Էդուարդ Դավթյան

Էդուարդ Դավթյան
Ծնվել է	օգոստոսի 13 (26), 1903; Կարս, Կարսի մարզ, Կովկասյան երկրամաս, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	փետրվարի 2, 1979 (75 տարեկան); Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ
Ազգություն	հայ
Մասնագիտություն	հելմինթոլոգ
Հաստատություն(ներ)	Հայաստանի անասնաբուծության և անասնաբուժության գիտահետազոտական ինստիտուտ, ՀՀ ԳԱԱ և Ճարտարապետության և շինարարարության Հայաստանի ազգային համալսարան
Անդամակցություն	ՀՀ ԳԱԱ և Q113408094?
Կոչում	պրոֆեսոր և թղթակից անդամ
Գիտական աստիճան	կենսաբանական գիտությունների դոկտոր (1945)
Պարգևներ

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Դավթյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Էդուարդ Համբարձումի Դավթյան (օգոստոսի 13 (26), 1903^[1]^[2], Կարս, Կարսի մարզ, Կովկասյան երկրամաս, Ռուսական կայսրություն^[1]^[2] - փետրվարի 2, 1979(1979-02-02)^[2], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ^[2]), հայ խորհրդային ճիճվաբան, կենսաբանական գիտությունների դոկտոր (1945), պրոֆեսոր (1947), ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1940), ՀԽՍՀ ԳԱ թղթակից-անդամ (1956)։

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1933- 1954 թվականներին հայկական անասնաբուժության ԳՏԻ-ի (այժմ՝ Հայկական անասնաբուժության և անասնաբուծության ԳՏԻ) ճիճվաբանության բաժնի վարիչ, միաժամանակ 1949-1955 թվականներին նույն ինստիտուտի տնօրենի տեղակալ՝ գիտական գծով։ 1944-1952 թվականներին և ապա 1958 թվականից՝ ՀԽՍՀ ԳԱ կենդանաբանության ԳՏԻ պարազիտոլոգիայի սեկտորի վարիչ։ 1946-1964 թվականներին՝ Երևանի անասնաբուծական-անասնաբուժական ինստիտուտի պարազիտոլոգիայի ամբիոնի վարիչ։ 1956 թվականից՝ ճիճվաբանների համամիութենական ընկերության հայկական բաժանմունքի նախագահ։ Դավթյանը զբաղվում է ճիճուների ֆաունայի, կենսաբանության, ճիճվային հիվանդությունների ծագման, վարակամերժման, վիրուլենտության, բուժման և պայքարի միջոցների, պարազիտոլոգիայի և ճիճվաբանության հարցերով։ Դավթյանը նկարագրել է հորթերին նեռասկարիդոզի հարուցիչը (ԽՍՀՄ-ում առաջինը), թոքային ճիճուների 10 տեսակ, ֆասցիոլոզը և այլն։ Առաջարկել է միջնորդ տերերի և իմունոկենսաբանական նոր դասակարգում, որը համընդհանուր ճանաչում է գտել։ Դավթյանը ապացուցել է, որ ախտածնության մեջ կարնոր նշանակություն ունեն ալերգիական ոչ յուրահատուկ գործընթացնեևը, որոնք առաջացնում են նյութափոխանակության, նյարդային ու էնդոկրինային համակարգի խանգարումներ։ Մշակել է պաթոգենետիկ թերապիայի մեթոդ (համալիրում օգտագործելով միկրոտարրեր և վիտամիններ)։ Այս համալիրը 1960 թվականից կիրառվում էր ԽՍՀՄ անասնապահական շրջաններում։ Դավթյանն իր ղեկավարած լաբորատորիայում պատրաստել է հեքսաքլորէթան պրեպարատը, որը կենդանիների ֆասցիոլոզի բուժման ամենաարդյունավետ և ԽՍՀՄ-ում տարածված միջոցներից էր համարվում։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 ^2,14 ^2,15 Ով ով է. հայեր (հայ.) / Հ. Այվազյան — Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005. — հատոր 1.

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էդուարդ Դավթյան» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 298)։

[_5e5775e65518eefb-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.

[_89a79894c14e958a-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 ^2,14 ^2,15 Ով ով է. հայեր (հայ.) / Հ. Այվազյան — Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005. — հատոր 1.

[1]

[2]