Գազ խառն
| Գազ խառն | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Բակլածաղկավորներ (Fabales) |
| Ընտանիք | Բակլազգիներ (Fabaceae) |
| Ենթաընտանիք | Բակլայիններ (Faboideae) |
| Տրիբա | Galegeae |
| Ցեղ | Գազ (Astragalus) |
| Տեսակ | Գազ խառն (A. commixtus) |
| Միջազգային անվանում | |
| Astragalus commixtus | |
| Կարգավիճակ | |
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝  Քիչ մտահոգող տեսակ | |
Գազ խառն (լատին․՝ Astragalus commixtus), լոբազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մինչև 10 սմ բարձրությամբ, կարճ ցցված մազիկներով խիտ ծածկված, միամյա բույս է։ Տերևներն ունեն 2-7 սմ երկարություն։ 3-7 զույգ տերևիկները բթացած գագաթով են կամ հազիվ նկատելի փորվածքով։ Ծաղկաբույլը 1-5 ծաղիկներով է, պսակը՝ բաց մանուշակագույն։ 1-3 սմ երկարությամբ, 3 մմ լայնությամբ գծային տերևները մանգաղաձև կորացած են, թեքված կտուցով և կարճաթավոտ[1]։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հայաստանում հանդիպում է Երևանի ֆլորիստիկական շրջանում (Երախի լեռնաշղթայի արևմտյան ծայրամասում)։ Աճում է նաև Նախիջևանում, Անատոլիայում, Հարավարևմտյան և Միջին Ասիայում, Իրանում, Աֆղանստանում և Պակիստանում[1]։
Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աճում է ստորին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 900 մ բարձրության վրա, կավոտ, խճաքարոտ լանջերին, ֆրիգանանման բուսականության մեջ։ Ծաղկում է մարտ-ապրիլ ամիսներին, պտղաբերում՝ ապրիլ-հունիսին[1]։
Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կրիտիկական վիճակում գտնվող տեսակ է։ Հարավային Անդրկովկասում տեսակը գտնվում է իր ընդհանուր արեալի հյուսիսային սահմանում։ Հայաստանում հայտնի է մեկ պոպուլյացիա, որի տարածման և բնակության շրջանների մակերեսոը 10 կմ²-ից պակաս է։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված չէր։ Ընդգրկված չէ նաև CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։
Պահպանություն չի իրականացվում։ Անհրաժեշտ է ստեղծել նոր ԲՀՊՏ Երախի լեռնաշղթայի վրա[1]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գազ խառն» հոդվածին։ |
|
|