Հրանտ Մալոյան

Հրանտ Մալոյան;
Ծնվել է	նոյեմբերի 29, 1896
Ծննդավայր	Կոստանդնուպոլիս
Մահացել է	1978
Մահվան վայր	Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ
Կրթություն	Սուրբ Ղազար կղզի և Ստամբուլի համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետ
Մասնագիտություն	քաղաքական գործիչ և ռազմական գործիչ

Հրանտ Մալոյան կամ Հրանտ Բեկ (նոյեմբերի 29, 1896(1896-11-29), Կոստանդնուպոլիս - 1978, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ), սիրիահայ զինվորական։ Եղել է սիրիական բանակի գեներալ և նշանակվել է Սիրիայում ներքին անվտանգության ուժերի գլխավոր հրամանատար։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հրանտ Մալոյանը ծնվել է 1896 թվականի նոյեմբերի 29-ին Ստամբուլում՝ հայկական կաթոլիկ ընտանիքում^[1]^[2]։ 1905-1907 թվականներին Մալոյանը սովորել է Իտալիայի Վենետիկ քաղաքի Սուրբ Ղազար կղզում^[3]։ Այնուհետև հաճախել է Մարիստ եղբայների վարժարան, որը ավարտել է 1912 թվականին։ Մեկ տարի թուրքական դպրոցում սովորելուց հետո ընդունվել է Կոստանդնուպոլսի իրավագիտության քոլեջ, որտեղ սովորել է 1913-1914 թվականներին^[2]։ 1916 թվականին ավարտել է Թուրքիայի ռազմական ակադեմիան^[4]։

Կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առաջին համաշարհային պատերազմի ընթացքում Մալոյանը զորակոչվել է Օսմանյան կայսրության բանակից և ուղարկվել է Սուեզ, սակայն գրավվել է բրիտանական ուժերի կողմից։ 1918 թվականին գերությունից ազատվելուց հետո Մալոյանը մեկնել է Իրաքի մայրաքաղաք Դամասկոս և դաշնակցել է Ֆեյսալ I-ի հետ^[4]։

1920 թվականին նա միացել է ֆրանսիական բանակին և մասնակցել է Ֆրանսիայում հայկական լեգեոն ի ստեղծմանը^[2]։ Տիրապետելով հինգ լեզուների՝ Մալոյանը ժանդարմերիայի թարգմանիչ և հրամանատար է եղել^[2]^[3]։ Նա մասնակցել է Մարաշի և Ամանոսի կռիվներին^[3]։ Իր ունեցած հաջողությունների շնորհիվ 1922 թվականին հանձնարարված սպա է դարձել^[1]^[5]։

1945 թվականին նշանակվել է Սիրիայի ներքին անվտանգության ուժերի գլխավոր հրամանատար և պաշտոնավարել է մինչև 1949 թվականը^[2]^[3]։ Նրա նշանակումը ազդարարվել է սիրիական մամուլում^[6]։ Ենթադրվում է նաև, որ Մալոյանը Սիրիայում առաջին հայն է, որը զբաեցրել է նման բարձր պաշտոններ^[4]։

Մալոյանի պաշտանավարման տարիներին և մինչև 1949 թվականը Սիրիայի ոստիկանական ուժերը կրկնապատկվել են՝ հասնելով 9751-ի^[4]։

1946 թվականին սիրիացի կրոնական գործիչ Սալման Մուրշիդը անջատվողական շարժում էր պլանավորում։ Մալոյանը ձերբակալել է նրան, իսկ 1946 թվականին մահապատժի է ենթարկել^[4]։

Ներքին անվտանգության ուժերի հրամանատար եղած ժամանակ՝ 1948 թվականին, սկսվել է արաբա-իսրայելյան պատերազմը։ Մալույանը հայտարարել է ռազմական դրություն և պարետային ժամ է սահմանել։ Միաժամանակ նա կանխել և զսպել է հասարակական անկարգությունները^[4]։

1949 թվականի օգոստոսին պաշտոնաթող լինելուց հետո Մալոյանը աշխատել է Դամասկոսի Բրիտանական Ավիաուղիներում։ Այնուհետև տեղափոխվել է Միացյալ Նահանգներ և հաստատվել է Կալիֆոռնիայում, որտեղ 1978 թվականին մահացել է^[4]։ Մալոյանի հուղարկավորությանը ներկա են եղել բազմաթիվ վետերաններ, քաղաքական գործիչներ, սպաներ և մեծ թվով երկրպագուներ^[3]։

Հրանտ Մալոյանը պարգևատրվել է Սիրիայի, Լիբանանի, Եգիպտոսի և Ֆրանսիայի կողմից^[2]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 Migliorino, Nicola (2007). (Re)constructing Armenia in Lebanon and Syria : ethno-cultural diversity and the state in the aftermath of a refugee crisis. Oxford: Berghahn. էջ 136. ISBN 978-1845453527.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 «Սուրիական բանակի հայ զորավարները» (Armenian). AADmag. 2014 թ․ նոյեմբերի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 4-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 «هرانت بك مالويان» (Arabic). Azad Hye.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 Moubayed, Sami (2005). Steel & silk : men and women who shaped Syria 1900-2000. Seattle, Wash: Cune. էջեր 71–2. ISBN 1885942400.
↑ Atamian, Pierre (1964). Histoire de la Communauté Arménienne Catholique de Damas (French). էջեր 153–7.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
↑ Moubayed, Sami (2010 թ․ հոկտեմբերի 29). «Armenians who came to the country after the First World War have assimilated into the society». Gulf News.

[nicola-1] 1,0 ^1,1 Migliorino, Nicola (2007). (Re)constructing Armenia in Lebanon and Syria : ethno-cultural diversity and the state in the aftermath of a refugee crisis. Oxford: Berghahn. էջ 136. ISBN 978-1845453527.

[aadmag-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 «Սուրիական բանակի հայ զորավարները» (Armenian). AADmag. 2014 թ․ նոյեմբերի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 4-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

[arabic-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 «هرانت بك مالويان» (Arabic). Azad Hye.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

[samim-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 Moubayed, Sami (2005). Steel & silk : men and women who shaped Syria 1900-2000. Seattle, Wash: Cune. էջեր 71–2. ISBN 1885942400.

[atamian-5] Atamian, Pierre (1964). Histoire de la Communauté Arménienne Catholique de Damas (French). էջեր 153–7.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

[gulfnews-6] Moubayed, Sami (2010 թ․ հոկտեմբերի 29). «Armenians who came to the country after the First World War have assimilated into the society». Gulf News.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]