Արա Բերքյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Արա Բերքյան
արմտ. հայ.՝ Արա Պերքեան
Դիմանկար
Ծնվել էապրիլի 20, 1934(1934-04-20)[1]
ԾննդավայրԲեյրութ, Լիբանան
Մահացել էփետրվարի 5, 1994(1994-02-05)[1] (59 տարեկան)
Մահվան վայրՎիսբադեն, Գերմանիա
Քաղաքացիություն Լիբանան և  Գերմանիա
Մայրենի լեզուարևմտահայերեն
Կրոնքրիստոնեություն
ԿրթությունԲեյրութի ամերիկյան համալսարան (1956), Գյոթեի անվան համալսարան, Մյունխենի տեխնիկական համալսարան և Ախենի Ռեյնիշ-Վեստֆելիշեի տեխնիկական համալսարան
Մասնագիտությունպատմաբան, նկարիչ, ճարտարապետ և ճարտարագետ
ԱմուսինԼիզա Բերքյան-Աբրահամյան
ԾնողներԹագուհի Սարաֆյան
Ժան (Յոհաննես) Բիլեզիկյան
Պարգևներ և
մրցանակներ
Հակոբ Մեղապարտի մեդալ
 Ara J. Berkian Վիքիպահեստում

Արա Բերքյան (Արա Յ․ Պիլէզիկճեան) (գերմ.՝ Ara J. Berkian (Bilezikjian)), ապրիլի 20, 1934(1934-04-20)[1], Բեյրութ, Լիբանան - փետրվարի 5, 1994(1994-02-05)[1], Վիսբադեն, Գերմանիա), ճարտարապետության և ինժեներության դոկտոր (1976)[2], գրող, պատմաբան, նկարիչ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արա Բերքյանը ծնվել է 1934 թվականի ապրիլի 20-ին, Լիբանանի մայրաքաղաք Բեյրութում, Ժան (Յոհաննէս) Պիլէզիկճեանի և Թագուհի Սարաֆեանի ընտանիքում։

1951 թվականին ավարտել է Բեյրութի ֆրանսիական գիմնազիան[3]։ 1952-1956 թվականներին ուսանել է Բեյրութի ամերիկյան համալսարանում՝ ճարտարապետություն և ինժեներություն։

1957 թվականին փոխադրվել է Արևմտյան Գերմանիա։ Գերմաներեն է սովորել Մյունխենի Գյոթեի ինստիտուտում։ 1958-1961 թվականներին պետական կրթաթոշակով լրացուցիչ ուսանել է Մյունխենի և Աախենի տեխնիկական համալսարաններում։

Մասնագիտական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արա Բերքյանը կնոջ՝ Լիզա Բերքյան-Աբրահամյանի հետ, 1992 թվական, Բավարիա։

1963 թվականից աշխատել է գերմանական տարբեր կազմակերպություններում, ընկերություններում, գլխավորապես Մայնցի տարածքում, որպես ճարտարապետ, շինարարության ղեկավար, նախագծերի հեղինակ։ 1963-1964 թվականներին աշխատել է Լենցի ճարտարապետական և ինժեներական ձեռնարկությունում, բարձրահարկ քաղաքաշինություն։ 1965-1966 թվականներին եղել է Աախենի տեխնիկական համալսարանի քաղաքաշինության ամբիոնի գիտական աշխատող։ 1966-1968 թվականներին աշխատել է Մորմոնների եկեղեցաշինության բաժնում։

1969 թվականին ընդունել է Գերմանիայի քաղաքացիություն։

1971 թ․ կրում է Բերքեան ազգանունը, արևելահայերեն՝ Բերքյան։

1969-1970 թվականներին աշխատել է Վիտան-Սեքուրիուս շինարարական ձեռնարկությունում, կառուցել են հիվանդանոցներ, այդ թվում՝ 600 մահճակալով «Քեմպերհոֆ» հիվանդանոց Քոբլենցում, ինչպես նաև՝ դպրոցներ։ 1970-1972 թվականներին աշխատել է Ֆաուստ շինարարական ձեռնարկությունում, Մայսենհայմում կառուցել են հաշմանդամների համար վերականգնողական կենտրոն։

1972-1985 թվականներին Գերմանիայում եղել է քրիստ-դեմոկրատական կուսակցության անդամ։ 1973-1974 թվականներին կրկին աշխատանքի է անցնում Լենցում՝ որպես նախագծերի հեղինակ։

1974-1979 թվականներին աշխատել է Կրուպ շինարարական ձեռնարկությունում՝ նախագծերի հեղինակ, 1976 թվականին՝ Դարմշտադտի տեխնիկական համալսարանում (գերմ.՝ Technische Universität Darmstadt) պաշտպանել է «Միջնադարյան Հայաստանի ամրաշինությունը» թեզը՝ ստանալով ճարտարապետության և ինժեներության դոկտորի գիտական կոչում։

1979-1984 թվականներն աշխատել է որպես անկախ ճարտարապետ։ 1988-1993 թվականներին աշխատել է Վիսբադենի քաղաքապետարանում որպես ճարտարապետ։

Նրա համառ ջանքերի շնորհիվ 1972 թվականին վերաբացվել է գերմանահայկական ընկերությունը, այն հիմնադրել էր 1914 թվականին՝ մեր ժողովրդի մեծ բարեկամ Յ. Լեփսիուսը, սակայն որը լուծարվել էր 1956 թվականին։ Եղել է այդ ընկերության փոխնախագահ, հայ-գերմանական հանդեսի խմբագիր, Հեսենի հայ մշակութային միության հիմնադիր, վարչության անդրանիկ նախագահ, Մայնցի հայկական համայնքի նախագահ, Մյունխենի, Աախենի հայ ուսանողների Միության հիմնադիրներից, Հեսսենի և Հայաստանի հուշարձանների փրկության կոմիտեի փոխնախագահ, Հայաստանի շինարարության նախարարության խորհրդական Գերմանիայում։

Մասնակցել է հայ արվեստին նվիրված գիտաժողովներին՝ Երևանում, Փարիզում, Վենետիկում, հանդես եկել ելույթներով։

Մահացել է 1994 թվականի փետրվարի 5-ին Վիսբադենում, թաղվել է Փարիզում՝ քրոջ Սեդայի ընտանեկան գերեզմանոցում (ֆր.՝ Nouveau Cimetiere de Poteaux):

։

Միություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բեյրութում ապրած տարիներին եղել է «Զավարյան» միության անդամ։ 1972-1985 թվականներին Գերմանիայում եղել է քրիստ-դեմոկրատական կուսակցության անդամ։

1982 թվականին եղել է գերմանահայկական ընկերության (գերմ․՝ Deutsch-Armenische Gesellschaft (DAG)) փոխնախագահ։ 1968 թվականին էլ եղել է Հեսսենի հայ մշակութային միության (գերմ․՝ Armenischer KulturVerein in Hessen e.V) նախագահ, 1989 թվականին՝ Մայնցի հայկական համայնքի նախագահ։

1978 թվականին եղել է հայ-գերմանական հանդեսի (գերմ․՝ Armenisch-Deutsche Korrespondenz (ADK)) խմբագիր։

Արա Բերքյանը եղել է Ռհայնլանդի և Հեսենի ճարտարապետների միությունների անդամ։

Հրատարակություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Նախագծումը և կառուցումը մերձարևադարձային երկրներում» (1968)[4] (գերմ,՝ Das Planen und Bauen in warmtrockenen Ländern)

  • «Միջնադարյան Հայաստանի ամրաշինությունը» (1976)[5] (գերմ․՝ Armenischer Wehrbau im Mittelalter)
  • «Հռենոսի և Արաքսի միջև» (համահեղինակ՝ Է. Մայեր, 1988)[6] (գերմ․՝ Zwischen Rhein und Arax. 900 Jahre deutsch-armenische Beziehungen Koautor: Enno Meyer)
  • The art of fortification in Medieval Armenia (1978)[7]
  • Influence Arménienne sur l'architecture militaire Allemande du XIIe-XIIIe siècle (1988)
  • Էննո Մեյեր, Արա Յ. Բերքյան, «Հռենոսի և Արաքսի միջև. Գերմանահայկական հարաբերությունների 900 տարին», Գերմաներենից թարգմանեց և հրատարակության պատրաստեց Լիզա Բերքյան-Աբրահամյանը․― 2016, Երևան, «Տիգրան Մեծ» հրատ. 284 էջ, ISBN 978-99941-0-751-3

Հետմահու[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2016 թվականի հոկտեմբերի 3-ին Ավետիք Իսահակյանի անվան կենտրոնական գրադարանում տեղի է ունեցել Էննո Մեյերի և Արա Բերքյանի՝ «Հռենոսի և Արաքսի միջև. 900 տարվա գերմանա-հայկական հարաբերություններ» գրքի հայերեն թարգմանության շնորհանդեսը[8]։ Գրքի թարգմանիչն է Արա Բերքյանի կինը՝ Լիզա Բերքյան-Աբրահամյանը, խմբագիրը՝ Դավիթ Սարգսյանը[9][10]։

Շնորհանդեսին ներկա է եղել նաև Հայաստանի Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության դեսպան Մաթիաս Քիսլերը, որն ասել է․

Որպես դիվանագետ գիտեի միայն 50, 100 տարվա պատմությունը։ Դուք ներկայացրել եք 900 տարվա պատմությունը։ Մեծացել եմ Գերմանիայում, չեմ լսել հայերի նկատմամբ կատարված ցեղասպանության մասին. դա մեր պատմության դասագրքերի մաս չի կազմել։ Այդ թեմայի մասին ոչ միայն չի խոսվել, այլ՝ արգելվել էր։ Այս գիրքը կարեւոր է նաեւ Գերմանիայի համար, կարեւոր է հայերի հետ կապված պատմությանն առնչվելը[8]։

Պարգևներ և շքանշաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայ մշակույթը աշխարհում տարածելու, հայ ճարտարապետությանը մատուցած ծառայությունների համար, Բերքյանին հետմահու շնորհվել է Հայաստանի Ազգային գրադարանի Հակոբ Մեղապարտի մեդալ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. «Արա Բերքյանի նամականին և հոդվածներն ամփոփող գիրքը ներկայացվեց հանրությանը». Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
  3. «Արա Բերքյան-75». Առավոտ - Նորություններ Հայաստանից. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
  4. Berkian, Ara (1968 թ․ հունվարի 1). Das Planen und Bauen in warmtrockenen Ländern (գերմաներեն). Müller.
  5. Berkian, Ara J. (1976 թ․ հունվարի 1). Armenischer Wehrbau im Mittelalter (գերմաներեն). Selbstverlag.
  6. Meyer, Enno; Berkian, Ara J. (1988 թ․ հունվարի 1). Zwischen Rhein und Arax.: Neunhundert Jahre deutsch-armenische Beziehungen (գերմաներեն). Holzberg. ISBN 9783873583047.
  7. Hay Arvestin Nvirvats Mijazgayin Erkrord Simpozium: zekutsʻumneri zhoghovatsu, Erevan, 12-18, Septemberi, 1978 (ռուսերեն). Haykakan SSH GA Hratarakchʻutʻyun. 1981 թ․ հունվարի 1.
  8. 8,0 8,1 «Գերմանիայի դեսպան Մաթիաս Քիսլերը զարմացած էր». Առավոտ - Նորություններ Հայաստանից. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 10-ին.
  9. Ginosyan, David. «ԿԱՏԱՐՎԵՑ ԱՐԱ ԲԵՐՔՅԱՆԻ ՑԱՆԿՈՒԹՅՈՒՆԸ | Orer News Site». orer.eu. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հոկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 10-ին.
  10. «Book "900-Year-Old German-Armenian Relations between the Rhine and the Arax" by Enno Meyer and Ara Berkian has been released». Hayern Aysor. 2016 թ․ հոկտեմբերի 5. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 10-ին.(չաշխատող հղում)

Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Der Heimat des Vaters eng verbunden, Ulrich Zink, „Allgemeine Zeitung Mainz“. 17. Juni 1993 (գերմ.)
  • Eine Tasse Kaffee veränderte ihr Leben, Weidner Birgit, "Wiesbadener Kurier". 22. Okt. 2009 (գերմ.)
  • Memoirs of an Armenian in Germany, Mirak-Weissbach Muriel, The Armenian Mirror-Spectator. 22. Fep. 2019 (անգլ․)

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Արա Բերքյան․ կյանք և գործունեություն», Լիզա Բերքյան-Աբրահամյան, Երևան, 2014, «Տիգրան Մեծ» հրատարակչատուն, 282 էջ։ ISBN 978-9939-0-1061-8
  • Էննո Մեյեր, Արա Յ. Բերքյան «Հռենոսի և Արաքսի միջև. Գերմանահայկական հարաբերությունների 900 տարին», Գերմաներենից թարգմանեց և հրատարակության պատրաստեց Լիզա Բերքյան-Աբրահամյանը.― 2016, Երևան, «Տիգրան Մեծ» հրատ. 284 էջ, ISBN 978-99941-0-751-3
  • «Վերհուշի մասունքներ», «ՎՄՎ-Պրինտ» հրատ․, Երևան, 2018, 310 էջ։ ISBN 978-9939-60-521-0

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արա Բերքյան» հոդվածին։