Հարոլդ Ագնյու

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Հարոլդ Ագնյու
անգլ.՝ Harold Agnew
Agnew Harold 1955 LAT1383.jpg
Ծնվել էմարտի 28, 1921(1921-03-28)[1][2]
Դենվեր, ԱՄՆ[1]
Մահացել էսեպտեմբերի 29, 2013(2013-09-29)[1][2] (92 տարեկանում)
Solana Beach, Սան Դիեգո շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ[1]
ՔաղաքացիությունFlag of the United States.svg ԱՄՆ
Մասնագիտությունֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)Լոս Ալամոսի Ազգային Լաբորատորիա
Գործունեության ոլորտֆիզիկա
ԱնդամակցությունԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա և Ճարտարագիտական ազգային ակադեմիա
Ալմա մատերԴենվերի համալսարան և Չիկագոյի համալսարան
Գիտական ղեկավարԷնրիկո Ֆերմի
ՊարգևներFellow of the American Physical Society և Էնրիկո Ֆերմի պարգև
Harold Agnew Վիքիպահեստում

Հարոլդ Մելվին Ագնյու (անգլ.՝ Harold Melvin Agnew, մարտի 28, 1921(1921-03-28)[1][2], Դենվեր, ԱՄՆ[1] - սեպտեմբերի 29, 2013(2013-09-29)[1][2], Solana Beach, Սան Դիեգո շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ[1]), ամերիկացի ֆիզիկոս, հայտնի որպես Հիրոսիմայի և Նագասակիի ատոմային ռմբակոծման գիտական դիտորդ, իսկ ավելի ուշ Լոս-Ալամոսյան ազգային լաբորատորիայի տնօրեն Լոս-Ալամոսում:

1942 թվականին Ագնյուն միացավ Չիկագոյի համալսարանի մետալուրգիական լաբորատորիայի գիտնականներին, որոնք Մանհեթենյան նախագծի շրջանակներում զբաղվում էին Ռադիոակտիվ էլեմենտի և Միջուկային ռեակցիաների հետազոտությամբ։ 1943 թվականին տեղափոխվեց Լոս-Ալամասի ազգային լաբորատորիա, որտեղ աշխատեց Կոկֆորտ-Ուոլտոնի գեներատորի վրա: Պատերազմի ավարտից հետո նա վերադարձավ Չիկագոյի համալսարան, որտեղ ավարտեց իր դիպլոմային աշխատանքը Էնրիկո Ֆերմիի ղեկավարությամբ:

1949 թվականին Ագնյուն վերադարձավ Լոս-Ալամոս և Բիկինի ատոլում (Մարշալյան կղզի) 1954 թվականի մարտի 1-ին մասնակցեց թերմոմիջուկային պայթուցիկ սարքի միջուկային փորձարկմանը: 1964 թվականին դարձավ միջուկային զենքի շահագործման բաժնի ղեկավար: 1955-1961 թվականները նա Եվրոպայում ՆԱՏՕ միավորված զինված ուժերի գլխավոր հրամանատարի գիտական խորհրդատուն էր: 1970-1979 թվականներին աշխատել է որպես Լոս-Ալամոսի լաբորատորիայի տնօրեն, իսկ երբ անցել է թոշակի, դարձել է միջուկային տեխնոլոգիաների նախագծերով զբաղվող General Atomics ընկերության նախագահն ու գլխավոր գործադիր տնօրենը: Մահացել է Կալիֆորնիայի նահանգում՝ Սոլանա-Բիչում[en] իր տանը 2013 թվականի սեպտեմբերի 29-ին:

Երիտասարդ տարիներն ու կրթությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հարոլդ Ագնյուն Թայվանում, 1945 թվականին Նագասակիի վրա նետված պլուտոնային Տոլստյակ ռումբի միջուկի հետ
Բևերլի Ագնյու

Հարոլդ Մելվին Ագնյուն ծնվել է Կոլորադո նահանգի Դենվեր քաղաքում 1921 թվականի մարտի 28-ին: Նա քարտաշի ընտանիքում միակ երեխան էր: Միջնակարգ կրթությունն ստացել է Դենվերի դպրոցներից մեկում, որից հետո ընդունվել է Դենվերի համալսարանի քիմիայի ֆակուլտետ: Հարոլդը վատ մարզիկ չէր և համալսարանի հավաքականի կազմում հաղթել է սոֆթբոլի առաջնությունում: 1942 թվականի հունվարին ավարտել է ուսումը և Եյլի համալսարանում[3][4] սովորելու համար թոշակ ստացել:

Այն բանից հետո, երբ Պյորլ-Հարբորի հարձակում|ճապոնացիների կողմից Պյորլ-Հարբորը ռմբակոծվեց և ԱՄՆ-ն ստիպված միացավ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին Խաղաղօվկիանոսյան ռազմական գործողությունների թատերաբեմում, Հարոլդը և իր ընկերուհին՝ Բևերլին, որն ավարտել էր Դենվերի նույն դպրոցն ու համալսարանը, փորձեցին միանալ ԱՄՆ-ի բանակի ավիացիոն կորպուսին: Սակայն նրանց չթողեցին անցնել բանակի շարքերը: Դրա փոխարեն Դենվերի համալսարանի ֆիզիկայի ֆակուլտետի ղեկավար Ջոյս Ստերնսը համոզեց նրան իր հետ միասին գնալ Չիկագոյի համալսարան, որտեղ Ստերնսը դարձավ Մետալուրգիական լաբորատորիայի ղեկավարներից մեկը: Ագնյուն բավականաչափ կրեդիտներ ուներ, որպեսզի ուսումը շարունակեր, իսկ Բևերլին՝ ոչ: 1942 թվականի մայիսի 2-ին նրանք Դենվերում ամուսնացան, որից հետո տեղափոխվեցին Չիկագո, որտեղ Բևերլին դարձավ Մետալուրգիական լաբորատորիայի ղեկավար Ռիչարդ Դոանի քարտուղարը: Ագնյուն և Բևերլին ունեցան երկու երեխա՝ մեկ աղջիկ՝ Նենսին, և մեկ տղա՝ Ջոնը[3][5]:

Չիկագոյի համալսարանի Մետալուրգիական լաբորատորիայում Ագնյուն աշխատել է Էնրիկո Ֆերմիի, Ուոլթեր Զիննի[en] և Հերբերթ Անդերսոնի[3] հետ: Մասնակցել է աշխարհում առաջին միջուկային ռեակտորի՝ Չիկագոյան պատաշար-1-ի շինարարությանը: Առաջնահերթ Ագնյուն աշխատել է չափիչ սարքերով: Հեյգերի հաշվիչը կալիբրվում էր ռադոնի և բերիլիումի օգտագործմամբ, որի արդյունքում Ագնյուն ռադիացիայի մեծ դոզա ստացավ: Դրանից հետո նա տեղափոխվեց ռեակտորում նեյտրոնների դանդաղեցման համար նախատեսված գրաֆիտային բլոկների տեղադրման աշխատանքներին: 1942 թվականի դեկտեմբերի 2-ին նա ականատես եղավ առաջին կառավարվող Շղթայական միջուկային ռեակցիային[6][4][7] Ագնյուն և Բևերլին տեղափոխվեցին Լոս-Ալամոսի ազգային լաբորատորիա 1943 թվականի մարտին[4]: Բերնարդ Վալդմանի[en] հետ նրանք գնացին Իլլինոյսի համալսարան Ուրբան-Շամպեյնում, որտեղ տղամարդիկ դեմոնտաժում էին Կոկֆորտ-Ուոլտոնի գեներատորը և լիցքավորված մասնիկների արագացուցիչը. այդ նույն ժամանակ Բևերլին բեկորների հաշվարկով էր զբաղված: Որից հետո դետալները ծովով ուղարկվեցին Նյու-Մեխիկո, այնտեղ Ագնյուն և Բևերլին դիմավորելով բեռը տեղափոխեցին Լոս-Ալամոսյան լաբորատորիա: Բևերլին շարունակում էր քարտուղար աշխատել սկզբից Մանհեթենյան նախագծի գիտական ղեկավար Ռոբերտ Օպենհայմերի, իսկ հետո ֆիզիկական բաժանմունքի ղեկավար Ռոբերտ Բաչերի[en] մոտ: Ագնյուի աշխատանքը այդ ժամանակ կայանում էր լիցքավորված մասնիկների արագացուցիչների կրկնակի հավաքման վրա, որը հետագայում օգտագործվել է Ջոն Մենլիի[en][5][8] խմբի փորձարկումների համար:

Երբ վերջացրին փորձարարական աշխատանքները, Ագնյույին տեղափոխեցին աշխատելու Մանհեթենյան նախագծի բաժիններից մեկի՝ «Ալբերտա» նախագծի վրա: Այնտեղ նա աշխատեց Լուիս Ալվարեսի խմբում, որի հիմնական նպատակը միջուկային պայթյունի ելքին հետևելն էր: Ագնյուն Ալվարեսի և Լոուրենս Ջոնսի հետ գտավ միջուկային պայթյունի ելքի հաշվարկման եղանակը՝ ճնշում հաղորդող սարքերը օդապարիկներով ցած նետելով և ցուցմունքները ինքնաթիռով գրանցելով[9]: 1945 թվականի հունիսին Douglas C-54 Skymaster ռազմա-տրանսպորտային ինքնաթիռով նա Խաղաղ օվկիանոսի Մարիանյան արխիպիլագի Տինիան կղզի տեղափոխվեց: Կղզում Ագնյուի առաջնահերթ խնդիրը դարձավ ամերիկական Boeing B-29 Superfortress The Great Artiste[en][10] ստրատեգիական ռմբակոցչի վրա նրա չափիչ ապարատուրայի տեղադրումը:

1945 թվականի օգոստոսի 6-ին Հիրոսիմայի և Նագասակիի ռմբակոծման ժամանակ Ագնյուն, Ալվարեսը և Ջոնսոնը գիտական դիտորդի դերում, Չարզ Սուինի վարած The Great Artiste[en]-ում գիտական դիտորդի դերում էին, որը Հերոսիմայի վրա «Փոքիկ» (անգլ.՝ Little Boy) ատոմային ռումբ նետող Enola Gay ստրատեգիական ռմբակոծիչ Boeing B-29 Superfortress-ի հետևից էր թռչում: Նա իր հետ կինոխցիկ էր վերցրել և նկարահանեց Հիրոսիմայի ռմբակոծման միակ գոյություն ունեցող կադրերը[9][11][12]:

Պատերազմի ավարտից հետո Ագնյուն ընդունվեց Չիկագոյի համալսարան, որտեղ ավարտեց իր դիպլոմային աշխատանքը Էնրիկո Ֆերմիի ղեկավարությամբ: Ագնյուն և Բևերլին ապրում էին Ֆերմիի և նրա ընտանիքի հետ՝ բնակատեղիի հետպատերազմյան անբավարարության պատճառով[8]: 1948 թվականին Ագնյուն ստացավ գիտության մագիստրոսի, իսկ 1949 թվականին՝ փիլիսոփայության դոկտորի կոչում[13], ավարտելով Cs-137, Y-91, Քլոր-147, Ru-106, Sm-151, P-32, Tm-170»[14]-ի «Բետա-սպեկտրներ» թեմայով դիսերտացիան:

Լոս-Ալամոս[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ագնյուն, 1974 թվականին 30 տարվա աշխատանքային գործունեության համար, պարգևատրումով

Ուսումն ավարտելուց հետո Ագնյուն վերադարձավ Լոս-Ալամոսի ազգային լաբորատորիա Ազգային հետազոտական ֆոնդի[en] աշխատակցի կարգավիճակով և ֆիզիկական բաժանմունքում աշխատեց զենքի կատարելագործման վրա[12]: 1950 թվականին նա տեղափոխվեց թերմոդինամիկական զենքի շահագործման նախագիծ և Բիկինի ատոլում (Մարշալովյան կղզի) միջուկային փորձարկման գլխավոր ինժեներն էր[15][16]: 1964 թվականին դարձավ միջուկային զենքի փորձարկման բաժանմումքի ղեկավար[12]:

1955-1961 թվականներին նա Նյու-Մեխիկո նահանգի սենատորն էր[17]: Նա Լոս-Ալամոսից Նյու-Մեխիկո նահանգի առաջին սենատորն էր: Սենատորները աշխատում էին առանց աշխատավարձի՝ ստանալով միայն հինգ դոլարի չափով օրավարձ[18]: Այս գործունեությունը խլում էր նրանից ընդամենը՝ զույգ տարիներին 30 օր և 60 օր կենտ տարիներին[19], հետևաբար Ագնյուն ի վիճակի էր Լոս-Ալամոսում շարունակել իր աշխատանքը՝ արձակուրդ վերցնելով սենատորական աշխատանքում[18]: Նա փորձում էր բարեփոխել Նյու-Մեխիկոյի օրենսդրությունը ալկոհոլի մինիմալ հավելուրդի որոշման մասով: Նրա փորձը 1957 թվականին անհաջողության մատնվեց, իսկ, 1963 թվականին օրենքը փոփոխության ենթարկվեց[20]:

1961 թվականից 1964 թվականը Ագնյուն հանդիսանում էր Եվրոպայում միավորված զինված ուժերի ՆԱՏՕ բարձրագույն գլխավոր հրամանատարի գիտական խորհրդատուն: Ինչպես նաև երկար տարիների ընթացքում, համատեղության կարգով զբաղեցնում էր խորհրդատվական դիրքեր ռազմական գերատեսչությունում: 1957-ից 1968 թվականը ԱՄՆ-ի Ռազմական Զինված ուժերի գիտախորհուրդի[en] անդամ էր: 1966-ից 1970 թվականը ԱՄՆ-ի Բանակի ռազմական զարգացման հրամանատարության Խորհրդատավական խմբի նախագահն էր: Ինչպես նաև այդ տարիներին Պաշտպանության գիտական խորհուրդի[en] անդամ էր: 1966-ից 1974 թվականը հանդիսանում էր ԱՄՆ-ի Բանակի Գիտախորհրդատվական խմբի անդամ: 1978-ից 1984 մտնում էր ԱՄՆ-ի Բանակի Գիտական խորհրդի մեջ[12]:

1970 թվականին Ագնյուն դարձավ Լոս-Ալամոսի ազգային լաբորատորիայի տնօրենը, որն այն ժամանակ ուներ մոտ 7000 հաշվառված աշխատակից[21]: Նրա ղեկավարման տարիներին մի շարք կարևոր փոփոխություններ տեղի ունեցան: Նրա նախորդը՝ Նորիս Բրենդբերին պատերազմից հետո վերականգնել էր լաբորատորիան զրոյից, շատ աշխատակիցների, որոնց նա հրավիրել էր, արդեն թոշակի տարիքի էին[22]: Ագնյուի օրոք լաբորատորիայում մշակվեց պաշտպանության կոմպլեքսի ստորերկրյա փորձնական տարբերակը, ավարտին հասցվեց նեյտրոնների ուսումնասիրման համար գիտական կենտրոնի կառուցումը, հայթայթվեց առաջին Cray-1 սուպերհամակարգիչը, անցկացվեցին Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալության տեսուչների ուսուցումը:Ագնյույին հաջողվեց լաբորատորիայում ստանալ W76 ջերմամիջուկային մարտագլխիկի, որը օգտագործվում էր UGM-96A Տրայդենտ I С-4 և UGM-133A Տրայդենտ II (D5) սուզանավերի բալիստիկ հրթիռների համար, ինչպես նաև Մինիտմեն միջմայրցամաքային ցամաքային բազավորման բալիստիկ հրթիռներում օգտագործվող W78 ջերմամիջուկային մարտագլխիկի շահագործման թույլտվությունը: ԱՄՆ-ի ատոմային էներգիայի հանձնաժողովի կողմից աջակցությունը ավարտվեց, սակայն, 1970-ականների էներգետիկ ճգնաժամի ժամանակ լաբորատորիան սկսեց ուսումնասիրել վառելիքի ալտերնատիվ տարբերակներ[22]:

Հետագա տարիները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ագնյուն 2006 թվականին

1979 թվականին Ագնյուն հեռացավ Լոս-Ալամոսի ազգային լաբորատորիայից և դարձավ միջուկային տեխնոլոգիաների նախագծերով զբաղվող General Atomics ընկերության նախագահն ու գործադիր տնօրենը: Մինչև 1985 թվականը նա զբաղեցրեց այդ պաշտոնը[12]: Կալիֆորնիայի համալսարանի ղեկավար Դեյվիդ Սաքսոնին[en] ուղղված իր նամակում նա գրում է իր հրաժարականի մասին և նշում, որ իր որոշման վրա ազդել է համալսարանի ղեկավարության քաղաքականության անբավարարվածությունը և լաբորատորիայի պրոպագանդայի բացակայությունը, ինչպես նաև ԱՄՆ-ի էներգետիկայի նախարարության կողմից Լոս-Ալամոսի ազգային լաբորատորիայի և Լիվերմորսյան ազգային լաբորատորիայի միջև ֆինանսավորման անարդարացի բաշխումից առաջացած հիասթափությունը[23]:

1974 թ.-ից 1978 թվականը Ագնյուն նախագահում էր Սպառազինման ու զինաթափման հսկողության գործակալության[en] Գլխավոր խորհրդակցական կոմիտետում: 1982 թ.-ից մինչև 1989 թվականը նա NASA-յի տիեզերական անվտանգության խորհրդակցական խմբի անդամ էր: 1988 թվականին Սան-Դիեգոյի Կալիֆոռնիայի համալսարանում դարձել է ադյունկտ-պրոֆեսոր: 1978 թվականին ստացել է Էնրիկո Ֆերմիի մրցանակ: Հանսոն Բետի հետ հավասարապես, նա առաջինը ստացավ Լոս-Ալամոսի ազգային լաբորատորիայի շքանշանը: Նա նաև ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի և ԱՄՆ-ի Ազգային ինժեներական ակադեմիայի անդամ էր[7][12][24][25]:

Լինելով Տակտիկական միջուկային զենքի կողմնակից, Ագնյուն 1970 թվականին նշել էր, որ «Վիշապի երախ» Վիետնամական կամուրջը, որի ոչնչացման համար կպահանջվեր կատարել մոտ 800 թռիչք, կարելի էր ոչնչացնել ընդամենը մեկ միջուկային ռումբով[26]: 1977 թվականին Ագնյուն իր հոդվածներից մեկում պնդում էր, որ Նեյտրոնային զենքի օգտագործումը կարող էր ապահովել սովորական զենքի համեմատ «տակտիկական» առավելություն, հատկապես Արևելյան բլոկի համեմատ: Ագնյուն պնդում էր, որ տեխնիկայի զրահապատումը հաշվի չառնելոու դեպքում պայթյունից առաջացած նեյտրոնները կարող են թափանցել ներս և մի քանի տասնյակ վայրկյանների ընթացքում անձնակազմին սպանել կամ լիովին դարձնել անարդյունավետ: Քանի որ նեյտրոնային ռումբը ունի ավելի ցածր կողմնակի վնաս, ապա նրա կիրառման ոլորտը ավելի լայն է, քան մասնատող զենքինն է, որը ապահովում է նրա առավելությունը[27]:

Բևերլին 2011 թվականի հոկտեմբերի 11-ին մահացավ[5]: Ագնյուին խրոնիկական լիմֆոլեյկոզ էին ախտորոշել: Նա մահացավ Կալիֆորնիայի նահանգի Սոլանա-Բիչի իր տանը 2013 թվականի սեպտեմբերի 29-ին[17][21]: Նա կտակել էր, որ իրեն դիակիզեն, իսկ մոխիրը թաղեն Բևերլիի հետ Լոս-Ալամոսի գերեզմանատանը[4][28]:

2005 թվականին ԲիԲիՍի-ին տված իր հարցարույցի ժամանակ Ագնյուն հայտարարել է. «ԱՄՆ-ի միջուկային զինապահեստի մոտ երեք քառորդը շահագործվել է իմ ղեկավարությամբ Լոս-Ալամոսում: Դա էլ հենց իմ թողած ժառանգությունն է»[11]:

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Physics Today — Melville: AIP Publishing, 1948. — ISSN 0031-9228; 1945-0699
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 SNAC — 2010.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Palevsky, 2005, էջ 2–3
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Broad William J. (October 1, 2013)։ «Harold M. Agnew, Physicist Present at Birth of the Nuclear Age, Dies at 92»։ New York Times 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 «In Memorium: Agnew and Ramsey»։ Los Alamos Historical Society Newsletter 30 (4): 3։ December 2011 
  6. ↑ Palevsky, 2005, էջ 5
  7. ↑ 7,0 7,1 «Harold Agnew»։ Nuclear Age Peace Foundation 
  8. ↑ 8,0 8,1 «Harold Agnew's Interview»։ Manhattan Project Voices 
  9. ↑ 9,0 9,1 «American Experience. Race for the Superbomb. Harold Agnew on: The Hiroshima Mission»։ PBS 
  10. ↑ Krauss, 2005, էջ 343
  11. ↑ 11,0 11,1 «The men who bombed Hiroshima»։ BBC 
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 «Harold Agnew»։ American Institute of Physics 
  13. ↑ Palevsky, 2005, էջ 10
  14. ↑ «The beta spectra of Cs137, Y91, Chlorine147, Ru106, Sm151, P32, Tm170»։ University of Chicago 
  15. ↑ «Operation Castle»։ Nuclear Weapon Archive 
  16. ↑ Palevsky, 2005, էջ 16
  17. ↑ 17,0 17,1 Sharpe Tom (September 30, 2013)։ «Former Los Alamos lab director Harold Agnew dies at 92»։ The Santa Fe New Mexican 
  18. ↑ 18,0 18,1 «Interview with Harold M. Agnew»։ Nevada Test Site Oral History Project։ Solana Beach, California: University of Nevada, Las Vegas։ October 10, 2005 
  19. ↑ «New Mexico State Legislature»։ New Mexico Legislature։ Վերցված է October 20, 2013 
  20. ↑ Roybal, 2008, էջ 186–189
  21. ↑ 21,0 21,1 Woo Elaine (October 3, 2013)։ «Harold Agnew, head of atomic laboratory, dies at 92»։ The Washington Post 
  22. ↑ 22,0 22,1 «The Times They Were a Changin’» (PDF)։ Los Alamos Science 4 (7): 73–79։ Winter/Spring 1983 
  23. ↑ «Agnew quits Los Alamos, goes to General Atomic»։ Physics Today 32 (5): 116։ May 1979։ doi:10.1063/1.2995534 
  24. ↑ «Award Laureates»։ Department of Energy 
  25. ↑ «Members»։ National Academy of Engineering 
  26. ↑ «Vintage Agnew» (PDF)։ Los Alamos Science 4 (7): 69–72։ Winter/Spring 1983 
  27. ↑ «Profile of Harold Agnew»։ Institute for Policy Studies 
  28. ↑ «Harold Agnew (1921–2013)»։ Nuclear Diner 

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Robert Krauss, Amelia Krauss The 509th Remembered: A History of the 509th Composite Group as Told by the Veterans Themselves, 509th Anniversary Reunion, Wichita, Kansas October 7–10, 2004. — Buchanan, Michigan: 509th Press, 2005. — ISBN 978-0-923568-66-5
  • Mary Palevsky Interview with Harold M. Agnew. — University of Nevada, Las Vegas Libraries, 2005.
  • David Roybal Taking on Giants: Fabián Chávez, Jr. and New Mexico Politics. — Albuquerque: University of New Mexico Press, 2008. — ISBN 978-0-826344-36-6
GND: 1100735984 · ISNI: 0000 0000 2812 5105 · LCCN: n89601487 · VIAF: 10436625 · FAST: 1488738
✯
 Այս հոդվածն ընտրվել է Հայերեն Վիքիպեդիայի օրվա հոդված:
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Հարոլդ_Ագնյու&oldid=6316694» էջից