Jump to content

Իրինա Վիներ-Ուսմանովա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Իրինա Վիներ-Ուսմանովա
Դիմանկար
Ծնվել էհուլիսի 30, 1948(1948-07-30) (75 տարեկան)
ԾննդավայրՍամարղանդ, Ուզբեկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
Գիտական աստիճանմանկավարժական գիտությունների դոկտոր
Մասնագիտությունgymnast, gymnastics coach, մարզիչ և գեղարվեստական մարմնամարզություն
ԱշխատավայրԼեսգաֆտի անվան ֆիզիկական կուլտուրայի պետական ինստիտուտ
ԱմուսինԱլիշեր Ուսմանով
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունSixth Civic Chamber of the Russian Federation (2017–2020)? և Public Chamber of the Russian Federation of the seventh composition (2020–2023)?
 Irina Viner Վիքիպահեստում

Իրինա Վիներ-Ուսմանովա (1992-ից մինչև 2022թվական- Վիներ-Ուսմանովա[1][2][3], ծնվ․. 30 հուլիսի 1948թվական, Սամարղանդ, ՈՒզբեկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), գեղարվեստական մարմնամարզության սովետական և ռուս մարզիչ, մանկավարժ, մանկավարժական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր։ 2008 թվականից Գեղարվեստական մարմնամարզության համառուսական ֆեդերացիայի նախագահ, նախկինում Մարմնամարզության միջազգային ֆեդերացիայի (FIG) գեղարվեստական մարմնամարզության տեխնիկական կոմիտեի փոխնախագահ։

Ռուսաստանի ֆեդերացիայի Աշխատանքի հերոս (2015), ՌՖ ֆիզիկական կուլտուրայի վաստակավոր աշխատակից (1997)։ «Միացյալ Ռուսաստան» քաղաքական կուսակցության Բարձրագույն խորհուրդի անդամ։ «"Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» շքանշանի լրիվ ասպետ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իրինա Ալեքսանդրովնա Վիները ծնվել է 1948 թվականի հուկիսի 30-ին Ուզբեկական ԽՍՀՍամարղանդ քաղաքում, հրեա մտավորականների ընտանիքում։ Ծնողները՝ Ալեքսանդր Եֆիմովիչ Վիները նկարիչ էր, Զոյա Զինովիեվնա Վիները՝ բժիշկ։ 11 տարեկանից Տաշկենտում, մարզիչներ Լիլիա Պետրովնայի և Էլեոնորա Սումարոկովայի ղեկավարությամբ զբաղվել է գեղարվեստական մարմնամարզությամբ։ Եղել է գեղարվեստական մարմնամարզության Ուզբեկստանի ԽՍՀ եռակի չեմպիոն։

1965 թվականի Իրիրնա Վիները արծաթե մեդալով ավարտում է Տաշկենտի № 110 դպրոցը, 1969 թվականին՝ Տաշկենտի Ուզբեկստանի Ֆիզիկական կուլտուրայի ինստիտուտը, որտեղ ստացել է բարձրագույն կրթություն։

1972 թվականից մինչև 1992 թվականը աշխատել է Տաշկենտի և Ուզբեկստանի գեղարվեստական մարմնամարզության հավաքականների մարզիչ։

1973 թվականին տաշկենտում առաջին ամուսնությունից ծնվում է տղան՝ Անտոնը[4][5][6]։

1992 թվականին ամուսնանում է ձեռներեց Ալիշեր Ուսմանովի հետ[6]։ Դեռ 1980 թվականին, Ալիշերը, լինելով ազատազրկման մեջ, ուղարկում է Իրինա Վիներին շարֆ, որը ուզբեկական ավանդույթում նշանակում է ամուսնության առաջարկ[5]։

1992 թվականից Իրինա Վիները ապրում է Մոսկվայում և աշխատում է Օլիմպիական պատրաստության Կենտրոնում որպես մարզիչ, սկ 2001 թվականից հանդիսանում է Ռուսաստանի գեղարվեստական մարմնամարզության հավաքականի գլխավոր մարզիչ։

2003 թվականին Սանկտ-Պետերբուրգի Պ․Ֆ․Լոսգաֆտի անվան ֆիզիկական կուլտուրայի, սպորտի և առողջության Ազգային պետական համալսարանում պաշտպանել է թեկնածուական դիսերտացիա «Գեղարվեստական մարմնամարզությունում բարձրորակ սպորտսմենների պատրաստում» թեմայով և դարձել մանկավարժական գիտությունների թեկանծու։

2008 թվականից իրինա Վիները Գեղարվեստական մարմնամարզության համառուսական ֆեդերացիայի նախագահն է։ Վերընտրվել է 2016 և 2020 թվականներին[7]։

Որպես մարզիչ ՝ նա պատրաստել է մի շարք հայտնի մարմնամարզիկների, այդ թվում ՝ սպորտի վաստակավոր վարպետներ ՝ Ամառային օլիմպիական խաղեր 1996-ի արծաթե մեդալակիր Յ.Բատիրշինա, Ամառային օլիմպիական խաղեր 2000-ի հաղթող Յու. Բարսուկովա, Ամառային օլիմպիական խաղեր 2000-ի բրոնզե մեդալակիր և Ամառային օլիմպիական խաղեր 2004-ի հաղթող Ա.Կաբաևա, Ամառային օլիմպիական խաղեր 2004-ի արծաթե մեդալակիր Ի. Չաշչինա, Ամառային օլիմպիական խաղեր 2008-ի և Ամառային օլիմպիական խաղեր 2012-ի հաղթող Ե.Կանաևա, Ամառային օլիմպիական խաղեր 2012-ի արծաթե մեդալակիր Դ.Դմիտրիևա, Ամառային օլպիմպիական խաղեր 2016-ի հաղթող Մ.Մամուն, Ամառային օլպիմպիական խաղեր 2016՝ Յ. Կուդրյավցևա; Ամառային օլպիմպիական խաղեր 2020 արծաթե մեդալակիր Դ.Ավերինան և այլք:2012 թվականի փետրվարի 6-ին պաշտոնապես գրանցվել է որպես Ռուսաստանի Ֆեդերացիայի նախագահի թեկնածու, այդ պահին՝ ՌՖ վարչապետ, Վլադիմիր Պուտինի վստահված անձ[2]։

2013 թվականին Սանկտ-Պետերբուրգի Պ․Ֆ․Լոսգաֆտի անվան ֆիզիկական կուլտուրայի, սպորտի և առողջության Ազգային պետական համալսարանում պաշտպանել է դոկտորական դիսերտացիա «Ինտեգրալ պատրաստում գեղարվեստական մարմնամարզությունում» թեմայով, մանկավարժական գիտությունների դոկտոր։

2016 թվականի փետրվարի 6-ին ընտրվել է «Եդինայա Ռոսիա» կուսակցության բարձրագույն խորհրդի անդամ[8]։

2023 թվականի մարտին նա երկու տարով հեռացվել է մարմնամարզության միջազգային ֆեդերացիայի կողմից ՝ 2021 թվականի ընտրություններում FIG ռիթմիկ մարմնամարզության տեխնիկական կոմիտեի համար Նատալյա Կուզմինայի թեկնածության ենթադրյալ պատասխան հանման պատճառով, Տոկիո-2020 Օլիմպիական խաղերում Ռուսաստանի ռիթմիկ մարմնամարզության հավաքականի պարտությունից հետո ԶԼՄ-ներում հրապարակային հայտարարություններ, որոնք ճանաչվել են վիրավորական և FIG-ի (մարմնամարզության միջազգային ֆեդերացիա) կանոնների խախտման պատճառով, Իրինա Վիները նախկինում նախազգուշացում էր ստացել fig-ի նախագահական բյուրոյից 2008 թվականին այն հրապարակային հայտարարությունների համար, որոնք այդ ժամանակ համարվում էին FIG-ի էթիկայի կանոնները խախտող։ Կողմերն իրավունք ունեն բողոքարկելու որոշումը ԳԵՖ-ի Բողոքարկման տրիբունալում որոշման մասին ծանուցման պահից 21 օրվա ընթացքում[9][10]։ 2023 թվականի նոյեմբերի վերջին մարմնամարզության էթիկայի հիմնադրամի (GEF) բողոքարկման տրիբունալը ուժի մեջ թողեց համառուսաստանյան ռիթմիկ մարմնամարզության ֆեդերացիայի նախագահ Իրինա Վիների երկամյա հեռացումը (2023 թվականի մարտի 6-ից մինչև 2025 թվականի մարտի 5-ը) և Ռուսաստանի մարմնամարզության ֆեդերացիան հայտարարեց պատասխանատու Ռուսաստանի ռիթմիկ մարմնամարզության ֆեդերացիայի և նրա անդամների գործողությունների համար։ Կողմերը իրավունք ունեն բողոքարկել այս որոշումը Սպորտային արբիտրաժային դատարանում ծանուցման պահից 21 օրվա ընթացքում[11]։

Վիները ռիթմիկ մարմնամարզիկներ Յանա Լուկոնինայի, Դարիա Դմիտրիևայի, Եվգենյա Կանաևայի, նախկին նախագահ Դմիտրի Մեդվեդևի, Դարիա Կոնդակովայի և RG մարզիչ Աննա Շումիլովայի հետ

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնողներն են Ուզբեկստանի ժողովրդական արտիստ, Արվեստի ակադեմիայի անդամ Ալեքսանդր Եֆիմովիչ Վիները (1922-1992)[12], Հայրենական մեծ պատերազմի[13] մասնակից և քիթ-կոկորդ-ականջաբան Զոյա Զինովևնա Վիները (1926-2018)[14]։ Եղբայր՝ Բորիս Վիներ։

1992 թվականից ամուսնացած է «Մետալոինվեստ» հոլդինգի սեփականատեր Ալիշեր Ուսմանովի հետ[15]։ Պաշտոնական ամուսնությունը տեւել է 30 տարի, սակայն Վիների խոսքով՝ նրանք իրականում միասին ապրել են 44 տարի։ Ուսմանովը Խորվաթիայի Օրեբիչ քաղաքում վիլլա է նվիրել Իրինա Վիներին, որն օգտագործվել է որպես ռիթմիկ մարմնամարզության ռուսական թիմի ամառային ուսումնամարզական հավաքների համար[16]։

Իր առաջին ամուսնությունից Վիներն ունի որդի՝ Անտոնը (Նաթան, ծնված 1973 թ)[15], որը հանդիսանում է սոլյարիումի ակումբների և գեղեցկության սրահների Sun and City ցանցի, ինչպես նաև Uryuk ռեստորանային ցանցի սեփականատերը[4][17].։ Չորս թոռներ՝ Դանիիլ, Լեոնիդ, Էյտան, Զոյա[16]։

2022 թվականի մայիսի 4-ին Ալիշեր Ուսմանովը 30 տարվա ամուսնությունից հետո ամուսնալուծության հայց է ներկայացրել կնոջից։ Հուլիսին հայտնի դարձավ, որ ամուսնալուծությունը ներկայացվել է ԶԱԳՍ[18]։ 2022 թվականի օգոստոսին Իրինա Ալեքսանդրովնան հայտարարեց, որ վերադարձել է իր նախկին ազգանունը՝ Վիներ։

Պատժամիջոցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2022 թվականի մայիսի 9-ին, Ուկրաինա Ռուսաստանի ներխուժման ֆոնին, Վիները ներառվել է Լատվիայի պատժամիջոցների ցուցակում, իշխանությունները նրան ավելացրել են Լատվիայի անցանկալի անձանց ցուցակում, և նրան արգելվել է մուտք գործել երկիր[19][20]։ 2022 թվականի հոկտեմբերի 19-ին նա հայտնվել է ուկրաինական պատժամիջոցների տակ՝ որպես Ալիշեր Ուսմանովի կինը և «Եդինայա Ռոսիա» կուսակցության Գերագույն խորհրդի անդամ[21][22]։

Շինություններ Մոսկվայում և Մոսկովյան շրջանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իրինա Վիների «Օլիմպիական գյուղ Նովոգորսկ» մարզական և բնակելի համալիրի հեղինակային նախագիծը։

2019 թվականի հունիսի 18-ին Մոսկվայի Լուժնիկի օլիմպիական համալիրի տարածքում բացվել է Իրինա Վիներ-Ուսմանովա մարմնամարզության պալատը[23][24][25]։

Բնապահպանական տարածքի կառուցման շուրջ սկանդալ

Իրինա Վիների որդին՝ Անտոնը, ունի զարգացման ընկերություն, որը 2011 թվականի ամռանից կառուցում է Սխոդնի գետի բնապահպանական գոտում՝ չնայած լրագրող Ալեքսանդր Մինկինի խոսքերով, թույլտվությունների բացակայությանը և օրենսդրության խախտումները վերացնելու հրամանների առկայությանը։ Ջրային ռեսուրսների դաշնային գործակալությունը և Մոսկվայի մարզի բնապահպանական դատախազությունը, մի շարք կապիտալ շինարարական նախագծեր, ներառյալ Իրինա Վիների միջազգային սպորտային ակադեմիայի շենքերը և մի քանի էլիտար 17-հարկանի բնակելի շենքեր[26]։

2013 թվականի հուլիսին «Խիմկի գրուպ» ընկերության տնօրենների խորհրդի նախագահ Դավիթ Պանկովը «Էխո Մոսկվի[27]» ռադիոկայանի կայքում բացատրեց, որ Իրինա Վիներն անմիջականորեն կապված է Նովոգորսկի միկրոշրջանի միայն մեկ հաստատության՝ Իրինա Վիներ միջազգային կազմակերպության հետ։ Մարզական ակադեմիան, որը կառուցվում է նրա ամուսնու՝ Ուսմանովի փողերով հողամասում, որը նախկինում նրան տրամադրել էր Մոսկվայի մարզի նախկին նահանգապետ Բորիս Գրոմովը։ Մոտակայքում՝ 3 կմ, Սխոդնյա գետի ափին, բնակելի շենքեր են կառուցվում Ուսմանովի կառույցների կողմից։ Պանկովը հրապարակել է մի շարք թույլտվություններ գետի սելավում ծառեր հատելու և շինարարություն իրականացնելու համար (թվագրված 2013թ. հունիսին)։ Պանկովի խոսքով՝ պայմանավորվածություն կա, որ Նովոգորսկի բազմահարկ շենքերի ապագա բնակիչները կկարողանան օգտվել Օլիմպիական ավանի ենթակառուցվածքներից[27]

Սոցիալական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2011թ. մարտի 3-ին նա ստորագրեց հիսունհինգի նամակը ՅՈՒԿՈՍ-ի գործով դատավճռի արդարացիության մասին. «Ես ձեզ ոչինչ չեմ կարող ասել Խոդորկովսկու մասին։ Ես չխորացա նրա գործի մեջ։ Բայց ես հիանալի հասկանում եմ,՝ այն կապիտալը,մոր նա ուներ՝ գումարած հնարավորություններ... Նա ուզում էր այս կապիտալը ծախսել իր նախընտրական հավակնություններն իրականացնելու համար»[28]։

2017 թվականի մարտին նա դարձել է Հանրային պալատի անդամ՝ նախագահական քվոտայով[29]։

2024 թվականի մարտին նա կտրուկ դատապարտեց այն մարզիկներին, ովքեր չեզոք դրոշի ներքո կմասնակցեն 2024 թվականի ամառային Օլիմպիական խաղերին՝ նրանց անվանելով «անօթևանների թիմ՝ առանց դրոշի, օրհներգի և երկրպագուների»[30][31]։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Ռուսաստանի Դաշնության աշխատանքի հերոս» մեդալի հանձնման արարողություն
  • «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 1-ին աստիճանի շքանշան (20.07.2023)՝ պետությանը մատուցած ծառայությունների, ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի զարգացման գործում մեծ ավանդի համար[32].
  • Բարեկամության շքանշան (Ադրբեջան, 31 հուլիսի, 2018 թ.) - Ադրբեջանի Հանրապետության և Ռուսաստանի Դաշնության միջև սպորտի ոլորտում կապերի ամրապնդմանն ուղղված ծառայությունների համար.[33][34]
  • «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» II աստիճանի շքանշան (16.07.2018թ.)՝ ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի զարգացման գործում ակնառու ավանդի, երկար տարիների բարեխիղճ աշխատանքի համար[35].
  • «Բարեգործության համար» նշան (2017 թվականի մայիսի 18) - Ռիո դե Ժանեյրոյում (Բրազիլիա) 2016 թվականի XXXI օլիմպիադայի խաղերում բարձր սպորտային նվաճումների հասած մարզիկների հաջող մարզման համար[36]։
  • Օլիմպիական շքանշան (արծաթ) (հուլիսի 19, 2015 թ.)՝ ի նշան համաշխարհային սպորտի շարժման ակնառու ծառայությունների և օլիմպիական իդեալներին նվիրվածության[37]։
  • Ռուսաստանի Դաշնության Աշխատանքի հերոս (28 ապրիլի, 2015) - պետությանը և ժողովրդին հատուկ աշխատանքային ծառայությունների համար[37].
  • Բարեկամության շքանշան (2013 թվականի փետրվարի 2) - մարզիկների հաջող նախապատրաստման համար, ովքեր բարձր սպորտային նվաճումների են հասել Լոնդոնում (Մեծ Բրիտանիա) 2012 թվականի XXX օլիմպիադայի խաղերում[38]։
  • «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» III աստիճանի շքանշան (29.12.2008թ.)՝ ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի զարգացման գործում ակնառու ավանդի համար[39].
  • «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» IV աստիճանի շքանշան (24 օգոստոսի, 2005 թ.) - ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի զարգացման գործում մեծ ավանդի, 2004 թվականի Աթենքի XXVIII օլիմպիադայի խաղերում մարզական բարձր նվաճումների համար[40]։
  • Պատվո շքանշան (հունիսի 9, 2001) - ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի զարգացման գործում ունեցած մեծ ավանդի, 2000 թվականին Սիդնեյում XXVII օլիմպիադայի խաղերում բարձր սպորտային նվաճումների համար[41]։
  • Ռուսաստանի Դաշնության ֆիզիկական կուլտուրայի վաստակավոր գործիչ (1997 թվականի հունվարի 6) - 1996 թվականի XXVI ամառային օլիմպիական խաղերում պետությանը մատուցած ծառայությունների և բարձր սպորտային նվաճումների համար[42].
  • Ռուսաստանի Դաշնության Նախագահի պատվոգիր (2008 թվականի հուլիսի 30) - ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի զարգացմանն ուղղված ծառայությունների և երկար տարիների բարեխիղճ աշխատանքի համար[43].
  • Ռուսաստանի Դաշնության Նախագահի երախտագիտությունը (2022 թվականի հուլիսի 1) - Տոկիոյում (Ճապոնիա) XXXII օլիմպիադայի և 2020 թվականի XVI պարալիմպիկ ամառային խաղերում մարզիկների հաջող մարզումը ապահովելու համար, ովքեր բարձր սպորտային նվաճումներ են գրանցել Տոկիոյում (Ճապոնիա)[44]
  • «Ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի զարգացման գործում վաստակի համար» պատվո կրծքանշան (2013 թվականի հուլիսի 30) - միջազգային ասպարեզում ռուսական սպորտի հեղինակության բարձրացման և ակտիվ հասարակական գործունեության մեջ նշանակալի ավանդի համար.[45]
  • Ռուսաստանի բիզնեսի և ձեռներեցության ակադեմիայի «Օլիմպիա» կանանց նվաճումների հանրային ճանաչման ազգային մրցանակի դափնեկիր 2005 թ.[46]
  • Ռուսաստանի հրեական համայնքների ֆեդերացիայի «Տարվա մարդ» մրցանակի դափնեկիր (2007)։
  • Վլադիմիր Վիսոցկու «Սեփական ուղու» մրցանակի դափնեկիր (2008)։
  • Նիկոլայ Օզերովի անվան մեդալ (Ռուսաստանի Դաշնության սպորտի նախարարություն, 2018 թվականի ապրիլի 6)՝ ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի խթանման համար[47].
  • Մոսկվայի մարզի պատվավոր քաղաքացի (16 օգոստոսի, 2018 թ.)[48]
  • Орден «За заслуги перед Отечеством» I степени (20 июля 2023) — з заслуги перед государством, большой вклад в развитие физической культуры и спорта[32]
  • Орден «Дружба» (Азербайджан, 31 июля 2018) — за заслуги в укреплении связей в области спорта между Азербайджанской Республикой и Российской Федерацией[33][34]
  • Орден «За заслуги перед Отечеством» II степени (16 июля 2018) — за выдающийся вклад в развитие физической культуры и спорта, многолетнюю добросовестную работу[35]
  • Знак отличия «За благодеяние» (18 мая 2017) — за успешную подготовку спортсменов, добившихся высоких спортивных достижений на Играх XXXI Олимпиады 2016 года в городе Рио-де-Жанейро (Бразилия)[36]
  • Олимпийский орден (серебро) (19 июля 2015) — в знак признания выдающихся заслуг в мировом спортивном движении и преданности олимпийским идеалам[37]
  • Герой Труда Российской Федерации (28 апреля 2015) — за особые трудовые заслуги перед государством и народом[37]
  • Орден Дружбы (2 февраля 2013) — за успешную подготовку спортсменов, добившихся высоких спортивных достижений на Играх XXX Олимпиады 2012 года в городе Лондоне (Великобритания)[38]
  • Орден «За заслуги перед Отечеством» III степени (29 декабря 2008) — за выдающийся вклад в развитие физической культуры и спорта[39]
  • Орден «За заслуги перед Отечеством» IV степени (24 августа 2005) — за большой вклад в развитие физической культуры и спорта, высокие спортивные достижения на Играх XXVIII Олимпиады 2004 года в Афинах[40]
  • Орден Почёта (9 июня 2001) — за большой вклад в развитие физической культуры и спорта, высокие спортивные достижения на Играх XXVII Олимпиады 2000 года в Сиднее[41]
  • Заслуженный работник физической культуры Российской Федерации (6 января 1997) — за заслуги перед государством и высокие спортивные достижения на XXVI летних Олимпийских играх 1996 года[42]
  • Почётная грамота Президента Российской Федерации (30 июля 2008) — за заслуги в развитии физической культуры и спорта и многолетнюю добросовестную работу[43]
  • Благодарность Президента Российской Федерации (1 июля 2022) — за обеспечение успешной подготовки спортсменов, добившихся высоких спортивных достижений на Играх XXXII Олимпиады и XVI Паралимпийских летних играх 2020 года в городе Токио (Япония)[44]
  • Почётный знак «За заслуги в развитии физической культуры и спорта» (30 июля 2013) — за выдающийся вклад в повышение авторитета российского спорта на международной арене и активную общественную деятельность[45]
  • Лауреат Национальной премии общественного признания достижений женщин «Олимпия» Российской Академии бизнеса и предпринимательства[46] в 2005 году.
  • Лауреат премии Федерации еврейских общин России «Человек года» (2007).
  • Лауреат премии Владимира Высоцкого «Своя колея» (2008).
  • Медаль Николая Озерова (Министерство спорта Российской Федерации, 6 апреля 2018 года) — за пропаганду физической культуры и спорта[47]
  • Почётный гражданин Московской области (16 августа 2018 года)[48]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «РБК, 2 августа 2022. Винер рассказала об изменении фамилии после развода с Усмановым». Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 2-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 2-ին.
  2. 2,0 2,1 «Постановление ЦИК РФ № 96/767-6, 6 февраля 2012». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 26-ին.
  3. «Ирина Винер-Усманова на сайте Всероссийской федерации художественной гимнастики». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 17-ին. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 12-ին.
  4. 4,0 4,1 «Ъ-Справочник». Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 10. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 27-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown (link)
  5. 5,0 5,1 Романов Е., Иванова О. Алишер Усманов: влюблён в «Арсенал», как мужчина в женщину Արխիվացված 2015-02-05 Wayback Machine // Конкурент. — 12 мая 2010 года.
  6. 6,0 6,1 Татьяна Юкиш (2009 թ․ օգոստոսի 31). «Наследники финансовых престолов». Журнал «Финанс.» № 31—32 (314—315). Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 11-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 30-ին.
  7. «Винер-Усманову переизбрали главой федерации художественной гимнастики». Росбизнесконсалтинг. 2020 թ․ դեկտեմբերի 11.
  8. Тимур Кизяков и Петр Толстой вошли в Высший совет «Единой России» Արխիվացված 2016-02-07 Wayback Machine «Йод», 06.02.2016
  9. «GEF Disciplinary Commission Panel sanctions head coach of Russian rhythmic gymnastics with two- year suspension and Russian Member Federation with warning». gymnastics.sport. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մարտի 7-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 7-ին.
  10. «Ирину Винер отстранили на 2 года. Не поверите, это ответка «нашего ставленника»». Sports.ru. 2023 թ․ մարտի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ մարտի 7-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 7-ին.
  11. Foundation, Gymnastics Ethics (2023 թ․ նոյեմբերի 24). «Gymnastics Ethics Foundation Appeal Tribunal issues decision». GEF (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 8-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 8-ին.
  12. «Мастера портретного жанра Узбекистана». Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 20-ին.
  13. «Александр Ефимович Винер на сайте «Память народа»». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 23-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 23-ին.
  14. «Памяти Зои Зиновьевны Винер». Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 20-ին.
  15. 15,0 15,1 «Биография Ирины Винер». finparty.ru. 2018. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 16-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
  16. 16,0 16,1 «ТАСС, 28 июля 2023. Ирина Винер: я никто, и звать меня никак!». Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 7-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 7-ին.
  17. Алишер Усманов одолжил Ирине Винер 2 млрд рублей на строительство «Олимпийской деревни» // Надежда Русина, gzt.ru, 07.10.2010
  18. «Ирина Винер подтвердила развод с бизнесменом Алишером Усмановым». Росбизнесконсалтинг. РБК. 2022 թ․ հուլիսի 6. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հուլիսի 6-ին. Վերցված է 2022 թ․ հուլիսի 6-ին.
  19. «Усманов отозвал свой иск о разводе с Винер. Ранее миллиардер попал под санкции США и ЕС, Винер ограничения не коснулись». The Insider (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ սեպտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  20. «Петросяну, Винокуру и Киркорову запретили въезжать в Латвию». Бублик (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 1-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  21. «ВИНЕР-УСМАНОВА Ирина Александровна - биография, досье, активы». Война и санкции (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 1-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  22. «Винер-Усманова Ирина Александровна, Правительство России, член совета по развитию физической культуры и массового спорта при правительстве». Rupep (ռուսերեն). Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  23. Ольга Завершнева (2019 թ․ հունիսի 18). «Собянин открыл Дворец гимнастики Ирины Винер-Усмановой в Лужниках». Комплекс градостроительной политики и строительства города Москвы (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 28-ին.
  24. «Открылся дворец гимнастики на территории Олимпийского комплекса «Лужники»». АО «Мосинжпроект» (ռուսերեն). 2019 թ․ հունիսի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 28-ին.
  25. «Собянин открыл Дворец художественной гимнастики в Лужниках». Интерфакс (ռուսերեն). 2019 թ․ հունիսի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 16-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 28-ին.
  26. А. Минкин (2013 թ․ հուլիսի 12). «Гребут». Новая газета, № 75. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 15-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 19-ին.
  27. 27,0 27,1 «Радио ЭХО Москвы :: Ответ Давида Панькова, председателя совета директоров 'Химки Групп', на публикацию Александра Минкина 'Гребут' / Комментарии». Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 27-ին. Վերցված է 2013 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  28. Шакиров, Мумин (2020 թ․ նոյեմբերի 30). «"Дело ЮКОСа" обрастает письмами». Радио Свобода (ռուսերեն). Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 8-ին.
  29. Путин утвердил членов президентской квоты Общественной палаты РФ Արխիվացված 2017-03-20 Wayback Machine «Интерфакс», 03.2017
  30. «Олимпийское безумие. Вопрос с участием российских атлетов на летних Играх-2024 в Париже остается открытым. Но его пытаются закрыть с помощью бредовых заявлений». Новая газета (ռուսերեն). 2045 թ․ դեկտեմբերի 31. Վերցված է 6 апреля 2024-ին.
  31. ««Команда иноагентов». Как российские спортивные чиновники и теннисисты поспорили из-за нейтрального статуса на Олимпийских играх». BBC News Русская служба (ռուսերեն). 2024 թ․ ապրիլի 5. Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 8-ին.
  32. 32,0 32,1 «Указ Президента Российской Федерации от 20.07.2023 № 538 "О награждении государственными наградами Российской Федерации"». Официальное опубликование правовых актов. Официальный интернет-портал правовой информации. 2023 թ․ հուլիսի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հուլիսի 20-ին. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 20-ին.
  33. 33,0 33,1 «Официальный сайт президента Азербайджанской Республики - ДОКУМЕНТЫ » Распоряжения». ru.president.az (ռուսերեն). Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 15-ին.
  34. 34,0 34,1 «Президент Ильхам Алиев и первая леди Мехрибан Алиева встретились с президентом Всероссийской федерации художественной гимнастики БУДЕТ ОБНОВЛЕНО» (ռուսերեն). azertag.az. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 17-ին. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 17-ին.
  35. 35,0 35,1 «Указ Президента Российской Федерации от 16.07.2018 № 431». Официальное опубликование правовых актов. Официальный интернет-портал правовой информации. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 21-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 15-ին.
  36. 36,0 36,1 «Указ Президента Российской Федерации от 18.05.2017 № 215 ∙ Официальное опубликование правовых актов ∙ Официальный интернет-портал правовой информации». publication.pravo.gov.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ փետրվարի 18-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 15-ին.
  37. 37,0 37,1 37,2 37,3 «Всероссийская Федерация Художественной Гимнастики». vfrg.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ դեկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 15-ին.
  38. 38,0 38,1 «Указ Президента Российской Федерации от 2 февраля 2013 года № 57 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 27-ին.
  39. 39,0 39,1 Указ Президента Российской Федерации от 29 декабря 2008 года № 1876 «О награждении орденом „За заслуги перед Отечеством“ III степени Винер И. А.»(չաշխատող հղում)
  40. 40,0 40,1 «Указ Президента Российской Федерации от 24 августа 2005 года № 980 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հունիսի 7-ին. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 27-ին.
  41. 41,0 41,1 Указ Президента Российской Федерации от 9 июня 2001 года № 692 «О награждении государственными наградами Российской Федерации спортсменов, тренеров, работников физической культуры и спорта»(չաշխատող հղում)
  42. 42,0 42,1 Указ Президента Российской Федерации от 06.01.1997 г. № 1 «О награждении государственными наградами Российской Федерации спортсменов, тренеров, работников физической культуры и спорта по итогам ХХVI летних Олимпийских игр 1996 года» Արխիվացված 2020-09-23 Wayback Machine // Официальный сайт Кремля / www.kremlin.ru
  43. 43,0 43,1 Распоряжение Президента Российской Федерации от 30 июля 2008 года № 441-рп «О награждении Почётной грамотой Президента Российской Федерации Винер И. А.»(չաշխատող հղում)
  44. 44,0 44,1 Распоряжение Президента Российской Федерации от 1 июля 2022 года № 207-рп «О поощрении»
  45. 45,0 45,1 Приказ Минспорта России «О награждении почётным знаком „За заслуги в развитии физической культуры и спорта“»
  46. 46,0 46,1 «Официальный сайт Российской академии бизнеса и предпринимательства». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 28-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 16-ին.
  47. 47,0 47,1 «Приказ Министра спорта Российской Федерации (Минспорт России) от 6 апреля 2018 № 45-нг «О награждении медалью Николая Озерова»» (PDF). Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 14-ին. Վերցված է 2018 թ․ ապրիլի 22-ին.
  48. 48,0 48,1 «Постановление Губернатора Московской области от 16.08.2018 № 344-ПГ «О присвоении почётного звания „Почётный гражданин Московской области"»». Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 19-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 19-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 61 (օգնություն)

Հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տեսանյութեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]