Մասնակից:Արևիկ Սոֆյան/Ավազարկղ21

Բոգուսլավ Մարտինու (չեխ․՝ Bohuslav Martinů; ), 20-րդ դարի չեխ երգահան: Իր աշխատություններում Մարտինուն իմպրեսիոնիզմից անցավ նեոկլասիցիզմի և ջազի ազդեցության միջով անցավ դեպի իր երաժշտական ​​ոճը:

Քսաներորդ դարի ամենանշանավոր (Լեոշ Յանաչեկ հետ միասին) չեխ երգահանը:

Կենսագրություն

Նախնական երաժշտական ուսուցում ապագա կոմպոզիտորը ստացել է Չեխիայի Պոլիչկա փոքրիկ գավառական քաղաքում Պան Չերնովսկու մոտ։ 1906 թվականին ընդունվել Է Պրահայի կոնսերվատորիա, սկզբում սովորել է Ստեփան Սուխոյի ջութակի դասարանում, մեկ տարի անց տեղափոխվել երգեհոնային բաժանմունք, սովորել կոմպոզիցիա՝ Յոսեֆ Սուկի ղեկավարությամբ, բայց ի վերջո հեռացվել է 1910 թվականին՝ դասերին անկանոն հաճախելու պատճառով: 1913-1923 թվականներին հանդես է եկել որպես ջութակահար: Նրա առաջին նշանակալից ստեղծագործությունը «Չեխական ռապսոդիան» է երգչախմբի և նվագախմբի համար (1918), որը ստեղծվել է Չեխոսլովակիայի առաջին նախագահի ներկայությամբ: Երբ նա առաջին անգամ լսել է Կլոդ Դեբյուսիի երաժշտությունը զարմացել է և ասել, որ սա այն ուղղությունն է, որով ինքը ցանկանում է ստեղծագործել, ուստի նա փնտրել է Փարիզ մեկնելու հնարավորություն: Ստացել է կոմպոզիտորական հմտությունները բարելավելու պետական ​​կրթաթոշակ և 1923-1940 թվականներին հաստատվել է Փարիզում, որտեղ սովորել է Ռուսելի ստեղծագործությունները, մոտ է եղել Արթուր Հոնեգերի և Չերեպնինիի հետ։ 1931 թվականին ամուսնացել է Շառլոտա Քուեննեհենի հետ (fr. Charlotte Quennehen, 1894-1978):

Փորձելով Իգոր Ստրավինսկու աշխատանքի ազդեցությունը` «Վեց» խմբի կոմպոզիտորները (հատկապես Հոնեգերին) հետաքրքրվեցին ջազով: Նա երաժիշտների համայնքի անդամ էր, որը ստացել էր «Էկոլ դը Պարի» (Ֆր.՝ Ecole de Paris) անվանումը: Որոշ հետազոտողներ այս դպրոցին են վերագրում մի շարք այլ երաժիշտների: 1930-ականների ստեղծագործություններում արտացոլվել է կապը նեոկլասիցիզմի հետ:

1938 թվականի ամռանը նա վերջին անգամ այցելել Է Չեխիա, իսկ նացիստների կողմից բռնազավթումից անմիջապես հետո ստեղծել «Դաշտային պատարագ»՝ նվիրված Չեխոսլովակիայի ազատ բանակին: 1940 թվականին նա հեռացել է Փարիզից և իր ֆրանսիացի կնոջ հետ 1941 թվականի գարնանը հաստատվել Նյու Յորքում: Հետո մինչ 1953 թվականը նա ապրել է Միացյալ Նահանգներում, որտեղից տեղափոխվել է Հռոմ, 1955 թվականից ապրել է Շվեյցարիայում: Տպավորված Արեցոյի Սուրբ Ֆրանցիսկոսիի որմնանկարներից՝ նա ստեղծել է սիմֆոնիկ պոեմ «Որմնանկարներ Պիերոին Ֆրանչեսկայի կողմից» (1955): Իր կյանքի վերջին տարիներին երաժիշտը հատկապես հաճախ էր դիմում ժողովրդական թեմաների: Նա մահացել է 1959 թվականի օգոստոսի 28-ին Շվեյցարիայի Լիստալ քաղաքում: Կոմպոզիտորի գերեզմանը Պոլիչկայի գերեզմանատանն է:

Ստեղծագործական ժառանգությունը ներառում է շուրջ 400 երաժշտական ​​գործ: Հեղինակ է 6 սիմֆոնիայի, 15 օպերայի (ներառյալ 2 ռադիո և բալետային օպերա), 14 բալետի, բազմաթիվ համերգների անսամբլների և կամերային երաժշտության համար: Նա երաժշտություն է գրել էՏերեմինիի համար:

Ընտրված ստեղծագործություններ

Мемориальная доска Богуслава Мартину в Поличке

Օպերա

• «Զինվոր և պարող», կոմիկական օպերա, որը նկարահանվել է Պլավտուսի կատակերգության հիման վրա
• «Մարիամի լեգենդները», օպերա, 1933-1934
• «Ժուլիետ» (երազների բանալին), օպերա, 1936-1937
• «Ամուսնություն», օպերա, 1952
• «Միրանդոլինա», կոմիկական օպերա, 1959, հիմնված Գոլդոնիի «Հյուրատետր» պիեսի վրա
• «Հունական կրքեր» (Հունական կրքերը կամ Քրիստոսը կրկին խաչվում է), օպերա, 1954-1958, Նիկոս Կազանձակիս կողմից, հիմնված իր համանուն վեպի վրա
• «Արիադնե», օպերա, 1958

Բալետներ

• «Շպալիչեկ», բալետ, 1931-1932

Վոկալ-սիմֆոնիկ ստեղծագործություններ

• «Չեխական ռապսոդիա» մենակատար բարիտոնի, խառը երգչախմբի, մեծ նվագախմբի և երգեհոնի համար՝ Բոհուսլավ Մարտինուի տեքստի վրա, Յիրժի Ստրիցից հետո 23-րդ սաղմոսի օգտագործմամբ, Յարոսլավ Վրխլիցկիի (Չեխիա) և Սուրբ Վենցլասի երգչախմբի բանաստեղծությունը, 1918
• «Ծաղկեփունջ», կանտատա 1937
• «Դաշտային պատարագ», 1939
• «Գիլգամեշ», 1954-1955
• «Աղբյուրների մաքրում», կանտատա, 1955
• «Եսայիայի մարգարեությունները», կանտատ, անավարտ, 1959

Սիմֆոնիկ ստեղծագործություններ

• Half—Time, 1924
• Կոնցերտ Գրոսսո, 1937
• Առաջին սիմֆոնիա, 1942
• Երկրորդ սիմֆոնիա, 1943
• Երրորդ սիմֆոնիա, 1944
• Չորրորդ սիմֆոնիա, 1945
• Հինգերորդ սիմֆոնիա, 1946
• Վեցերորդ սիմֆոնիա (սիմֆոնիկ ֆանտազիա)
• Որմնանկարներ՝ Պիերո դելլա Ֆրանչեսկայի, 1955

Գործիքներ նվագախմբի համար

• Թավջութակի կոնցերտ, 1930
• Կրկնակի համերգ երկու լարային նվագախմբերի, դաշնամուրի և տիմպանիի համար
• Ջութակի առաջին համերգ, 1932-1934, H. 232bis
• Ջութակի երկրորդ համերգ, 1943, H. 293
• Համերգ-ռապսոդիա նվագախմբի հետ, 1952, H. 337
• Չորրորդ դաշնամուրային համերգ, 1956
• Հինգերորդ դաշնամուրի համերգ, 1957

Կամերային-գործիքային երաժշտություն

• Առաջին լարային քառյակ, 1920-1921
• Երկրորդ լարային քառյակ, 1925
• Չորրորդ լարային քառյակ, 1937
• Վեցերորդ լարային քառյակ, 1946

Դաշնամուրային երաժշտություն

• Խամաճիկը I-III , 1912-1924

Դերակատարումներ

Բոգուսլավ Մարտինուի բոլոր սիմֆոնիաները ձայնագրվել են դիրիժորներ Վլադիմիր Վալեկի, Վացլավ Նոյմանի, Բրայդեն Թոմսոնի, Արթուր Ֆագենի, Նեեմ Յարվիի կողմից: Մարտինուի երաժշտությունը ձայնագրած նշանավոր դիրիժորներից են Կարել Անչերլը, Իրժի Բելոգլավեկը, Ռաֆայել Կուբելիկը, Չարլզ Մակերասը, Նեվիլ Մարիները, Քրիստոֆեր Հոգվուդը:

Մարտինուի գործերը ձայնագրած ջութակահարների թվում են Յոզեֆ Սուկը:

Գրականություն

• Акопян Л. О. Музыка XX века. Энциклопедический словарь. — М., Практика, 2010
• Гаврилова Н. Богуслав Мартину. Москва, Музыка, 1976
• Мигуле Я. Богуслав Мартину. — М.: Музыка, 1981.
• Šafránek M., Linhartová B. Bohuslav Martinů, the man and his music. New York: A.A. Knopf, 1944
• Nejen evropský časoprostor Bohuslava Martinů. Praha: Národní knihovna v Praze, 1990 (к 100-летию композитора)
• Erismann G. Martinu, un musicien à l'éveil des sources. Arles: Actes Sud, 1990
• Bohuslav Martinů, his pupils, friends and contemporaries. Brno: Masarykova univerzita, 1993
• Halbreich H. Bohuslav Martinu: Werkverzeichnis und Biografie. Mainz: Schott, 2007

Արտաքին հղումներ

• Մարտինի ստեղծագործությունները Classical Connect կայքում Бесплатная библиотека классической музыки на Classical Connect
• Կայք Մարտինու հիմնադրամ Պրահայում (չեխերեն, անգլերեն)
• Catalogue of Martinů Works
• Կենսագրություն (ֆրանսերեն, Անգլերեն)
• Bohuslav Martinu Centre in Policka
• Անդրեյ Կապլանով. Բոհուսլավ Մարտինու: «Գիլգամեշ» օրատորիա