Էդվարդ Ջերեջյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Էդվարդ Ջերեջյան
անգլ.՝ Edward Djerejian
Դիմանկար
Ծնվել էմարտի 6, 1939(1939-03-06) (85 տարեկան)
ԾննդավայրՆյու Յորք, Նյու Յորք
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունՋորջթաունի համալսարան, Կոլումբիայի համալսարան և Էդմունդ Ա. Վալշի անվան դիվանագիտական ծառայության դպրոց
Մասնագիտությունդիվանագետ և գործարար
ԱշխատավայրՌայսի անվան համալսարան
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԱրվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
 Edward Djerejian Վիքիպահեստում

Էդվարդ Պիտեր Ջերեջյան (անգլ.՝ Edward Djerejian, ծնվել է մարտի 6, 1939(1939-03-06), Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ), ԱՄՆ նախկին դիվանագետ, որը ծառայել է ութ վարչակազմերի ընթացքում՝ սկսած Ջոն Ֆ. Քենեդիի մինչև Քլինթոնի (1962-1994 թթ.) նախագահության ժամանակահատվածում։ Նա ծառայել է որպես Միացյալ Նահանգների դեսպան Սիրիայում (1988-1991 թթ.) և Իսրայելում (1993-1994 թթ.), նախագահի հատուկ օգնական Ռոնալդ Ռեյգանի նախագահության օրոք և ԱԳՆ մամուլի քարտուղարի տեղակալ (1985-1986 թթ.), և պետքարտուղարի օգնական մերձավորարևելյան հարցերով (1991-1993 թթ.) Նա Ջեյմս Ա. Բեյքեր III հանրային քաղաքականության Ինստիտուտի տնօրենն է Ռայսի Համալսարանում և Ամերիկյան արվեստի եւ գիտության ակադեմիայի անդամ է և Նյու Յորքի Քարնեգի կորպորացիայի հոգաբարձուների Խորհրդի անդամ։ Ջելեջյանը ընտրվեց Կորպորացիայի "Օքսիդենտալ Պետրոլիում" կորպորացիայի տնօրենների խորհրդի անկախ նախագահ (2013-2015 թթ.): Նա գլոբալ խորհրդատվական ընկերությունների գործընկեր կառավարիչն է, LLP[1]: Ջերեջյանը Վտանգ և հնարավորություն․ ԱՄՆ դեսպանի ճամփորդությունը Մերձավոր Արևելքով գրքի հեղինակն է (Simon & Շուստերը, շեմը հրատարակությունների, 2008 թվականի սեպտեմբերին. Թիվ ISBN 1-416-55493-9)

Կյանքն ու կրթությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ջերեջյանը հայկական ծագում ունի։ Նա ծնվել է Նյու Յորքում 1939 թվականին[2]։ 1960 թվականին նա ավարտել է Ջորջթաունի համալսարանը։ Ջերեջյանը ծառայել է ԱՄՆ բանակի Կորեայում առաջիկա երկու տարի, այնուհետ անցել է դիվանագիտական ծառայության։

Բացի անգլերենից, նա խոսում է արաբերեն, հայերեն, ֆրանսերեն և ռուսերեն[3]։

Կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1962-1964 թվականներին Ջելեջյանը պետքարտուղար Ջորջ Բոլլի հատուկ օգնականն էր[4], ծառայում էր որպես քաղաքական աշխատակից Բեյրութում, Լիբանան (1965–1969 թթ.) և Կասաբլանկայում, Մարոկկո (1969–1972 թթ.), Նահանգների պետքարտուղարի տեղակալ Ջոզեֆ Սիսկոյի գործադիր օգնական (1972-1975 թթ.)[4], գլխավոր հյուպատոս Բորդոյում, Ֆրանսիա (1975–1977 թթ.), Եվրոպական գործերի բյուրոյի աշխատակից (1978-1979 թթ.), Մոսկվայում ԱՄՆ դեսպանության քաղաքական բաժնի պետ (1979–1981 թթ.), deputy chief of the US Mission to հորդանանում ԱՄՆ առաքելության պետի տեղակալ (1981–1984), պրեզիդենտ Ռոնալդ Ռեյգանի հատուկ օգնական և արտաքին գործերի մամուլի փոխխոսնակ (1985-1986 թթ.)[4], Մերձավոր Արևելքի և Հարավային Ասիայի գործերով քարտուղարի տեղակալի օգնական (1986–1988 թթ.), ԱՄՆ դեսպան Սիրիայում (1989–1991 թթ.)[2], Մերձավոր Արևելքի հարցերով Պետքարտուղարի օգնական (1991–1993)[2], ԱՄՆ դեսպան Իսրայելում (1993–1994)[2], 1994 թվականից ի վեր նա Ջեյմս Ա. Բեյքեր III հանրային քաղաքականության Ինստիտուտի տնօրենն է Ռայսի Համալսարանում։

Ջերեջյանը, որպես պետքարտուղարի Մերձավոր Արևելքի գործերով օգնական, իսլամական ծայրահեղականների կարծեցյալ ժողովրդավարական նպատակների նկարագրությունը ձևակերպեց որպես «Մի մարդ, մի ձայն, մեկ անգամ»[5]։

Պետքարտուղար Քոլին Փաուելը Ջելեջյանին առաջարկել էր նախագահել արաբ և մուսուլման աշխարհի համար նախատեսված, կոնգրեսի կողմից մանդատ ստացած, երկկուսակցական խորհրդատվական հասարակական ժողովրդավարական խումբը, որի զեկույցը հրապարակվեց[6] 2003 թվականի հոկտեմբերին։ Նա կոնգրեսի հավատարմագիր ստացած երկկուսակցական Իրաքն ուսումնասիրող խմբի ավագ քաղաքական խորհրդատու էր, որն իր զեկույցը հրապարակեց 2006 թվականի դեկտեմբերին։ 2010 թվականին նա նախագահում էր Բեյքեր ինստիտուտի սեմինարը «Ինչպես մոտենալ Պաղեստին-Իսրայելյան տարածքային խաղաղ կարգավորման վերջնագծին» թեմայով[7]։

Ջերեջյանը «Վտանգ և հնարավորություն․ ԱՄՆ դեսպանի ճամփորդությունը Մերձավոր Արևելքով » գրքի հեղինակն է (Simon & Շուստերը, շեմը հրատարակությունների, 2008 թվականի սեպտեմբերին. Թիվ ISBN 1-416-55493-9)

Դեսպան Ջերեջյանը արժանացել է նախագահի վաստակավոր ծառայող մրցանակին, Պետքարտուղարության վաստակավոր պատվո մրցանակ, նախագահի երախտիքի արժանի ծառայող մրցանակ, հակազրպարտչական լիգայի բարոյական պետական գործչի մրցանակ, Էլլիս կղզու պատվո մեդալով, և 2009 թվականին Ռայսի շրջանավարտների ասոցիացիայի ոսկե մեդալով՝ ասոցիացիայի կողմից շնորհվող բարձրագույն պարգև, ի նշան համալսարանին մատուցած բացառիկ ծառայության։ 2011 թվականին Ջերեջյանը ընտրվել է Մշակույթի և Գիտության Ամերիկյան Ակադեմիայի՝ երկրի հնագույն և ամենահեղինակավոր հասարակության և անկախ քաղաքականության հետազոտական կենտրոններից մեկի անդամ։

Նա գլոբալ խորհրդատվական ընկերությունների գործընկեր կառավարիչ է, LLP։ Դեսպան Ջելեջյանը Կորպորացիայի "Օքսիդենտալ Պետրոլիում" կորպորացիայի տնօրենների խորհրդի անկախ նախագահ էր (2013-2015 թթ.)։ 2011 թվականից նա Նյու Յորքի Քարնեգի կորպորացիայի հոգաբարձուների Խորհրդի անդամ է, միևնույն ժամանակ մի քանի շահույթ չհետապնդող խորհուրդների անդամ է։ Ջորջթաուն համալսարանի արտաքին ծառայության քոլեջն ավարտելուց հետո, նա ծառայել է Կորեայի հանրապետությունում որպես ԱՄՆ բանակի առաջին լեյտենանտ։ Նա Ջորջթաուն համալսարանի գիտության բակալավրի և հասարակական գիտությունների պատվավոր դոկտորի աստիճան ունի, ինչպես նաև Միդլբուրի քոլեջի իրավաբանական գիտությունների պատվավոր դոկտոր աստիճան[8]։

Նա ամուսնացած է Ֆրանսուազ Անդրեե Լիլիան Մարի (Հեյլթերս) Ջերեջյանի հետ։ Նրանք ունեն երկու երեխա, Գրիգոր Ջերեջյանը և Ֆրանչեսկա Նատալյա Ջերեջյանը, և երկու թոռ, Իզաբել Ջերեջյանը և Սեբաստիան Ջերեջյանը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Baker Institute - Ambassador Djerejian - Biography». 2004 թ․ սեպտեմբեր. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ փետրվարի 2-ին. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 27-ին.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 U.S. State Department Archives (People)
  3. State Department Foreign Service Institute
  4. 4,0 4,1 4,2 [1]
  5. Meridian House Speech, Washington, D.C., June 4, 1992
  6. Changing Minds, Winning Peace
  7. «Getting to the Territorial Endgame of an Israeli-Palestinian Peace Settlement» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2012 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 29-ին.
  8. http://www.middlebury.edu/newsroom/archive/2004/node/112364