինը պահվում է Ռումինիայի Կլեժանի [ˈkleʒanʲ] եկեղեցում։ Ըստ ռումինական Evenimentul zilei թերթի՝ այն բնականորեն մումիֆիկացված է եւ պահպանվել է «հրաշալի» վիճակում[8]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 Delić Drago (1 August 2020)։ «KO JE KAPETAN MIŠA ANASTASIJEVIĆ: Kralj soli rastao pored Dunava»։ Novosti.rs 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Janković Zorica (28 January 2010)։ «Zetu i kćeri ili otečestvu»։ Vreme 
  3. «Beograd - Captain Misa's Building»։ web.mit.edu 
  4. Bataković Dušan (2005)։ Histoire du peuple serbe։ L'Age D'Homme։ էջ 166։ ISBN 978-2-82511-958-7 
  5. Conley Tanja D. (2020)։ Urban Architectures in Interwar Yugoslavia։ Routledge։ էջ 59։ ISBN 978-0-42968-645-0 
  6. Bataković Dušan T.։ «Belgrade in the 19th century: A Historical Survey»։ Արխիվացված է օրիգինալից 9 November 2016-ին 
  7. Bulletin scientifique, Volumes 1-2։ Akademiski savet FNRJ։ 1954։ էջ 6 
  8. «"Sfintul" Misa din Clejani»։ Evenimentul zilei։ 3 August 2003 

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]