Մասնակից:Gevorg Ghazaryan/Միխայիլ Առնաուդով
Gevorg Ghazaryan/Միխայիլ Առնաուդով |
---|
Միխայիլ Պետրով Առնաուդով (բուլղար․՝ Михаил Петров Арнаудов, ), բուլղար գիտնական, գրականության պատմաբան, քաղաքական գործիչ, բանահավաք: Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս:
Վաղ տարիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Միխայիլ Առնաուդովը ծնվել է 1878 թվականի հոկտեմբերի 5-ին Ռուսեում՝ առևտրական Պետր Սիբինով Առնաուդովի ընտանիքում:
Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հայր՝ Պետր Սիբինով Առնաուդով, առևտրական: Մայր՝ Դրումկա Պանովա: Եղբայրներ՝ Դիմիտր (աշխատել է Ռուսե քաղաքային համայնքում, եղել է նրա գլխավոր քարտուղարը), Իլիա (օպերային ռեժիսոր, բուլղար առաջին երաժշտական ռեժիսորներից մեկը): Կին՝ Ստեֆանկա: Երեխաներ՝ Ասեն (տնտեսագետ), Զլատկա (դաշնակահարուհի), Պետր (երաժշտական մանկավարժ)[1]:
Կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Միխայիլն ավարտել է Ռուսեի «Իշխան Բորիս» տղամարդկանց պետական գիմնազիան, Սոֆիայի բարձրագույն ուսումնարանը (ապագա Սոֆիայի համալսարանը, 1898), որտեղ սովորել է սլովենական բանասիրություն, պրոֆեսոր Իվան Շիշմանովի աշակերտը: Մասնագիտացել է Լայպցիգի և Բեռլինի (1898-1900), Պրահայի (1903-1904) համալսարաններում, որում ստացել է դոկտորի աստիճան փիլիսոփայության, սլովենական բանասիրության և հնդուստանաբանության ոլորտում (դիսերտացիայի թեմա՝ «Български народни приказки»)[2]:
Գիտա-մանկավարժական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիդինի, իսկ 1901 թվականից Սոֆիայի գիմնազիաների ուսուցիչ: 1907 թվականից եղել է Սոֆիայի ազգային ակադեմիայի տնօրենի օգնական: 1908 թվականից եղել է հաստիքային դոցենտ, 1914 թվականից՝ արտահաստիքային պրոֆեսոր, 1919 թվականից՝ գրական համեմատական պատմության հաստիքային պրոֆեսոր, 1921-1922 թվականներից՝ պատմա-բանասիրական ֆակուլտետի դեկան, իսկ 1935-1936 թվականներին՝ Սոֆիայի համալսարանի ռեկտոր: 1926 թվականին եղել է Ազգային թատրոնի տնօրեն: 1923-1927 և 1931-1933 թվականներին եղել է Բուլղարիայի գրողների միության նախագահ: Համարվել է Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիայի նախագահ: Եղել է «Պետյոֆի» գրական ակադեմիայի անդամ (Հունգարիա), Հայդելբերգի (1936) և Մյունստերի (1943) համալսարանների honoris causa դոկտոր[3]:
Քաղաքական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1944 թվականի հունիսի 1-ից մինչև սեպտեմբերի 2-ը Իվան Բագրյանովի կառավարությունում եղել է կրթության նախարար: 1944 թվականի սեպտեմբերի 9-ի հեղաշրջումից հետո ձերբակալվել է: Կառավարության գործունեության մեջ մասնակցության համար Ժողովրդական դատարանի կողմից 1945 թվականին դատապարտվել է 15 տարվա ազատազրկության: Բանտում զբաղվել է ֆրանսերենից թարգմանության և Իվան Վազովի բանաստեղծությունների հրատարակման նախապատրաստմամբ: 1947 թվականին ազատ է արձակվել: Հեռացվել է Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիայի, իսկ 1961 թվականին վերականգնվել է[4]:
Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ակադեմիկոս Առնաուդովի անունով անվանված է Սոֆիայի միջնակարգ դպրոցը:
Ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ավելի քան 50 մատենագրությունների հեղինակ է, որոնք նվիրված են Պայսի Հիլենդարցիին, Նեոֆիտ Բոզվելիին, Վասիլ Ապրիլովին, Իվան Սելիմինսկիին, Գեորգի Ռակովսկիին, Լյուբեն Կարավելովին, Տոդոր Վլայկովին և այլն: Ուսումնասիրել է Իվան Վազովի, Պեյո Յավորովի, Կիրիլ Խրիստովի, Յորդան Յովկովի, Դիմչո Դեբելյանովի և այլ գրողների ստեղծագործությունը: Զբաղվել է ազգային պոեզիայի ուսումնասիրությամբ, ժամանակակից բուլղարական ազգագրության հիմնադիրներից մեկը: Գրականագիտության մշակութա-պատմական մեթոդի կողմնակից: 1925-1943 թվականներին եղել է «Българска мисъл» ամսագրի խմբագիր: Հրապարակել է «Բուլղար գրողներ» մատենագիտական հրատարակչությունը (1929-1930, 2003-2004):
- Български народни празници. (1918):
- Крали Марко в народната поезия. (1918):
- Студии върху българските обреди и легенди. (1920-1924):
- Увод в литературната наука. Задачи. История. Съвременно състояние. (1920):
- Психология на литературното творчество. (1931):
- Очерки по българския фолклор. (1934):
- Творци на Българското възраждане. (1940):
- Основи на литатурната наука, 2-е изд. (1942):
- Иван Вазов, 2-е изд. (1944):
- Из живота и поезията на Иван Вазов. (1958):
- Яворов. Личност, творчество, съдба. (1961):
- Психология на литературното творчество, 2-е изд. (1965):
- Поети и герои на Българското възраждане. (1965):
- Г. С Раковски (1967):
- Веркович и Веда Словена. (1968):
- Григор Пърличев. 1968:
- Студии върху българските обреди и легенди. 1971-1972:
- Дневник. Публицистика. Речи. 2010:
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Арнаудова, Искра. Михаил Арнаудов. Човекът и ученият. Литературна анкета и характеристика, София, 1977, с. 10-11.
- ↑ Масоните в България: Членовете на Българските масонски ложи, родени в Македония (до 1944 г.), Брошура на Главно управление на архивите към Министерски съвет на Р. България, С., 2003 г.
- ↑ Недев, Недю (2007). Три държавни преврата или Кимон Георгиев и неговото време. София: „Сиела“. էջ 691. ISBN 978-954-28-0163-4.
- ↑ Записка от Вълко Червенков от 17 май 1960 г. (факсимиле) - 2 страница
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Регионална библиотека „Л. Каравелов“ — Русе. Местна история — Михаил Арнаудов. Посетен на 28 октомври 2011.
- От и за Михаил Арнаудов в Своден каталог НАБИС - национален каталог на академичните библиотеки в България
- Арнаудова, Искра. Михаил Арнаудов. Човекът и ученият. Литературна анкета и характеристика, София, 1977.
- Академик Михаил Арнаудов – Ученият и творецът. Сборник с научни изследвания. С.: Академично изд. Проф. М. Дринов, 2006. ISBN 978-954-322-117-2
- Арнаудова, Искра. Един творчески живот. Михаил Арнаудов отблизо. София: Изток-Запад, 2013.
- Димитров, Е. Досието на Михаил Арнаудов. С.: Вулкан 4, 2007. ISBN 978-954-488-109-2
- Димитров, Е. Публицистиката на Михаил Арнаудов. София: Изток-Запад, 2014. ISBN 978-619-152-432-7
Կատեգորիա:Սոֆիայի համալսարանի շրջանավարտներ
Կատեգորիա:Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
Կատեգորիա:Բուլղարացի ազգագրագետներ
Կատեգորիա:Կարլի համալսարանի շրջանավարտներ
Կատեգորիա:Բուլղարացի բանահավաքներ
Կատեգորիա:Բուլղարիայի քաղաքական գործիչներ
Կատեգորիա:Բուլղարացի գիտնականներ
Կատեգորիա:Քաղաքական գործիչներ
Կատեգորիա:Հնդկաբաններ
Կատեգորիա:Հնդեվրոպագետներ