Կարմիր նարինջ

Կարմիր նարինջ
	Արյունոտ նարինջ (լատին․՝ Citrus sinensis)
Տեսակ	նարինջ
Ենթատեսակ	Նարնջենի
Առաջացման երկիր	Իտալիա
Արտադրման վայր	Սիցիլիա
	Blood oranges Վիքիպահեստում

Կարմիր նարինջ նաև արյունոտ նարինջ (լատին․՝ Citrus sinensis), նարնջի տարատեսակներից, որն ունի արնանաման կարմիր երանգավորում։

Բնորոշ հատկություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կարմիր նարնջի արնակարմիր գույնը պայմանավորված է գունանյութերի՝ անտոցիանների առկայությամբ, որոնք բավականին հաճախ հանդիպում են ծաղիկներում և մրգերում, բայց հատուկ չեն ցիտրուսայիններին^[1]։ Գունավորման աստիճանը կախված է նաև ջերմաստիճանից, լուսավորությունից և տեսակից։ Պտուղը՝ որպես կանոն, փոքր է նարնջից, ունի շերտավոր մակերես և կորիզներ գրեթե չի պարունակում^[2]։

Ծագում և տարածում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կարմիր նարինջը սովորական նարնջի բնական մուտացիան է, որն էլ իր հերթին պոմելոյի և մանդարինի հիբրիդ է^[3]։ Արյունոտ նարնջի առաջին տնկիներն առաջացել են Սիցիլիայում։ Կարմիր նարինջը աճեցնում են Իսպանիայում, Մարոկկոյում, Չինաստանում, ԱՄՆ-ում^[4]։

Տեսակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նարնջի այս տարատեսակն ունի երեք տարածված սորտեր.

Տարոկկո (անգլ.՝ Tarocco) (ծագմամբ Իտալիայից)
Սանգուինելլո (անգլ.՝ Sanguinello) (ծագմամբ Իսպանիայից)
Մորո (անգլ.՝ Moro), որն համեմատաբար նոր տեսակ է։

Կան նաև ավելի քիչ տարածված սորտեր^[5]։

Կիրառություն և օգտակար հատկություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ինչպես բոլոր ցիտրուսները, կարմիր նարինջը ևս հարուստ է վիտամին C-ով։ Դրա մեջ պարունակվող անտոցիանները հակաօքսիդիչներ են, որոնք նվազեցնում են տարիքային հիվանդություններից շատերի ռիսկը^[1], այդ թվում՝ սիրտ-անոթային համակարգի հիվանդությունները։ Դրանք նաև նվազեցնում են կատարակտի առաջացումը^[6]։ Արյունոտ նարինջը նաև երկաթի, կալցիումի և վիտամին A-ի լավ աղբյուր է։

Խոհարարության մեջ արյունոտ նարինջներն օգտագործվում են աղցանների և կոկտեյլների պատրաստման, նաև մարմելադի ու օշարակի արտադրության մեջ^[7]։