Մասնակից:Harutyun Papikyan/Հայկական զինվորական ջոկատներն Արցախյան պատերազմի շրջանում

Հայկական կամավորական ջոկատներ՝ Հայկական կամավորական ջոկատներ, ովքեր մասնակցել են 1990—1994 թթ․ Արցախյան ազատամարտին։

Պատմություն

ՀՀի և ԼՂՀի բանակների ստեղծումը

Հայկական զինված ուժերի կազմավորումը ԽՍՀՄի փլուզումից հետո անցել է երեք փուլ՝

• Փետրվար 1989 — մայիս 1992 թթ.
• Հունիս 1992 — մայիս 1994 թթ.
• Հունիս 1994 — մեր օրեր

I շրջան

Սկիզբը

Հավանական, ամենաբարդը եղել են առաջին երկու շրջանները, 1988ից- Արցախյան շարժման սկիզբը, ու 1994ից — պատերազմի վերջը, երբ կողմերը ունեցել են մեծ բանակներ։ Այս ամբողջ ընթացքում բանակը, ինչպես նաև ամբողջական կառավարող օրգան Հայաստանում չկար։ Գործում էին միայն սկզբից չհամաձայնեցված կամավորական ջոկատներ՝ քանակը մինչև 80 մարդ, որոնք հետագայում դարձան հիմնական բանակի կորիզը։

Ավարտը

Նորաստեղծ հայկական զինված ուժերն ունեին պահանջ ոչ միայն շարքային զինվորների համար, այլ վերին աստիճանի սպաների համար ևս։ Այդ պատճառով 1992 թ․ ՀՀ Պաշտպանության նախարարությունը դիմեց կոչով ողջ խորհրդային բանակին մասնակցելու ՀՀ ԶՈՒ-ի կազմավորմանը։ Արձագանքեցին Խորհրդային Միության հայ սպաները, ովքեր հետաքրքրված էին հայկական բանակի կազմավորմամբ։

Սկիզբը

Երկրորդ շրջանը սկսվել է պաշտոնապես ԽՍՀՄի սպառազինությունը հայկական կողմին փոխանցմամբ, այն ժամանակ, երբ հարևան հանրապետություններում ընթանում էր տեխնիկայի գրավումը։.

Ավարտը

Երկրորդ շրջանը հայկական բանակի համար ավարտվել է 1994 թվականի մայիսին հրադադարի վերաբերյալ պայմանագրով, որը ստորագրել են Ադրբեջանը, Հայաստանը և Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը։ Այդ պայմանագրի ստորագրումը կարելի է պայմանական հաշվել երկրորդ շրջանի վերջը։

Սկիզբը

Ներկայիս շրջանը սկսվել 1994 թվականի մայիսի 16ից հրադադարի վերաբերյալ պայմանագիր ստորագրելուց հետո, և շարունակվում է մինչ հիմա։

Կամավորական ջոկատների դերը

Որոշ գնահատականներով, ջոկատները խաղացել են որոշիչ դերերից մեկը հայկական բանակի հաղթանակում, քանի որ նրանք էին հիմնական ուժը, ովքեր պայքարել էին պատերազմի առաջին տարիներին։

Հիմնական ջոկատների ցանկ

Այստեղ ցուցադրված է հայկական հիմնական ջոկատները Արցախյան պատերազմի ժամանակ

№- № հ/հ	Ջոկատի անունը	Քանակը	Հրամանատարը	Դասակի հրամանատարը
1	«ՀԱԲ»	5000	Ռազմիկ Վասիլյան
2	«Տիգրան Մեծ»	400	Արմենակ Արմենակյան
3	«Սասունցի Դավիթ»	500	Արկադի Տեր-Թադևոսյան
4	«Անդրանիկ Զորավար»	400
5	Արծիվ «Մահապարտների գումարտակ»	350	Հովսեփ Հովսեփյան (Լևոն Մինասյան) Շահեն Բոյմուշյան	Դասակի հրամանատար 1 Գագիկ Մինասյան դասակի հրամանատար 5 Գարեգին Շառոյան դասակի հրամանատար X Ալեքսանդր Թամանյան
6	«Վրիժառուներ»	200
7	«Դաշնակցականներ»	200	Թաթուլ Կրպեյան
8	Արծիվ-5 «Մահապարտների գումարտակ»	550	Արթուր Աղաջանյան
9	«Հայդատ»	200
10	«Մուշ»	300	Մուշեղ Վիլիկի Ղազարյան ՙՄՈՒՇ՚
11	«Նորք-Մարաշ»	200
12	«Սասուն»	100	Սասուն Միքայելյան
13	«Աշոտ Երկաթ»	250
14	«Մալաթիա-Սեբաստիա»	200	Վահան Զատիկյան
15	«Արաբո»	200	Մանվել Եղիազարյան, Սիմոն Աչիկգյոզյան
16	«Փառապանծ մարտիկներ»	300	Հերբերտ Մկրտչյան
17	«Հրազդանյան ջոկատ»	200	Զարզանդ Դանիելյան
18	«Խաչակիրներ»		Կարո Քահքեջյան
19	«Ցեղակրոն»		Հակոբ Խաչատրյան
20	«Սասնա ծռեր»		Ռուբեն Գեվորգյան
21	«Եղնիկներ»	400	Շահեն Մեղրյան
22	«Օսետինյան զոկատ»	36	Միրզա Աբաև
23	«Շուշի»		Ժիրայր Սեֆիլյան
24	«Երկրապա»
25	«Նարտ»
26	«Սեվ հովազ»		Ռուբեն Եղոյան
27	«Կոբրա»		Վ․Ահասարյան, Ն․Գուլյան
28	Ակնալիճ
29	Էջմիածինի ջոկատ
30	Արտաշատի գումարտակ	70	Լաերտ Սաղաթելյան
31	Հադրութի ջոկատ		Էրիկ Աբրահամյան
32	Սիսիանի ջոկատ		Աշոտ Մինասյան
33	Կապանի ջոկատ
34	Մարտակերտի ջոկատ		Նորայր Դանիելյան
35	Ռազմիկի խումբ	36	Ռազմիկ Պետրոսյան

Գրականություն

• Սամվել Բաբայան: «Հաղթանակը այնպես ինչպես եղավ՝ Ազդակոչեր 44»