Jump to content

Բարսեղ Եղիազարյանի բնակելի տուն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բարսեղ Եղիազարյանի բնակելի տուն
Տեսակկառույց և բնակելի տուն
ՃարտարապետՎասիլի Միրզոյան
Ստեղծում1884
Երկիր Հայաստան[1]
ԲնակավայրԵրևան և Կենտրոն վարչական շրջան
ՀասցեԱբովյան փող. 8[1]
Մասն էՓողոցի կառուցապատման հատվածներ. Աստաֆյան փողոցը
Ներկա վիճակկանգուն
ՀՀ ՊՄԱՀ1.6/178.4.9
 8 Abovyan Street in Yerevan Վիքիպահեստում

Բարսեղ Եղիազարյանի բնակելի տուն, պատմամշակութային հուշարձան Երևանի Կենտրոն վարչական շրջանում՝ Աբովյան փողոցում[2]։

Շենքի կառուցման աշխատանքներն սկսվել են 1884 թվականին։ Այն կառուցվել է Քաղաքային դումայի պատգամավոր, հասարակական գործիչ, վաճառական Բարսեղ Եղիազարյանի համար[3]։ Աբովյանի փողոցին նայող գլխավոր ճակատը սիմետրիկ է, չնայած հորինվածքային տարրերին՝ ելուստներ, խորշեր, կենտրոնական պատշգամբ, կանոնավոր տեղաբաշխումն անցնում է պորտալի կողային դիրքից։ Կառույցն ունի զարդանախշային բազմապիսի մոտիվներ։ Հատակագծի ընդհանուր պատկերում օգտագործվել է ժամանակաշրջանի քաղաքային շենքերին հատուկ T-ձև կոնֆիգուրացիան։ Սենյակների հիմնական խումբը՝ սրահը, հյուրասենյակը, ճաշասենյակը, ննջարանները, կցակազմված է երկու շարքով գլխավոր մասնաշենքում և իր խորշերով կողմնորոշված երեք ուղղությամբ[3]։

1914 թվականին Բարսեղ Եղիազարյանի ժառանգները տան երկրորդ հարկը տրամադրել են բարեգործական ընկերության անվան տակ հիմնված Հայկական հիվանդանոցին (30 մահճակալ), որը նախատեսված էր վիրավոր զինվորների համար։ Այն կառավարում էր հայազգի 20 տիկնանցից բաղկացած կոմիտեն։ Հիվանդանոցի տնօրենն է եղել Հովհաննես Հովհաննիսյանը։ Հիվանդանոցն աշխատել է 1918-1920 թվականներին[3]։ Հնաբնակների հավաստմամբ` 1918 թվականին հիվանդանոցն իր խնամքի տակ է առել նաև Սարդարապատի ճակատամարտի վիրավոր հերոսներին։ 1920-1937 թվականներին այս շենքում է հաստատվել Հայաստանի կոմկուսի Կենտրոնական կոմիտեն։ Այս շենքում են աշխատել Հայաստանի կոմունիստական կուսակցության Կենտրոնական կոմիտեի առաջին քարտուղարները, այդ թվում Աղասի Խանջյանը (1930-1936), Գևորգ Ալիխանյանը, Սարգիս Լուկաշինը (Սրապիոնյան), Աշոտ Հովհաննիսյանը, Հայկ Հովսեփյանը, Հայկազ Կոստանյանը։ Այս շենքում երկար տարիներ տեղակայված է եղել նաև Ստեփան Շահումյանի անվան պրոպագանդայի և քաղաքական լուսավորության տունը, 1981 թվականից՝ «Գիտություն» ընկերության վարչությունը[3]։

Հայաստանի անկախացումից հետո Բարսեղ Եղիազարյանի առանձնատունը սեփականաշնորհվել է. շենքը պատկանում է «Ֆոքսֆորդ» ընկերությանը։ 2017 թվականին այս շենքում է տեղակայվել «Նոյյան տապան» գրախանութը։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 Wiki Loves Monuments monuments database — 2017.
  2. «ArmMonuments - Բնակելի տուն` Բարսեղ Եղիազարյանի». www.armmonuments.am. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 17-ին.(չաշխատող հղում)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «Աբովյան 8. առանձնատուն, իսկ 130 տարի անց` գրատուն. Երևանի ամենաարժեքավոր պատմական շենքերից մեկը - ankakh.com». ankakh.com (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 17-ին.
Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձան, օբյեկտ № 1.6/178.4.9