Էդուարդ Դավթյան
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Դավթյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Էդուարդ Դավթյան | |
---|---|
Ծնվել է | օգոստոսի 13 (26), 1903[1][2] Կարս, Կարսի մարզ, Կովկասյան երկրամաս, Ռուսական կայսրություն[1][2] |
Մահացել է | փետրվարի 2, 1979[2] (75 տարեկան) Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[2] |
Քաղաքացիություն | Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ |
Ազգություն | հայ |
Մասնագիտություն | հելմինթոլոգ |
Հաստատություն(ներ) | Հայաստանի անասնաբուծության և անասնաբուժության գիտահետազոտական ինստիտուտ[1], ՀՀ ԳԱԱ[1] և Ճարտարապետության և շինարարարության Հայաստանի ազգային համալսարան[1] |
Անդամակցություն | ՀՀ ԳԱԱ[1][2] և Q113408094?[1] |
Կոչում | պրոֆեսոր[1][2] և թղթակից անդամ[1][2] |
Գիտական աստիճան | կենսաբանական գիտությունների դոկտոր[1][2] (1945) |
Պարգևներ |
Էդուարդ Համբարձումի Դավթյան (օգոստոսի 13 (26), 1903[1][2], Կարս, Կարսի մարզ, Կովկասյան երկրամաս, Ռուսական կայսրություն[1][2] - փետրվարի 2, 1979[2], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[2]), հայ խորհրդային ճիճվաբան, կենսաբանական գիտությունների դոկտոր (1945), պրոֆեսոր (1947), ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1940), ՀԽՍՀ ԳԱ թղթակից-անդամ (1956)։
Գործունեություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1933- 1954 թվականներին հայկական անասնաբուժության ԳՏԻ-ի (այժմ՝ Հայկական անասնաբուժության և անասնաբուծության ԳՏԻ) ճիճվաբանության բաժնի վարիչ, միաժամանակ 1949-1955 թվականներին նույն ինստիտուտի տնօրենի տեղակալ՝ գիտական գծով։ 1944-1952 թվականներին և ապա 1958 թվականից՝ ՀԽՍՀ ԳԱ կենդանաբանության ԳՏԻ պարազիտոլոգիայի սեկտորի վարիչ։ 1946-1964 թվականներին՝ Երևանի անասնաբուծական-անասնաբուժական ինստիտուտի պարազիտոլոգիայի ամբիոնի վարիչ։ 1956 թվականից՝ ճիճվաբանների համամիութենական ընկերության հայկական բաժանմունքի նախագահ։ Դավթյանը զբաղվում է ճիճուների ֆաունայի, կենսաբանության, ճիճվային հիվանդությունների ծագման, վարակամերժման, վիրուլենտության, բուժման և պայքարի միջոցների, պարազիտոլոգիայի և ճիճվաբանության հարցերով։ Դավթյանը նկարագրել է հորթերին նեռասկարիդոզի հարուցիչը (ԽՍՀՄ-ում առաջինը), թոքային ճիճուների 10 տեսակ, ֆասցիոլոզը և այլն։ Առաջարկել է միջնորդ տերերի և իմունոկենսաբանական նոր դասակարգում, որը համընդհանուր ճանաչում է գտել։ Դավթյանը ապացուցել է, որ ախտածնության մեջ կարնոր նշանակություն ունեն ալերգիական ոչ յուրահատուկ գործընթացնեևը, որոնք առաջացնում են նյութափոխանակության, նյարդային ու էնդոկրինային համակարգի խանգարումներ։ Մշակել է պաթոգենետիկ թերապիայի մեթոդ (համալիրում օգտագործելով միկրոտարրեր և վիտամիններ)։ Այս համալիրը 1960 թվականից կիրառվում էր ԽՍՀՄ անասնապահական շրջաններում։ Դավթյանն իր ղեկավարած լաբորատորիայում պատրաստել է հեքսաքլորէթան պրեպարատը, որը կենդանիների ֆասցիոլոզի բուժման ամենաարդյունավետ և ԽՍՀՄ-ում տարածված միջոցներից էր համարվում։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 Ով ով է. հայեր (հայ.) / Հ. Այվազյան — Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005. — հատոր 1.
Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էդուարդ Դավթյան» հոդվածին։ |
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 298)։ |
- Օգոստոսի 26 ծնունդներ
- 1903 ծնունդներ
- Կարս քաղաքում ծնվածներ
- Փետրվարի 2 մահեր
- 1979 մահեր
- Երևան քաղաքում մահացածներ
- ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոսներ
- ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Հայ կենսաբաններ
- ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամներ
- Կենսաբանական գիտությունների դոկտորներ
- Հայ պրոֆեսորներ