Հելենա Շերֆբեկ
Հելենա Շերֆբեկ | |
---|---|
Ի ծնե | ֆիններեն՝ Helena Sofia Schjerfbeck |
Կեղծանուն | Helene Schjerfbeck |
Ծնվել է | հուլիսի 10, 1862[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Հելսինկի, Հարավային Ֆինլանդիայի տարածաշրջանային պետական վարչական գործակալություն, Ֆինլանդիա[4] |
Վախճանվել է | հունվարի 23, 1946[1][2][3][…] (83 տարեկան) |
Մահվան վայր | Սալտշյոբադեն, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[5] |
Քաղաքացիություն | Ֆինլանդիա |
Կրթություն | Հելսինկիի գեղարվեստի ակադեմիա և Կոլարոսսիի ակադեմիա |
Մասնագիտություն | նկարչուհի |
Ոճ | ռեալիզմ |
Ժանր | դիմապատկեր |
Թեմաներ | գեղանկարչություն |
Աշակերտներ | Հիլդա Ֆլոդին |
ստորագրություն | |
Helene Schjerfbeck Վիքիպահեստում |
Հելենա[6] Շերֆբեկ (շվեդ.՝ Helena Sofia Schjerfbeck, հուլիսի 10, 1862[1][2][3][…], Հելսինկի, Հարավային Ֆինլանդիայի տարածաշրջանային պետական վարչական գործակալություն, Ֆինլանդիա[4] - հունվարի 23, 1946[1][2][3][…], Սալտշյոբադեն, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[5]), ֆինն-շվեդ նկարչուհի, մոդեռնի ներկայացուցիչ։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հելենա Շերֆբեկը ծնվել է 1862 թվականին Ֆինլանդիայի մեծ իշխանության մայրաքաղաք Հելսինգֆորսում։ 11 տարեկանից Ֆինլանդիայի արվեստի սիրահարների միությունում սովորել է նկարել։
1880 թվականից մասնակցել է ցուցահանդեսներին և ճանաչում ստացել։ Ռուսաստանի կայսրության սենատից կրթաթոշակ է ստացել և սովորել Փարիզի Կոլարոսի ակադեմիայում։
1902 թվականից մոր հետ ապրել է Հյունվինկյաայում, որտեղ կատարելագործել է իր հմտությունները։ 1917 թվականին Հելսինկի Սթենման սալոնում կայացել է նկարչուհու առաջին անհատական ցուցահանդեսը, որը մեծ հաջողություն է ունեցել դիտողների և քննադատների շրջանում։
1925 թվականին Շերֆբեկը տեղափոխվել է Թամիսաարի, որտեղ հիմնականում ստեղծել է նատյուրմորտներ և վերամշակել է իր հին աշխատանքները։ Այս ժամանակահատվածի որոշ աշխատանքներ արված են լիտոգրաֆիայի տեխնիկայով, որը նկարիչը սովորել է 75 տարեկանում։
Խորհրդա-ֆիննական պատերազմի սկզբում տեղափոխվել է Տենալա, որտեղ անցկացրել է մեկ տարի։ 1944 թվականին մեկնել է Շվեդիա, և մահացել է 1946 թվականի հունվարի 23-ին Սալտշյոբադեն քաղաքում։
Ստեղծագործական ուղի
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նկարել է լանդշաֆտներ, դիմանկարներ, պատմական թեմաներով նկարներ։ Նկարչի աշխատանքների վրա որոշակի ազդեցություն են ունեցել Ֆյոդոր Դոստոևսկու, Մարսել Պրուստի և Արթյուր Ռեմբոյի ստեղծագործությունները։ Շերֆբեկը եղել է ավելի քան հազար ստեղծագործությունների հեղինակ. իր ստեղծագործություններում եղել է անկախ արվեստագետ։ Քաղաքային վարպետների շրջանում ընդգրկված չլինելով՝ արվեստագետը ստեղծել է գործեր, որոնք զարմացնում են թե՛ արվեստասերներին, թե՛ քննադատներին։ Շերֆբեկը կարողացել է վարպետորեն բարեփոխել գրականության ոճը ակադեմիական ռեալիզմից (1880-ականների վերջ) դեպի էքսպրեսիոնիզմ և մոդեռնիզմ (1940)։
Ընտանիք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Հայր՝ Սվանտե Շերֆբեկ (1833-1876)[7]
- Մայր՝ Օլգա Յոհաննա Պրինտց (1839-1923)
- Եղբայր՝ Մագնուս (1860-1933)
Հետաքրքիր փաստեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 2012 թվականի հոկտեմբերի 5-ին Ֆինլանդիան նկարչուհու ծննդյան 150-ամյակի առթիվ թողարկել է 2 եվրո արժողությամբ հուշադրամ[8]
- 2012 թվականի հունիսի 1-ից մինչև հոկտեմբերի 14-ը Հելսինկիի Աթենում շենքում կայացել է նկարչուհու ստեղծագործությունների ամենամեծ ցուցահանդեսը, որի ընթացքում ներկայացվել է շուրջ 400 աշխատանք
- 2017 թվականի հունիսի 7-ին Շերֆբեկի «Հայրս» («Isahni») նկարը վաճառվել է Լոնդոնի Sotheby's աճուրդում 212500 ֆունտ (244 հազար եվրո)[9]
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Gotthard Johansson: Helene Schjerfbecks konst: Ett urval målningar, teckningar och litografier, 1940
- Ahtela H. (Pseud. för Einar Reuter) Helene Schjerfbeck, 1953
- Camilla Hjelm: Modernismens förespråkare, Gösta Stenman och hans konstsalong. Diss, Helsingfors universitet. Statens konstmuseum, Centralarkivet för bildkonst 2009. ISBN 978-951-53-3182-3.
- Lena Holger: Och jag målar ändå. Brev till Maria Wiik 1907—1928, SLS/Atlantis 2011
- Lena Holger: Helene Schjerfbeck, liv och konstnärskap, Raster Förlag 1987, ISBN 91-87214-016
- Rakel Liehu: Helene, en roman om Helene Schjerfbeck, Forum 2005, ISBN 91-37-12636-9
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Helena Schjerfbeck (նիդերլ.)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Register of the Artists' Association of Finland (фин.)
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #119335875 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ Шедевры искусства XX века / пер. с англ. Е. С. Гордон. - М. : АСТ-ЛТД, 1997. - 511 с. - ISBN 5-15-000166-X.
- ↑ Schjerfbeck, Helene (1862-1946)(անգլ.), (ռուս.)
- ↑ «Финляндия, 2 евро (150 лет со дня рождения художницы Хелены Шерфбек)». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 5-ին.
- ↑ «Редкая картина Хелен Шерфбек была продана в Лондоне». YLE. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 4-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հելենա Շերֆբեկ» հոդվածին։ |
|