Մասնակից:Mariam00001/Ավազարկղ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Համակարգչային տեսլական[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համակարգչային տեսլական միջդիսցիպլինար գիտական ոլորտ է , որն առնչվում է այն բանի հետ , թե ինչպես կարելի է համակարգիչները կազմել թվային պատկերներից կամ տեսանյութերից։ [1] ։Ճարտարագիտության տեսանկյունից այն ձգտում է ավտոմատացնել այն խնդիրները , որոնք մարդու տեսողական համակարգը կարող է անելː [2][3]

Համակարգչային տեսողության առաջադրանքները ներառում են թվային պատկերներ ձեռք բերելու, մշակելու, վերլուծելու և հասկանալու , առանձնացնելու բարձր թվային ծավալները իրական աշխարհից ՝ թվային կամ սիմվոլիկ ինֆորմացիա արտադրելու նպատակով ։ [4]

Այս համտեքստում հասկանալ նշանակում է տեսողական պատկերների (the input to retina) վերափոխում աշխարհի նկարագրությունների, որոնք կարող են փոխշփվել այլ մտքի գործընթացների հետ և առաջացնել համապատասխան գործողություններ ։ Պատկերների այս ըմբռնումը կարելր է համարել պատկերային տվյալների խորհրդանշական տեղեկատվության տարբերակում ՝ օգտագործելով երկրաչափության, ֆիզիկայի, վիճակագրության և ուսուցման տեսության օգնությամբ կառուցված մոդելները:[5][6][7]

Համակարգչային տեսլականի կարգապահությունը վերաբերում է արհեստական համակարգերի ետևում գտած տեսությանը , որը տեղեկատվություն է բերում պատկերներից ։ Պատկերների տվյալները կարող են ունենալ բազմաթիվ ձևեր, ինչպիսիք են վիդեո հաջորդականությունը, պատկերներ բազմաթիվ տեսախցիկներից , կամ բազմաչափ տվյալներ բժշկական սկաներներից։ Համակարգչային տեսլականի տեխնոլոգիական կարգապահությունը նպատակ ունի կիրառել իր տեսությունները և մոդելները համակարգչային տեսողության համակարգերի կառուցման վրա: [8]

Համակարգչային տեսլականի ենթատիրույթները ներառում են տեսարանի վերակառուցում ,իրադարձությունների հայտնաբերում ,օբյեկտների ճանաչում, 3D դիրքի գնահատում , ինդեքսավորում , շարժմա գնահատում և պատկերների գնահատում ։

Սահմանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համակարգչային տեսլականը միջդիսցիպլինար գիտական ոլորտ է , որն առնչվում է այն բանի հետ , թե ինչպես կարելի է համակարգիչները կազմել թվային պատկերներից կամ տեսանյութերից ՝ բարձր մակարդակի պատկերացում կազմելու համար ։ Ճարտարագիտության տեսանկյունից այն ձգտում է ավտոմատացնել այն խնդիրները , որոնք մարդու տեսողական համակարգը կարող է անել ։ "Համակարգչային տեսլականը պատկերից կամ պատկերների հաջորդականությունից օգտակար տեղեկատվության ավտոմատ արդյունահանմանը , վերլուծությանը և հասկացողությանը ։Այն ներառում է տեսական և ալգորիթմական հիմքի զարգացումը ՝ ավտոմատ տեսողական ըմբռնմանը հասնելու համար: " Որպես գիտական կարգապահություն համակարգչային տեսլականը վերաբերում է արհեստական համակարգերի ետևում գտած տեսությանը , որը տեղեկատվություն է բերում պատկերներից ։ Պատկերների տվյալները կարող են ունենալ բազմաթիվ ձևեր, ինչպիսիք են վիդեո հաջորդականությունը, պատկերներ բազմաթիվ տեսախցիկներից , կամ բազմաչափ տվյալներ բժշկական սկաներներից ։ Որպես տեխնելեգիական կարգապահություն , համակարգչային տեսլականը փորձում է կիրառել իր տեսությունները և մոդելները համակարգչային տեսլական համակարգեր կառուցելու համար ։ [9] [10]

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1960-ական թվականներին համալսարաններում սկսվեց համակարգչային տեսլականը ։ Այն կոչված էր ընդօրինակել մարդկային տեսողական համակարգը ՝ որպես խելացի վարք ունեցող ռոբոտներին դիմանալու աստիճանահարթակ:

1966 թվականին հավատում էին, որ դա կարելի է հասնել ամառային ծրագրի միջոցով ՝ համակարգչին միացնելով տեսախցիկը և ունենալով «նկարագրել այն, ինչ տեսել է»: [11] [12]

Այն , ինչ առանձնացնում էր համակարգչային տեսլականը այդ ժամանակի թվային պատկերների մշակումից, այն էր եռաչափ կառուցվածքը պատկերներից առանձնացնելու ցանկությունն էր ՝նպատակ ունենալով հասնել տեսարանի ամբողջական պատկերացմանը:1970-ականներին կատարված ուսումնասիրությունները ստեղծեցին վաղ հիմունքները համակարգչային տեսլականի ալգորիթմներից շատերի համար, որոնք առկա են այսօր, ներառյալ ՝ նկարներից եզրերի արդյունահանում, գծերի պիտակավորում, ոչ պոլիէթիլերային և պոլիէթիլային մոդելավորում, օբյեկտների ներկայացում որպես փոքր կառույցների փոխկապակցվածություն, օպտիկական հոսք և միջնորդության գնահատում։[13][14]

Հաջորդ տասնամյակը կատարեց ուսումնասիրություններ, որոնք հիմնված էին ավելի խիստ մաթեմատիկական վերլուծության և համակարգչային տեսլականի քանակական կողմերի վրա։ Դրանք ներառում են մասշտաբի-տարածության հայեցակարգը, ձևի տարբերակումը տարբեր ցուցանակներից `ստվեր, հյուսվածք ու կենտրոնացում և շրջապատող մոդելներ, որոնք հայտնի են որպես օձեր: Հետազոտողները գիտակցել են նաև, որ այդ մաթեմատիկական հասկացություններից շատերը կարող են լուծվել նույն օպտիմիզացման շրջանակներում, ինչպես կանոնակարգումը և Մարկովի պատահական դաշտերը:[15][16]

Մինչև 1990-ականները, նախորդ հետազոտությունների թեմաներից մի քանիսը ավելի ակտիվ էին դարձել, քան մյուսները: 3D վերակառուցման նախագծերում կատարված հետազոտությունները հանգեցրել են տեսախցիկի տրամաչափման ավելի լավ պատկերացմանը: Խցիկի չափաբերման համար օպտիմիզացման մեթոդների ներդրմամբ, հասկացվեց, որ բազմաթիվ գաղափարներ արդեն ուսումնասիրվել են փաթեթային ճշգրտման տեսության մեջ `ֆոտոգրաֆիկայի չափման ոլորտից: 1990-ականների վերջին, զգալի փոփոխություն տեղի ունեցավ համակարգչային գրաֆիկայի ոլորտների և համակարգչային տեսլականի ոլորտների միջև փոխգործակցության աճի հետ: Սա ներառում էր պատկերի վրա հիմնված նկարագրում, պատկերի ձևավորում, ինտերպոլացիա, պանորամային պատկերի կարում և լուսային դաշտի վաղ մատուցում:[17]

Վերջին աշխատանքներում նկատվել է խաղարկային մեթոդների վերածնունդ, որն օգտագործվում է մեքենայական ուսուցման տեխնիկայի և օպտիմիզացման բարդ շրջանակների հետ միասին ː[18] [19]

Համակարգչային և մեքենայական տեսլականի 6 զարմանալի օրինակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1) Ինքնավար տրանսպորտային միջոցներ

Համակարգչային տեսլականը անհրաժեշտ է ինքնաշարժվող ավտոմեքենաները հնարավորություն տալու համար: Այնպիսի արտադրողները, ինչպիսիք են Tesla- ն, BMW- ն, Volvo- ն և Audi- ն, օգտագործում են բազմաթիվ տեսախցիկներ, լիդար, ռադար և ուլտրաձայնային տվիչներ ՝ շրջակա միջավայրից պատկերներ ձեռք բերելու համար, որպեսզի իրենց ինքնագնաց մեքենաները կարողանան անվտագորեն վարել օբյեկտներ, գծապատկերներ, նշաններ և երթևեկության ազդանշաններ: [20][21]

2) Google Translate ծրագիրը

Այն ամենը, ինչ դուք պետք է անեք օտար լեզվով նշաններ կարդալու համար` ձեր հեռախոսի ֆոտոխցիկը պետք է մատնանշեք բառերին և թույլ տաք Google Translate հավելվածին պատմել ձեզ, թե ինչ է նշանակում տվյալ բառը ձեր նախընտրած լեզվով։ [22] [20]

3) Դեմքի ճանաչում

Չինաստանը, անշուշտ, դեմքի ճանաչման տեխնոլոգիայի օգտագործման վերջնարդյունքում է, և նրանք այն օգտագործում են օդանավակայանում, ոստիկանության աշխատանքի, վճարման պորտալների, անվտանգության անցակետերի և նույնիսկ զուգարանի թուղթը տարածելու և թղթի գողությունները կանխելու համար ։[23][24]

4) Առողջապահություն

Քանի որ բոլոր բժշկական տվյալների 90 տոկոսը հիմնված է պատկերի վրա, բժշկության մեջ համակարգչային տեսլականի օգտագործման մեծ քանակ կա:Ռենտգենյան ճառագայթների, մամոգրաֆիայի և այլ սկանավորման վերլուծություն կատարելուց առաջ՝ մինչև բժշկական ախտորոշման նոր մեթոդներ թույլ տալը, ավելի վաղ խնդիրներ հայտնաբերելու և վիրահատություններին օգնություն ցուցաբերելու համար հիվանդներին մոնիտորինգ անելու համար, ակնկալում ենք, որ մեր բժշկական հաստատությունները , մասնագետներն ու հիվանդները օգտվեն համակարգչային տեսողությունից այսօր և հետագայում ևս, քանի որ այն գլորվել է առողջապահության ոլորտում:[25]

5) Գյուղատնտեսություն

CES 2019 – ին Ջոն Դիրը ցուցադրեց կիսաավտոմատ կոմբայն, որը օգտագործում է արհեստական բանականությունը և համակարգչային տեսողությունը ՝ հացահատիկի որակը վերլուծելու համար, ինչպես նաև բերք է ստանալու և բերքի միջոցով օպտիմալ ուղին գտնելու համար : [26]Համակարգչային տեսլականի մեծ պոտենցիալ կա նաև մոլախոտերի հայտնաբերման համար, որպեսզի հերբիցիդները ուղղակիորեն ցողվեն դրանց վրա, այլ ոչ թե բերքի վրա: Ակնկալվում է, որ դա 90 տոկոսով կնվազեցնի անհրաժեշտ հերբիցիդների քանակը:[20]

6) Արտադրություն

Համակարգչային տեսլականը արտադրողներին օգնում է վարվել ավելի անվտանգ, խելացի և արդյունավետ։ Կանխատեսելի պահպանումը միայն մեկ օրինակ է, երբ սարքավորումները վերահսկվում են համակարգչային տեսլականի միջոցով, որպեսզի միջամտեն նախքան խափանումներ պատահելը ։ Փաթեթավորումը և արտադրանքի որակը վերահսկվում են, և թերի արտադրանքները նույնպես կրճատվում են համակարգչային տեսլականի միջոցով:[27][20]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. https://towardsdatascience.com/computer-vision-an-introduction-bbc81743a2f7 Համակարգչային տեսլական )
  2. Ballard, Dana H. (Dana Harry) (1982). Computer vision. Internet Archive. Englewood Cliffs, N.J. : Prentice-Hall.
  3. «Computer Vision - CERN Document Server». cds.cern.ch. Վերցված է 2019-10-14-ին.
  4. «Ինֆորմացիա». 2019-08-04. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  5. «Երկրաչափություն». 2019-09-04. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  6. «Ֆիզիկա». 2019-09-09. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  7. «Վիճակագրություն». 2019-07-07. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  8. Murphy, Mike. «Star Trek's "tricorder" medical scanner just got closer to becoming a reality». Quartz (անգլերեն). Վերցված է 2019-10-14-ին.
  9. Mihajlovic, Ilija (2019-10-13). «Everything You Ever Wanted To Know About Computer Vision». Medium (անգլերեն). Վերցված է 2019-10-14-ին.
  10. «Computer Vision: Algorithms and Applications». szeliski.org. Վերցված է 2019-10-14-ին.
  11. Davies, E.R (November 15,2017). Computer Vision: Principles, Algorithms, Applications, Learning.
  12. «Տեսողություն». 2019-03-17. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  13. Steger, Carsten; Ulrich, Markus; Wiedemann, Christian (2018-03-12). Machine Vision Algorithms and Applications (անգլերեն). John Wiley & Sons. ISBN 9783527413652.
  14. «Ալգորիթմ». 2019-06-04. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  15. Kanade, Takeo (2012-12-06). Three-Dimensional Machine Vision (անգլերեն). Springer Science & Business Media. ISBN 9781461319818.
  16. «Markov random field» (անգլերեն). 2019-10-12. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  17. Szeliski, Richard (2010-09-30). Computer Vision: Algorithms and Applications (անգլերեն). Springer Science & Business Media. ISBN 9781848829350.
  18. Sebe, Nicu; Cohen, Ira; Garg, Ashutosh; Huang, Thomas S. (2005-06-03). Machine Learning in Computer Vision (անգլերեն). Springer Science & Business Media. ISBN 9781402032745.
  19. «Information Engineering | Department of Engineering». www.eng.cam.ac.uk. Վերցված է 2019-10-14-ին.
  20. 20,0 20,1 20,2 20,3 Marr, Bernard. «7 Amazing Examples Of Computer And Machine Vision In Practice». Forbes (անգլերեն). Վերցված է 2019-10-14-ին.
  21. Janai, Joel; Güney, Fatma; Behl, Aseem; Geiger, Andreas (2017-04-18). «Computer Vision for Autonomous Vehicles: Problems, Datasets and State-of-the-Art». arXiv:1704.05519 [cs].
  22. Korbut, Daniil (2017-08-01). «Machine Learning Translation and the Google Translate Algorithm». Medium (անգլերեն). Վերցված է 2019-10-14-ին.
  23. «Face Recognition Homepage - Journals and Books». www.face-rec.org. Վերցված է 2019-10-14-ին.
  24. «Behind the Rise of China's Facial-Recognition Giants». Wired (անգլերեն). ISSN 1059-1028. Վերցված է 2019-10-14-ին.
  25. «Computer Vision for Assistive Healthcare | ScienceDirect». www.sciencedirect.com (անգլերեն). Վերցված է 2019-10-14-ին.
  26. «CES 2019: Deere puts spotlight on high-tech farming». The Star Online (անգլերեն). 2019-01-10. Վերցված է 2019-10-14-ին.
  27. Author, Jamie MaguireSoftware Architect | Consultant | Developer | Tech (2018-03-22). «10 Examples of Using Machine Vision in Manufacturing». DevTeam.Space (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2019-10-14-ին. {{cite web}}: |last= has generic name (օգնություն)